Bilindiği gibi, GVK’nun md. 46. hükümlerine göre gerekli koşullarını sağlayanlar basit usulde gelir vergisine tabi olarak vergilendirilebilmektedirler. Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içerisinde kaybedenler ertesi takvim yılı başından itibaren vergilendirilmektedirler. Basit usulün şartlarına tabi olanlardan bu usulden faydalanmak istemediklerini yazı olarak vergi dairesine bildirenler bu talepleri doğrultusunda ertesi ay başından itibaren gerçek usule alınabilirler.
Yeni işe başlayan mükellefler ise, başlama tarihinden itibaren basit usulden faydalanmak istemediklerini bildirmeleri üzerine; ertesi aydan itibaren gerçek usulde vergilendirilir.
Gerçek usulde vergilendirilenler herhangi bir şekilde basit usule dönemezler. Ancak, Maliye Bakanlığı tarafından belli klasik işleri ve otantik yöresel el sanatlarını icra edenler için gerçek usulde vergilendiriliyorsa bunlar için 3 yıl içerisinde kademeli olarak basit usule geçiş olanağı verilmiştir. [1]
Gerçek usulde vergilendirilmesi gereken mükellefler, basit usule geçemeyecekleri gibi bu kişilerin aynı türden iş yapan eş ve çocukları da bu faaliyetleri dolayısıyla basit usulden istifade ettirilemezler.
Özetle, GVK’nun 47. maddesinde basit usule tabi olmanın genel koşulları ve 48. maddesinde ise, basit usule tabi olmanın özel koşulları bir bir sıralanmıştır. Öte yandan, anılan yasanın 51. maddesinde ise, basit usulden hiçbir şekilde kimlerin faydalanamayacağı 12 madde halinde tek tek sıralanmıştır. Bu 12 madde halinde belirtilen iş kollarında faaliyet gösteren gerçek kişiler basit usuldeki vergilendirmeden faydalanamazlar.
Uygulamada zaman zaman vergi daireleri yoklama yapmak suretiyle mükellefleri salt kira koşulunu açtıkları iddiasıyla 270 Seri Nolu Genel Tebliğin 1.4. fıkrasındaki kira koşullarına göre basit usulden çıkartıp, gerçek usule teklif etseler bile bu konudaki tespitlerin somut, gerçekçi ve tutarlı olması zorunludur. Yoklama fişlerinde tespit edilen hususların yine 213 sayılı VUK 131. maddesine uygun olarak düzenlenmesi gerekecektir. Afaki tespitlere dayalı yoklama fişleri ile basit usulden gerçek usule mükellefler ihraç edilemezler.[2] Aynı şekilde, yüksek mahkeme Danıştay tarafından verilen birçok kararda; bir mükellefin basit usule geçmesi hakkındaki koşulları ihlal etmiş olduğunun somut kanıtlarla ortaya konulması gerektiği müstakar hale gelmiş kararlarla ortaya konulmuştur.
[1] 15.06.2012 Tarihinde, 28324 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6322 No’lu kanun ile Gerçek Usulde vergilendirilen mükelleflerin; Basit Usulden yararlanmaları daha kolay olacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan 283 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği Taslağı ile; Gerçek Usulden Basit Usule geçiş veya Basit Usulden Gerçek Usule geçiş işlemlerinin nasıl yapılacağı hakkında bilgilere yer verilmiştir.
[2] ÖZBALCI Yılmaz, Gelir Vergisi Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Oluş Mali Hukuk Yayınları, Şubat 2012, s.449.
06.11.2013
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.