Bilindiği gibi, paket yurt dışı tur organizasyonu ile ilgili olarak turizm acenteler tarafından müşterilerine düzenlenecek faturalarda KDV konusu uygulamada tereddütlere neden olmaktadır.
Bilindiği üzere, seyahat acenteleri tarafından Türkiye’de yerleşik bir firmaya yapılacak paket yurtdışı turu organizasyonunu yine yurt içinde yerleşik başka bir firma vasıtası ile de gerçekleştirilebilmektedir. İster doğrudan yapılsın veya isterse dolaylı olarak böyle bir tur hizmetinin yapılması durumunda KDV yönünden yurtdışı organizasyon kısmı istisna olacaktır. Konuyla ilgili olarak, KDVK’nun 11/1-a md hükmüne göre; ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurtdışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV’den istisna olduğu, hükme bağlanmıştır.[1]
Diğer yandan, yine KDVK’nun 12/2. md hükmüne göre; yurtdışındaki müşteri tabirinin, ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurtdışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade ettiği, ayrıca bir hizmetin yurtdışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması ve hizmetten yurtdışında faydalanılması gerektiği, hükme bağlanmıştır.
Türkiye’de yerleşik seyahat acenteleri tarafından düzenlenen yurtdışına yapılacak turlardaki KDV aşağıdaki şekilde uygulanmaktadır:
1) Türkiye’de yerleşik seyahat acenteleri tarafından düzenlenen yurtdışı turlara katılanlara yurtdışında verilen yeme-içme konaklama, ulaştırma, rehberlik, gezi, sağlık, uçak bileti, vb. hizmetler yurt dışında verildiğinden ve yolcular bu hizmetlerden yurt dışında yararlandığından, bu hizmetler Türkiye’de ayrıca KDV’ye tabi tutulmayacaktır.[2] Ancak, tur organizasyonuna katılanlara yurt içinde verilen hizmetlerin KDV’ye tabi olacağı açıktır.
2) Tur etkinlikleri ile ilgili olarak yurtdışından temin edilen hizmet bedellerinin yabancı faturalarla belgelendirilmesi koşulu ile bu hizmetlere ait masraf ve belgelerde gösterilen tutarlara KDV tatbik edilmeyecektir.
3) Seyahat acentesi tarafından kendi müşterilerine düzenlenecek faturalarda hizmet karşılığını oluşturan bütün bedellere yer verilecektir. Yanı sıra, yurtdışında verilen hizmet bedelleri düşüldükten sonra kalan tutar üzerinde gerekli KDV hesaplanacaktır.
Örneğin, (A) seyahat acentesinin temmuz 2013 döneminde düzenlediği tur faaliyetleri nedeniyle elde ettiği tur bedellerinin toplamı 2.000,00 TL’dir. Firmanın bu seyahati sırasında müşterileri için yurtdışından satın aldığı konaklama, yeme-içme, rehberlik vs. gibi hizmetlere ait giderler VUK hükümlerine uygun belgeler tevsik edilmiştir. Bu tur giderler toplamı ise, 600,00 TL’dir. Ayrıca taşımacılığa ait bilet tutarları ise 800,00 TL’dir. Bu durumda, 600 + 800 = 1.400,00 – 2.000,00 = 600,00 TL üzerinden KDV hesaplanacaktır. Özetle, 2.000 -1.400 = 600,00 TL üzerinden KDV %18 olarak uygulanacaktır bu şekilde işlem yapılabilmesi için firmanın müşterilerine düzenleyeceği faturalarda; yurtdışında yapılan masraf tutarlarını ve taşımacılık bedelini ayrı ayrı belirterek kalan bedel üzerinden %18 KDV hesaplaması zorunludur.[3]
4) Türkiye dışına düzenlenen turistik turlara katılan nihai tüketiciler adına kesilecek faturalarda total bedel gösterilmekle beraber; Türkiye’den yurtdışına götürülen müşteriler için yurtdışından alınan hizmetlere ait (otel, yeme-içme, seyahat, müze giriş ücretleri vb.) masraf ve belgelerde gösterilen tutarlar üzerinden hizmet bedellerinin tevsiki koşulu ile KDV hesaplanmaz.
Konumuzla ilgili olarak sırası gelmişken belirtilmesinde yarar görülecek bir
husus ise şudur: paket yurtdışı turlarını düzenleyen seyahat şirketlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Türkiye Seyahat Acenteleri Birliğine üye olma mecburiyeti açısından 3065 sayılı KDVK’nun da herhangi bir düzenleme yoktur.[4]
Diğer yandan, yurtdışında bulunan firmaya Türkiye için verilen hizmetlerden ötürü Türkiye’de bu hizmetlerden yararlandığından dolayı bu gibi hizmetler genel olarak KDV’ye tabidir. Türkiye’deki seyahat şirketinin yurtdışındaki firmaya düzenleyeceği faturada söz konusu masraflar düşüldükten sonra Türkiye’deki firmaya kalan net komisyon bedeline isabet eden tutar ise yurtdışındaki firma yurtdışında faydalanmış olacağından dolayı KDV hesaplanmayacak ve hizmet ihracatı kapsamında değerlendirilecektir. [5]
Ayrıca, iç hat uçak biletlerinde gösterilen alan vergisinin, KDV matrahına dahil edilmesi gerektiğinden KDV toplam bilet bedeli üzerinden iç yüzde yoluyla hesaplanacaktır.
[1] Hizmet ihracı ile ilgili açıklamalar 17, 26, 30 ve 113 Seri Nolu KDV GT’de yapılmış olup 113 Seri Nolu KDV GT’nin (B) bölümüne göre hizmet ihracında KDV istisnasının uygulanabilmesi için hizmetin Türkiye’de yurtdışındaki bir müşteri için yapılmış olması; fatura veya benzeri nitelikteki belgenin yurtdışındaki müşteri adına düzenlenmesi; hizmetten yurtdışında yararlanılması şartlarının gerçekleşmesi yeterli olup, istisna uygulamasından kaylanan KDV tutarlarının iadesinin talep edilmesi halinde bedelin Türkiye’ye geldiğinden tevsikine yönelik döviz alım belgesi de ibraz edilecektir.
[2] Bkz. İstanbul Defterdarlığı özelgesi, 7.12.2004 gün ve 07.4.DEF.0.34.18.12 md 7896 sayılı özelge.
[3] GÜNEŞ Şibli, Temel Vergi Rehberi ve Revizyon, Suryay Yayınları, İstanbul, 2011, s. 446.
[4] Bkz. DEĞER Nuri, Açıklamalı ve Uygulamalı Katma Değer Vergisi Kanunu, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara, 2007, s.372.
[5] Bkz. KIZILOT Şükrü, KDV Kanunu ve Uygulaması, Yaklaşım Yayınları, 2012, s.686-687.
22.08.2013
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.