Mustafa Akçayır
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
KGK Bağımsız Denetçi
mustafa.akcayir@mynet.com

Mücbir Sebep Tüm Sektörlere Uygulanmalıdır

24/03/2020  Tarih 31078(mükerrer)Resmi Gazetede Mücbir sebep kapsamında değerlendirilecek olan firmalar nace kodlarına göre belirlenip inteaktif vergi dairesinde de mücbir sebep kapsamına girip girmediklerinin kontroluna açıldı.(30/03/2020)

518 sayılı tebliğde:

Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan veya salgından doğrudan etkilenen ya da İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükellefler itibarıyla mücbir sebep hali ilan edilmesi ve mücbir sebepten yararlanacak sektörler açıklanmış.

Buna Göre

MADDE 3 – (1) 213 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin Hazine ve Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden;

a) Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerin,

b) Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükelleflerin,

c) Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükelleflerin,

1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi uygun bulunmuştur.

(2) Birinci fıkrada bahsi geçen ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde bu Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır.

(3) Mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla birinci fıkradaki sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.

65 yaş ve üstünde olması veya kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren mükellefler ve meslek mensupları ile beyanname/bildirimleri bu meslek mensuplarınca verilenler itibarıyla mücbir sebep hali ilan edilmesi

Şeklinde açıklamış

Tebliğden sonra aynı tebliğin 3 maddesinin üçüncü fıkrası gereğince

3) Mükellefin vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu itibarıyla birinci fıkradaki sektörler arasında bulunmamasına rağmen ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden herhangi birisinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır.

Mücbir sebep kapsamına alınmayan pek çok firma bu maddeyi baz alarak vergi dairelerine itiraz dilekçelerini hazırlayıp vermişlerdir.

Bu kere 03/04/2020 Tarihinde 2020/3 nolu uygulama iç genelgesi yayınlanmış ve 3 maddesinin 3. Fıkrasında yer alan ana faaliyet koduna ne şekilde itiraz edileceği örnekle açıklanmaya çalışılmıştır.

Buna göre

Bu kapsamdaki başvurular, fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanını ispat etmeye matuf tüm belgelerin ekinde yer aldığı “Ana Faaliyet Kodu Değişikliği Raporu” (Rapor) eklenmek suretiyle İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılır.

Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından (ana faaliyet kodu olarak kaydedilmesi gerektiğini iddia ettiği faaliyet kodundan) elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması şarttır.

Brüt hasılatın tespitinde 2019 hesap dönemi veya 2019 IV. geçici vergi dönemi, özel hesap dönemine tabi mükelleflerde 2019 yılında sonuçlanan özel hesap dönemi, bir yıldan kısa süredir faaliyette bulunulması durumunda faaliyette bulunulan dönem sonuçları dikkate alınır.

Sunulacak Raporda hasılat tespitine yönelik olarak;

– Mükellefin son dört geçici vergi dönemine ilişkin verdiği beyannameleri ekinde yer alan ve en yüksek hasılatı elde ettiğini bildirdiği meslek kodlarına ilişkin bilgiler,

– Ayrıntılı gelir tablosu bilgileri,

– Form Ba-Bs bildirimlerine ilişkin değerlendirmeler

ile benzeri bilgi, belge, veri ve değerlendirmelere yer verilerek mükellefin hakikatte kayıtlı olması gereken ana faaliyet kodu ortaya konulur ve ana faaliyet kodu değişikliği işleminin gerçekleştirilmesi yönünde talepte bulunulur.

