Musa Çakmakçı
Sosyal Güvenlik Uzmanı
musacakmakci.1907@gmail.com

Geçici Görev Yolluklarının Fazla Çalışma Olarak Kabul Edilemeyeceği

Birçok işletme ülke içinde üretim, lojistik, satış, yönetim, irtibat vb. gibi çeşitli departmanlar kurma yoluna gitmekte buna bağlı olarak da çalışanlarını zaman zaman buralarda ya da müşterilerin işyerine tamir ve bakım gibi işlere giden teknik servis personelini işle ilgili olarak farklı yerlerde geçici veya daimî olarak görevlendirebilmektedirler.

İşverenler Çalışanlarını Hangi Şartlarla Başka Yerlerde Görevlendirebilirler?

4857 Sayılı İş Kanunun 22. Maddesinde çalışma koşullarında değişikliği düzenleyen yer aldığını görüyoruz

Çalışma koşullarında değişiklik ve iş sözleşmesinin feshi Madde 22- İşveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir.

Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir. Çalışma koşullarında değişiklik geçmişe etkili olarak yürürlüğe konulamaz

İşverenin çalışanlarını başka yerdeki işyerinde görevlendirebilmesi için öncelikle bu hususta iş sözleşmesi ile nakil yetkisi almış olması gerekir. İş sözleşmesinin kurulması aşamasında çalışma yeri, seyahat, görevlendirme ve nakil konularının net olarak kararlaştırılarak sözleşmeye kaydedilmesi ya da sözleşmenin uygulanması sırasında bu hususların sözleşmeye ek yapılarak belirlenmesi gerekir.

YOLDA GEÇEN SÜRELER ÇALIŞMA SÜRESİNDEN SAYILIR MI?

İşçinin özellikle il dışı ve uzun süreli yolculuklarda geçen süreler çalışma süresinden sayılıp sayılmayacağı belirsiz bir konudur.

İş Kanunun 66. maddesinde çalışma süresinden sayılan haller belirtilirken (d) bendinde; “İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.” İşçinin günlük çalışma süresinden sayılacağı belirtilmiştir.

Çalışma süresinden sayılan haller Madde 66-

Aşağıdaki süreler işçinin günlük çalışma sürelerinden sayılır:

a) Madenlerde, taşocaklarında yahut her ne şekilde olursa olsun yeraltında veya su altında çalışılacak işlerde işçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri veya girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.

b) İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler.

c) İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği süreler.

d) İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi veya işveren evinde veya bürosunda yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler.

e) Çocuk emziren kadın işçilerin çocuklarına süt vermeleri için belirtilecek süreler.

f) Demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen süreler.

İşin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz

ÇALIŞMA SÜRESİ

4857 sayılı İş Kanunun “Çalışma süresi” başlıklı 63. maddesinde “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırk beş saattir… Tarafların anlaşması ile haftalık normal çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine, günde onbir saati aşmamak koşulu ile farklı şekilde dağıtılabilir.” hükmüne yer verilmiştir

Çalışma süresi (1) Madde 63-

Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. (Ek cümle: 10/9/2014-6552/7 md.; Değişik cümle: 4/4/2015-6645/36 md.) Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir

FAZLA ÇALIŞMA (FAZLA MESAİ)

İş kanununun belirlediği çerçevede ve şartlarda haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. 4857 sayılı İş Kanunu md.63’e göre; işçinin çalışma süresi haftada en çok kırk beş saat olarak tespit edilmiştir. Aksi kararlaştırılmamışsa 45 saatlik bu çalışma süresi, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit bir şekilde bölünerek uygulanır.

Çalışma biçimi ne şekilde olursa olsun, işçinin haftalık 45 saati aşan çalışması, fazla çalışma olarak adlandırılır. Fazla Mesai ya da Fazla Çalışma 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. maddesinde düzenlenmiştir. Ayrıca kanunda zorunluluk durumları ile ilgili düzenlemeleri içeren 42. Ve 43. maddeler yer almaktadır.

Fazla çalışma ücreti Madde 41- Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırk beş saati aşan çalışmalardır. 63’üncü madde hükmüne göre denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile, bazı haftalarda toplam kırk beş saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.

Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. 

Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırk beş saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırk beş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmi beş yükseltilmesiyle ödenir. 

Fazla çalışmanın detaylarını içeren bir yönetmelik de yayınlanmıştır. Bu yönetmelik 06.04.2004 tarihli Resmî Gazete ’de yayımlanan “İş Kanunu’na İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği” dir.

Madde 3 —Bu Yönetmelikte geçen:

a) Fazla çalışma: İş Kanunu’nda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmaları,

b) Fazla sürelerle çalışma: Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda bu çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmaları ifade eder.

