Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Oto Alım-Satımı Yapan Galericilerde KDV Sorunu

Bilindiği gibi,  ikinci el, kullanılmış otomobil alım  ve satımlarında  KDV yönünden  çeşitli  problemler ortaya çıkmaktadır. Ayrıca,  ikinci el  araç satışlarında muhasebe ve vergi açısından  muhtelif problemler uygulamada  önümüze gelebilmektedir. 

Aşağıda  ikinci el  araç satışları ile ilgili  KDV  sorunlarına ve  muhasebe  açısından  problemlere çözüm olanakları  aşağıda  tartışılacaktır.

1)İkinci el  binek otomobil satışlarında KDV oranı nedir?

Vatandaşlar tarafından  alınıp satılan  binek  otomobilin   ikinci el satışında  KDV oranı   0’dır.  Yani vergi kaydı olmayan  bir emekli yurttaşın veya  özel aracını satan  bir gerçek kişinin   ikinci el  araç satışında KDV oranı 0’dır.  Bir vergi mükellefi  olan  kimsenin  işletmesinin envanterinde kayıtlı  binek  aracını  ikinci el olarak satıyorsa burada KDV oranı  %1’dir.  Burada  herhangi bir süre ile  kayıtlı olunmadan   satışın yapılması halinde KDV oranı %1’dir.[1] 

2)Kiralama şirketinin  satın  aldığı aracın  2 yıl sonra satış yapılması halinde durum nedir?

Satışa konu  bir araç  kiralama şirketi tarafından  alınmış  ve üzerinden  2 yıl geçmiş ise  KDV oranı %1’dir. Eğer, kiralama şirketi  bu  aracı  2 yıl  geçmeden  satarsa  KDV oranı  %18’dir. (2008 yılı  başına kadar araç kiralama şirketleri için  de böyle bir farklılık söz konusu  değildi. Onlar da  aldıkları  aracı ne zaman satarlarsa satsınlar KDV oranı %1 idi.)

3)Oto alım-satımı yapanlar  alışlarda ödedikleri  KDV’yi indirim konusu  yapamazlar.

Alışlarda KDV’sini indirme hakkı  bulunmayan  mükelleflerin  yapacakları  ikinci el  binek oto teslimleri (satışları)  %1 oranında KDV’ye tabidir. 

İştigal konusu   araç kiralama  olan şirketler veya gerçek kişiler  kiralama amaçlı satın aldıkları  binek  araçların alımında ödedikleri KDV’yi  indirim konusu  yapabilirler.   Buna karşılık  bir firma  envanterine dahil olan  binek  otomobillerin alımında ödediği KDV’yi indirim konusu  yapamaz.  Çünkü, bu  firmanın  iştigal konusu  araç kiralama şirketi olmadığı içindir. [2]

4)Oto komisyonculuğu yapanların durumu nedir?

Oto alım-satımı  işlerine aracılık eden  galericiler, şirketler, başkalarına ait alım-satım yaptıkları araçlar nedeniyle aldıkları komisyon gelirlerinden  %18 KDV ödeyeceklerdir.   

Oto galericileri  binek otomobil  alımı  dolayısıyla yüklendikleri KDV’yi indirim konusu  yapamazlar.  Buna rağmen,  alış sırasında satıcının  durumuna bağlı olarak  %1 veya %18 KDV hesaplanacak;  satıcı mükellef değil ise alış KDV’ye tabi olmayacaktır.  Alışta KDV ödenmişse  indirim konusu  yapılamayacak  maliyet  veya gider unsur olarak  dikkate alınacaktır.[3]

5)Kamyon, pikap gibi araçların  satışı:

Kamyon, pikap gibi  ticari amaçlı  araç satışlarında  KDV oranı %18’dir.

6)İcradan satışı yapılan  yandan camlı çift sıra koltuklu  kamyonetin tesliminde uygulanacak KDV:

Maliye Bakanlığı tarafından  verilen bir özelgeye göre[4],   icradan alınan  2008 model  fiat doblo 1.3 combi yandan  camlı çift sıra koltuklu kamyonet 87.03 GTİP numarasında  yer alan binek  otomobil  özelliğine haiz olduğundan  alış vesikalarında gösterilen KDV’nin   mükellefin   vergiye tabi  işlemleri üzerinden  hesaplanan  KDV’den indirilmesini mümkün  olamayacağı  şeklinde görüş  verilmiştir.

Sonuç olarak, faaliyet konusu   kısmen  veya tamamen   binek araçların  kiralanması ya da  muhtelif şekillerde işletilmesi  olması durumunda  söz konusu  aracın alımında  ödenen  verginin    indirimi  mümkün olmakla beraber, aracın   iktisap tarihinden  itibaren  2 yıl  geçmesi halinde  %1 oranında KDV’ye tabi olacağı açıktır (Bkz. KDVK md. 30/b)

7)Traktör, kullanılmış  traktör, paletli yükleyiciler, damperli araçlar, treylerdeki  KDV oranı:

Kullanılmış traktörlerde KDV oranı  %1 olarak dikkate alınmaktadır.  Ancak söz konusu  traktörlerin TGTC’nin 8701.90.11.00.00 pozisyonda olması halinde   satışlarda KDV oranı %8’dir.

Paletli yükleyici ile  beko loderin  TGTC’nin  84.29.52.10.00.00 pozisyonda yer alan  paletli  ekskavatörler olması halinde tesliminde KDV oranı %8’dir.

Son olarak, damper, kamyon, sabit  kasalı kamyon,  akaryakıt tankeri, arazöz, çekici treyler … temel sondaj makineleri,  kompresör … teslimlerinde KDV oranı %18’dir.[5]

---

[1] ARIOĞLU Osman, “İkinci el  binek otomobilde KDV oranı ne?”, 25.03.2013, www.muhasebetr.com

[2] 10.01.2008 gün ve  2528 sayılı  Maliye Bakanlığı  özelgesi.

[3] Bkz. 26.10.2009 gün ve 33875 sayılı Maliye Bakanlığı özelgesi.

[4] İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın, 15.10.2008 gün ve 9302 sayılı özelgesi.

[5] DEĞER Nuri, Açıklamalı ve Uygulamalı KDV, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 5. Baskı, Temmuz  2014, Yaklaşım Yayınları, s.1009-1012.

14.07.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.