Bilindiği gibi, 3065 sayılı KDVK’nun 1. maddesinde ticari, zirai, sınai faaliyet ve serbest meslek faaliyetleri kapsamında yapılan mal veya hizmet teslimleri KDV’ye tabidir. Yine aynı yasanın 4. maddesinde ise, hizmetin teslimi ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek şeklinde gerçekleşebileceği belirtilmiştir. [1]
Öte yandan, yine aynı yasanın 5. maddesinde de vergiye tabi bir hizmetten işletme sahibinin kendi işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız faydalanılmasının vergiye tabi hizmet sayılan hal olduğu hükme bağlanmıştır.
Genelde, sonraki döneme devreden KDV miktarının azaltılması yönündeki işlemler, neticesinde mükelleflerin daha fazla KDV ödemesi veya indirilecek KDV miktarının azaltılması neticesinde sonraki döneme devreden KDV miktarı azalabilir. Veya sonraki döneme devreden KDV miktarının azalması neticesinde ödenecek KDV ortaya çıkabilir.
Sonraki döneme devreden KDV miktarının azaltılması yönündeki tesis edilen işlemin iptali konusu vergi yargısına taşınabilir. Benzeri bir uygulama gelir veya kurumlar vergisinde zarar miktarının azaltılması işlemleri de mükelleflerin ödeyeceği gelir veya kurumlar vergisini etkileyebilir. Gerek sonraki döneme devreden KDV miktarının azaltılması işlemleri ve gerekse zarar miktarının azaltılması neticesindeki işlemler vergi yargısına taşınabilir. Bütün bu işlemler mükelleflerin hak ve menfaatlerini olumsuz yönde etkiliyor ise, bu işlemler vergi davasına konu edilecektir.
Somut bir olayda, 2008 yılından 2009 ocak dönemine devreden KDV’nin değişmesi neticesinde inceleme raporunda vergi müfettişinin önerisi üzerine 2009 yılı devreden KDV’ler vergi dairesine raporda belirtilen hususlar çerçevesinde düzeltilmesi ve bütün devir KDV’lerinin zincirlemeli olarak değiştirilmesi işlemleri dava konusu edilmiştir.[2]
Vergi mahkemesi belirtilen somut olayda:
“……
Bu durumda davacı şirket adına bankadan alınan kredilerin gruba dahil şirketlere aynen aktarılması finansman hizmeti kabul edilmek suretiyle kredilere ait faizler üzerinden hesaplamadığı öne sürülen KDV sebebiyle sonraki döneme devreden KDV’nin azaltılması yönünde tesis edilen işlemde yasal isabet görülmemiştir.” Şeklinde gerekçe ile açılan dava kabul edilmiştir.
Yüksek mahkeme Danıştay tarafından geçmiş dönemlerde verilen birçok kararlarda da benzeri olaylar nedeniyle örneğin, zarar miktarının azaltıcı işlemlerle ilgili düzenlenen vergi inceleme raporlarında ertesi yıla devreden zarar miktarlarının azalması neticesindeki işlemler eleştirilmektedir. Sonuç olarak, ertesi yıla devredilen zarar miktarını azaltan inceleme raporuna karşı da dava açılabileceği yönünde Danıştay’ın müstakar hale gelmiş kararları çoğunluk kazanmaktadır.[3]
Diğer taraftan, vergi mahkemelerinde açılacak davaları yalnızca tarh, tahakkuk ve tahsil safhasına ulaşmış işlemler olarak sınırlamak da hukuken mümkün değildir. Vergiye ilişkin davalar sadece bunlardan ibaret değildir. İdarenin vergilemeden önce ya da sonra tesis ettiği bir takım vergiye ilişkin kesin ve icrai işlemlerin idari davaya konu edilmelerine de engel yoktur.
Çünkü vergileme işleminin önünde veya arkasında öyle işlemler vardır ki, bunlar tarh işlemi olmasa bile mükellefin hukukunu direkt etkileyebilir. Vergi hukuku açısından bir idari işlemin dava konusu edilebilmesi, yalnızca verginin doğması ile sınırlı tutulamaz.[4]
[1] KIZILOT Şükrü, KDV Kanunu Yorum ve Açıklamaları, Yaklaşım Yayınları, Ankara, 2012, s.429.
[2] Bkz. İzmir 1. Vergi Mahkemesi kararı, 12.09.2011 gün ve E:2010/1715-K:2011/1839 sayılı karar.
[3] Danıştay 4. Dairesi'nin 10/11/2010 tarih ve E.2010/5263, K.2010/5585 sayılı kararı
[4] Danıştay 4. Dairesi'nin 21/05/1993 tarih ve E. 1990/4275, K. 1993/2446 sayılı kararı
14.05.2013
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.