Mustafa Akçayır
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
KGK Bağımsız Denetçi
mustafa.akcayir@mynet.com

2021 Binek Araç Alımı Kiralanması Muhasebe Kayıtları

29/12/2020 Tarih 31349 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 313 Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde de açıklandığı şekilde binek araçlar için kıst gider uygulaması 2021 yılında da devam etmektedir.

İKİNCİ BÖLÜM

Yeniden Değerleme Oranında Artırılan Had ve Tutarlar

Yeniden değerleme oranında artırılan had ve tutarlar

MADDE 3 – 

e) 40 ıncı maddenin birinci fıkrasının;

- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,

- (7) numaralı bendinde yer alan amortisman  olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,

Araç kiralamasında:

Kiralama giderlerine ilişkin aylık gider kısıtlamasının uygulanmasında, kira ödemesine tekabül eden ayın içinde bulunduğu yıl için tespit olunan tutar dikkate alınacaktır.

 finansal kiralama yoluyla işletme aktifine alınmış binek otomobiller için ödemelerin anapara ve faiz ödemesi olarak ayrıştırılarak, faiz gideri ilk yıl “Haklar” hesabında izlenen binek otomobilin maliyetine dâhil olunacak, sonraki yıllarda ise tercihen gider veya maliyet olarak dikkate alınacaktır.

Finansal kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin, finansal kiralama konusu binek otomobillerin “Haklar” hesabında aktife alındığı dönemi izleyen dönemler için yapılan faiz giderlerinin mükellefler tarafından tercihen doğrudan gider olarak dikkate alınmak istenmesi halinde, bu giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

Binek Otomobilin Alımında Gider Olarak Dikkate Alınabilecek ÖTV ve KDV Tutarı

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillerin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının 2021 yılı için en fazla 150,000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari veya mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Binek Otomobillerde Gider Olarak Dikkate Alınabilecek Amortisman Tutarı

Amortisman  olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL,

Günlük Olarak Kiralanan Binek Otomobillerde Gider Kısıtlaması

Binek otomobillerin günlük şekilde kiralanmasında gider kısıtlaması, günlük kiralama bedelinin hesaplanması suretiyle uygulanacaktır. Kiralama giderlerine ilişkin günlük gider kısıtlamasının uygulanmasında, kiralamanın yapıldığı tarihte gider olarak dikkate alınabilecek aylık azami kiralama giderinin o ayın gün sayısına bölünmesiyle elde edilecek tutar dikkate alınacaktır.

Binek otomobil kiralaması günlük şekilde yapıldığından kiralama gideri kısıtlamasında günlük bedel uygulanacak olup, günlük bedelin tespitinde ise o yıl için belirlenen ve gider olarak dikkate alınabilecek azami kiralama bedelinin, kiralamanın yapıldığı tarihteki ayın gün sayısına bölünmesiyle elde edilecek tutar dikkate alınacaktır.

Binek Otomobil Kira Bedelini Peşin Ödenmesi durumu:

kiralanan binek otomobilin  aylık en fazla 6.000 TL’lik  gider olarak indirim konusu yapabilecek olup, bu tutarı aşan tutar ise gider olarak dikkate alamayacaktır.

kiralanan binek otomobilin ilişkin kira bedelinin peşin olarak ödenmesi halinde içinde bulunulan yıla ait, indirim konusu yapılabilecek önümüzdeki yıla sarkan kısmı ise gider tahakkuku olarak kayıt yapılıp döneminde gider yazılacaktır.

Binek otomobillere ilişkin tamir, bakım, yakıt ve benzeri cari giderler

Binek Otomobil Gider Kısıtlamasına Tabi Giderler Nelerdir?

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

İşletmeye veya envantere dâhil olup ticari veya mesleki faaliyette kullanılan binek otomobillerin giderleri sınırlandırılmakta olup, bu sınırlama esas itibarıyla faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere binek otomobillerin giderlerini kapsamaktadır.

Birinci fıkra kapsamındaki giderler genel olarak taşıtların tamir, bakım, yakıt, sigorta ve benzeri cari giderleridir.