Şeklinde itiraz yolu açıklanmış

Hesaplamanın ise

Mükellef (A) A.Ş. öteden beri faaliyetine devam eden bir şirkettir. Mükellef, vergi dairesi kayıtlarına göre 3 ayrı faaliyet kodunda faaliyette bulunmakta olup kodlara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

Ana faaliyet kodu- 812101- Binaların genel temizliği (daire, apartman, büro, fabrika, kurum, mağaza vb. her türlü binanın genel temizliği dâhil; pencere, baca, sanayi makinesi vb. uzmanlaşmış temizlik faaliyetleri hariç)

Faaliyet Kodu– 812903- Park ve caddelerin süpürülerek yıkanması, temizlenmesi faaliyetleri

Faaliyet Kodu– 412002- İkamet amaçlı binaların inşaatı (müstakil konutlar, birden çok ailenin oturduğu binalar, gökdelenler vb.nin inşaatı) (ahşap binaların inşaatı hariç)

Mükellef, ana faaliyet kodu itibarıyla bu İç Genelgenin (1) numaralı bölümünde yer alan mücbir sebep kapsamında bulunmamaktadır. Bununla birlikte mükellef ana faaliyet alanının ikamet amaçlı binaların inşaatı olduğunu ve ana faaliyet kodunun mücbir sebep kapsamında bulunan “412002” kodu olması gerektiğini iddia etmektedir.

Sunulan Raporun tetkikinden mükellefin 2019 hesap döneminde elde ettiği hasılatın faaliyet kodları itibarıyla aşağıdaki gibi olduğu anlaşılmıştır.

	2019 hesap dönemi hasılatı (TL)	Hasılatın yüzdesi
“812101” No.lu Kod Hasılatı	1.150.000	36,60%
“812903” No.lu Kod Hasılatı	600.000	19%
“412002” No.lu Kod Hasılatı	1.400.000	44,40%
Hasılat Toplamı	3.150.000	100%

Mükellefin 2019 hesap döneminde “412002” kodundan elde ettiği hasılatın tüm kodlardan elde ettiği hasılata oranının %44,4 olduğu ve bu oranın oransal olarak en yüksek hasılatın elde edildiği kod olduğu dikkate alındığında, mükellefin ana faaliyet kodunun “412002” olarak değiştirilmesi ve mücbir sebep kapsamına alınması gerekmektedir.

Şeklinde örnekle açıklanmaya çalışılmış.

Ayrıca

 “Ana Faaliyet Kodu Değerlendirme Komisyonu” kurulacağını.

Komisyon; grup müdürü, vergi dairesi müdürü veya müdür başkanlığında, vergi dairesi başkanı tarafından belirlenen toplam üç kişiden oluşur. İş yüküne ve ihtiyaca bağlı olarak vergi dairesi başkanlığına bağlı olarak birden fazla komisyon kurulmasına vergi dairesi başkanı tarafından karar verilir.

Demiştir.

Ancak sorunlar bitmemiş devam etmiştir.

Örneğin Alışveriş merkezleri komple kapalı olup mağazaların tamamı mücbir sebep kapsamına girmesine rağmen Alışveriş merkezinin işletmeciliğini yapan firma mücbir sebep kapsamı dışında tutulmuştur.

Buna neden ise Alışveriş merkezi işletmeciliği diye bir nace kodunun  kuruluş aşamasında olmamasından kaynaklanmakta olduğu anlaşılmış olup.68.32,01 olan Nace kodlarının 68,32,02 olarak değiştirilmesi halinde mücbir sebep kapsamına alınacakları açıklanmıştır.

Bunun içinde gene interaktif vergi dairesinden itiraz etmeleri gerekmektedir.

518 sayılı genelge çıktığından beri mücbir sebep kapsamına giren firma muamması bir türlü çözüme kavuşturulamamış.Komisyonların henüz oluşturulmadığı da gelen bilgiler arasında.

Bu durumda 23/04 e kadar bütün itirazların kurulacak komisyonlarda değerlendirilmesi neticelendirilmesi onaylanması sicile işlenmesi ve hak edenlerin mücbir sebep kapsamına alınmaları mümkün değildir.

Yapılacak olan zaman geçirmeden ki  518 sayılı tebliğ  24/03/2020 tarihinde çıkmıştı tek bir kelimeyle bütün Gelir ve Kurumlar vergisi mükelleflerini mücbir sebep kapsamına almaktır.

Kaynaklar:

-Resmi Gazete

-Gelir idaresi başkanlığı tebliğleri

22.04.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.