Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

Basıldığı Tarihten Önceki Bir Tarih İçin (Geriye Doğru) Fatura Düzenlenebilir Mi?

Bilindiği gibi fatura satılan mal veya  hizmet ifası ile ilgili olarak müşteriye verilen  bir mülkiyet belgesidir.  213 sayılı VUK’a göre ise, fatura satışa konu mal veya sunumu  yapılan  hizmetle ilgili alıcıya verilen   kıymetli bir belgedir.   Faturanın  tanımı   213 sayılı VUK’nun  229.  maddesinde  açıkça tanımı  yapılmıştır.  Buna göre; fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.

Öte yandan, kabule bağlı işlemlerde de faturanın  düzenlenmesi  özellik arz etmektedir.  Buna göre, müşteriye sevk edilen  malların  kesin  teslimi  bu  malların   müşteri tarafından  içeriğine  veya evsafına uygunluğuna bağlı olarak  kabul edileceği yönünde satıcı ile müşteri  arasında yazılı bir akit  bulunması durumunda;   bu  satışa ilişkin  fatura,  müşterinin  malları kabul  ettiği tarihten  itibaren  7 gün  içersinde tanzim  edilecektir.   Bazı hallerde bu süre   irsaliyeye bağlı olarak   7 günden  de daha kısa sürede fatura düzenlenebilir. 

Uygulamada bir faturanın  anlaşmalı matbaada  bastırıldığı   tarihten  geriye doğru  bir tarih için  fatura düzenlenip düzenlenmeyeceği tartışılmaktadır.  Örneğin,  1.11.2013 tarihinde anlaşmalı matbaada veya  noterde  tasdik  ettirilen  bir satış  faturası örneğin 1.10.2013 tarih  için düzenlenebilir mi?   Teorik olarak  bu  sorunun  yanıtı  hayır olmalıdır.  Ancak, belli  bazı durumlarda   malın  tesliminden  önce  fatura düzenlenebilir.[1]  Ancak, mükellefin   1.10.2013 tarihinde sattığı malla alakalı olarak   faturanın  basım  tarihinden  önce  geriye doğru  fatura düzenlenemez. 

Fatura düzenlenmesi ile ilgili özellik gösteren  bazı haller aşağıda gösterilmiştir.

1)     Bazı hallerde önceden  fatura düzenlenip, daha sonra mal teslim edilebilir.

2)     Tapuda veya noterde  yapılan  satışlar için fatura düzenlenmeyebilir. 

3)     İnşaat işlerinde  istihkaka  bağlı olarak  fatura düzenlenmelidir. 

4)     Sabit kıymet satışlarında  bazı hallerde  düzenlenmemeye bilir. Çünkü, mükelleflerin  sabit kıymet niteliğinde olan  bazı  kıymetler için  daimi olarak   alım satımı  yapmadıkları  bu gibi  kıymetler için  fatura düzenlenmesi  gerekip gerekmediği tartışmalıdır. 

5)     Açık-kapalı fatura uygulaması: ticari  teamüllere göre bedeli alınmayan mal veya hizmet  satımlarında  faturanın   yukarıdan  imzalanması hallerinde açık fatura hükmündedir.  Fatura bedelinin  8.000,00 TL’yi aşması halinde fatura bedeli  bankadan  veya finans kurumlarından  transfer edilmelidir.

6)     Yaş sebze ve meyve  komisyonculuğunda  fatura düzenleyip:  bu  tip uygulamalar daha çok  toptancı hallerinde görülmektedir.  Buna göre, komisyoncu   müvekkilinin  emanet  malını  satarken  kendi  rutin  faturasını  düzenler.  Bu  fatura üzerinde malın  kime ait olduğu  ayrıca alt  bölümde gösterilir.  Komisyoncu  müvekkilinin  mallarını  satmasından  sonra en geç  7 gün içinde  satılan  malla ilgili olarak  malı yollayan müvekkile, satışa konu  mala ait  nakliye, belediye rusumu, komisyon  bedeli  gibi masrafların da yer aldığı  bir fatura düzenleyerek, sattığı malların  bedelini bu  faturada   gösterecektir.  Bu komisyoncu  faturası, malı satılan müvekkilin  düzenleyeceği fatura;  malı satılan  tevkif suretiyle vergilendirilen   çiftçi olması durumunda ise, “müstahsil makbuzu” yerine geçer.

7)     Basit usule ilişkin   fatura düzeni:  basit usulde vergilendirilen mükellefler fatura veya perakende satış fişi ile hasılatlarını  belgelendirirler.  (Bkz. GVK GT:2015).   İşletme defteri  tutmalarına gerek yoktur.   Sadece fatura veya perakende satış fişi  düzenlemek  yeterlidir.   Günlük  fatura düzenleme yerine  topluca hasılatları   gün sonunda tek bir fatura ile belgelendirebilirler.  

8)     İşletme hesabı esasına göre defter  tutan  taksi  veya dolmuş işleticileri:  314 seri nolu VUK  genel  tebliğine göre, dolmuş işletmecilerinden  günlük  hasılatlarını  dip koçanlı yolcu taşıma bileti ile  belgelendirmek   istemeyenler gün sonu  akşam üstü  tek bir fatura düzenlemeleri  yeterlidir.   Taksi işletmecilerinin  de  günlük  hasılatlarının  fatura,  perakende satış fişi veya dip koçanlı yolcu taşıma biletleri ile belgelendirilemeyen  bir kısım hasılat için  gün sonunda tek bir fatura düzenlemeleri  yeterlidir.  

9)     Yıl  bittikten sonra  kapanan  hesap dönemi ile ilgili  fatura düzenlenmediği iddiasıyla  kesilen  özel  usulsüzlük  cezalarını  yargı iptal etmektedir.[2]   Bu  şekilde kesilen  özel usulsüzlük  cezaları  rapora dayalı ise, tarhiyat  öncesi uzlaşmaya konu edilebilir. 

 

---

[1] 3065 sayılı KDVK md.10/b

[2] Bkz. İzmir 1. Vergi Mahkemesi kararı, 21.03.2013 gün ve E:2012/1495-K:2013/306 sayılı karar.  Bir başka mahkeme kararında da: “dolayısıyla  353. madde, takvim yılının  kapanmasından  sonra ve zamanaşımı süresi içerisinde  vergi incelemesiyle belirlenen  ve vergi kaybı  doğuran  olaylardan  yola çıkılarak, yılı  içinde belge düzenine de aykırı  davranıldığı  yaklaşımıyla ceza kesilmesini öngören  bir düzenleme içermemektedir. 

07.11.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.