Yapılan giderlerin işletmeye veya envantere kayıtlı ya da kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

Binek otomobillere ilişkin amortisman giderleri

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 2021 yılı için 170.000 TL, söz konusu vergilerin tercihen maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 2021 yılı için 320.000 TL’yi aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

213 sayılı Kanun hükümlerine göre, aktife girdiği hesap dönemi için ay kesri tam ay sayılmak suretiyle kalan ay süresi kadar amortisman ayrılan ve amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değerleri, itfa süresinin son yılında tamamen yok edilebilen binek otomobiller için aktife alınan yılda gider konusu yapılamayan amortisman bedellerinin tamamı, itfa süresinin son yılında amortismana esas bedel uygulamasından bağımsız olarak safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Finansal Kiralama Yoluyla İşletme Aktifine Alınan Binek Otomobillerde Amortisman Gider Kısıtlaması

Finansal kiralama yoluyla işletme aktifine alınmış ve rayiç bedel ile sözleşmeye göre kira ödemelerinin bugünkü değerinden düşük olanı üzerinden “Haklar” hesabında izlenen binek otomobillerde, aktife alınan bedelin o yıl için  belirlenen amortismana esas tutarı aşması halinde, binek otomobillerin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

ARAÇ ALIMIYLA İLGİLİ ÖRNEK ÇALIŞMA

ARAÇ ALIŞ FİYATI KDV+ÖTV DAHİL							1.120.000,00
ÖRNEĞİN
ARAÇ BEDELİ			600.000,00
ÖTV VE KDV			520.000,00
TOPLAM			1.120.000,00
ÖTV VE KDV'Yİ GİDER OLARAK YAZARSAK 2021 YILI İÇİN EN FAZLA YAZILACAK TUTAR 150,000 TL
GERİSİ KKEG
YANİ
GİDER			150.000,00
KKEG			370.000,00
TOPLAM			520.000,00
EĞER KDV VE ÖTV'Yİ MALİYETE İLAVE EDERSEK AMORTİSMAN HESABI AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE OLACAKTIR
ARACI MART 2021  YILINDA ALINIRSA
	TOPLAM			GİDER YAZILACAK		KKEG YAZILACAK
YIL	AMORTİSMAN			AMORTİSMAN		AMORTİSMAN
2021	186.666,67			53.333,33		133.333,33
2022	224.000,00			64.000,00		160.000,00
2023	224.000,00			64.000,00		160.000,00
2024	224.000,00			64.000,00		160.000,00
2025	261.333,33			74.666,67		186.666,66
TOPLAM	1.120.000,00			320.000,00		800.000,00
	ALIŞ BEDELİ					1.120.000,00
	YAZILAN GİDER					320.000,00
	YAZILAN KKEG					800.000,00
EĞER KDV VE ÖTV'Yİ DİREKT GİDER YAZARSAK AMORTİSMAN HESABI AŞAĞIDAKİ ŞEKİLDE OLACAKTIR
GİDER OLARAK YAZILACAK KISIM					150.000,00
KKEG OLARAK YAZILACAK KISIM					370.000,00
TOPLAM					520.000,00
	TOPLAM		GİDER YAZILACAK		KKEG YAZILACAK
YIL	AMORTİSMAN		AMORTİSMAN		AMORTİSMAN
2021	100.000,00		28.333,33		71.666,67
2022	120.000,00		34.000,00		86.000,00
2023	120.000,00		34.000,00		86.000,00
2024	120.000,00		34.000,00		86.000,00
2025	140.000,00		39.666,67		100.333,33
TOPLAM	600.000,00		170.000,00		430.000,00
	ALIŞTA GİDER YAZILAN MALİYET				150.000,00
	ALIŞTA YAZILAN KKEG				370.000,00
	GİDER OLARAK YAZILAN AMORTİSMAN				170.000,00
	KKEG OLARAK YAZILAN AMORTİSMAN				430.000,00
	TOPLAM				1.120.000,00
	ALIŞ BEDELİ				1.120.000,00
	GİDER				320.000,00
	KKEG				800.000,00

Örneğimize göre İLK YIL

Eğer KDV ve ÖTV yi ilk yıl direkt gider yazarsak ilk yıl

Direkt gider  KDV+ÖTV              150,000 TL

Amortisman                                     28,333 TL

Toplam                                         178,333   TL Gider

KDV+ÖTV Farkı                          370,000,00  TL 

Amortisman Farkı                             71,666,67 TL

TOPLAM                                      441.666,67 TL KKEG

Eğer KDV ve ÖTV’yi maliyete ilave edersek ilk yıl

Gidere Yazılacak Amortisman                53.333,33  TL

KKEG                                                   133,333,33 TL

22.02.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.