İş Kanunu’na göre bir işyerinde haftalık çalışma süresi, en fazla 45 saat olarak belirlenebilir. Dolayısıyla “asıl ücret” ya da “çıplak ücret” dediğimiz sadece çalışma karşılığı alınan ücret, en fazla 45 saatlik çalışmayı kapsamaktadır. 45 saati aşan çalışmalar, “fazla çalışma” olmaktadır

FAZLA MESAİ GÜNLÜK VEYA AYLIK OLARAK DEĞİL “HAFTALIK” OLARAK HESAPLANIR

Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma ücreti hesaplanırken “haftalık çalışma süresi” baz alınır, Haftalık 45 saati aşan çalışma fazla çalışma olarak kabul edilir. Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle kırk beş saatin altında belirlendiği durumlarda ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve kırk beş saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışma olarak adlandırılmaktadır. YARGITAY 7. Hukuk Dairesi 2014/4246 2014/11488 Karar Tarihi: 28.05.2014 sayılı kararında 4857 sayılı İş Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca kural olarak haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle işçinin fazla çalışmaları gece çalışması veya denkleştirme ya da günlük çalışma kararlaştırılmamış ise haftalık esasa göre belirlenmelidir. Hesaplamanın her hafta için belirtilen fazla çalışma sürelerine göre yapılması gerekirken, her iki haftanın ortalaması alınmak suretiyle ve haftalık 12 saat için fazla çalışma ücreti hesaplanması hatalıdır. Denilmiştir.

GÜNLÜK 11 SAATİ AŞAN ÇALIŞMALAR

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 63.maddesi gereğince haftalık iş süreleri haftanın çalışılan günlerine 11 saati aşmamak koşulu ile farklı şekillerde dağıtılabilir. 11 saat günlük çalışma açısından bir üst sınır oluşturmaktadır. Bu çerçevede günlük 11 saati aşan çalışmalar haftalık çalışma süresinin 45 saati doldurup doldurmadığına bakılmaksızın fazla çalışma sayılmaktadır.

Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin (E: 2007/30201- K: 2008/33618) kararı da bu yöndedir. “11 saati aşan kısmı fazla mesai kabul edilmelidir. 11 saatlik nöbet süresi ise, haftanın diğer günleri ile değerlendirilmeli, 45 saati geçen süre olduğu takdirde aşan süreler ayrıca fazla mesai sayılmalıdır.”

GECE ÇALIŞMASINDA 7.5 SAATİ AŞAN ÇALIŞMALAR

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 69.maddesi gereğince işçilerin gece çalışmaları yedi buçuk saati geçemez. Gece çalışmaları açısından yedi buçuk saat bir üst sınırdır. 7,5 saati geçen gece çalışmaları haftalık çalışma süresinin 45 saati aşıp aşmadığına bakılmaksızın fazla çalışma sayılmaktadır.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 24.05.2011 tarih ve E:2011/24236K:2011/15142 sayılı kararında "İşçilerin gece çalışmaları günde yedi buçuk saati geçemez (m.69/3). Bu hal de günlük çalışmanın, dolayısıyla fazla çalışmanın bir sınırını oluşturur. Gece çalışmaları yönünden haftalık 45 saat olan yasal çalışma sınırı aşılmamış olsa da gece çalışmasında 7.5 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmelidir. “Diyerek duruma açıklık getirmiştir.

Bu itibarla, işçinin çalışma süresi İş Kanunu’na İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nin 3.maddesinde tanımlanan “fiili çalışma süresi” ile 4857 sayılı Kanun’un 66.maddesinde tanımlanan “farazi çalışma süresi” toplamından meydana gelmektedir. Dolayısıyla işçinin ücret alacağı fiilen çalışmak suretiyle iş başında geçen sürelerin yanında, farazi çalışma süresi olarak adlandırılan ve çalışma süresinden sayılan sürelerin toplamından oluşmaktadır.

Çalışma saatleri içinde il dışına yapılan seyahatlerde geçen süreler işçinin kendisine verilen görevi yapabilmesi için kendisinden kaynaklanmayan zaruri haller olması nedeniyle “farazi çalışma” olarak değerlendirilip çalışama süresinden sayılması gerekir. Kanundaki “İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi” işçinin günlük çalışma süresinden sayılacağı hükmü, dar yorumlanamaz. İşçinin, görevlendirildiği işi yapıp tekrar işyerine geri dönmesine kadar geçen sürenin çalışma süresi olarak değerlendirilmesi gerekecektir. İş Kanunu’nun m.66/I-d hükmünde herhangi bir sınırlama yer almamaktadır.

O halde geçici görevle gönderilen işçinin yolda geçen süreleri “farazi çalışma süresi” kapsamında çalışılmış gibi sayılan süreler olarak değerlendirilecek, haftalık toplam çalışma süresi söz konusu farazi sürenin eklenmesiyle 45 saati geçerse işçi fazla çalışma ücretine hak kazanacaktır

HARCIRAH (GEÇİCİ YOLLUK) ÖDEMELERİ

Harcırah kavramının tanımı, “sürekli veya geçici görevle bir yere gönderilen görevlilere, bu yere gidebilmeleri, orada yiyip içme ve konaklama gibi yapacakları diğer giderleri karşılamak için verilen para, yolluk” olarak tanımlanabilir.

HARCIRAH (GEÇİCİ YOLLUK) ÖDEMELERİNİN SİGORTA PRİMİNE TABİ OLUP OLMASI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Sigortalılara bireysel iş sözleşmesine veya toplu sözleşmeye dayanılarak ve işveren tarafından sigortalının geçici bir görevle başka yere gönderilmesi veya görev yerini değiştirmesi dolayısıyla verilen ve yolluk kavramına giren ödemelerin sigorta primine tabi tabi tutulup tutulmayacağı ile ilgili olarak SGK, 2020/20 sayılı genelgede açıklama yapmıştır

3.3- Görev yollukları

6245 sayılı Harcırah Kanununun 3’üncü maddesinde belirtilen yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafı niteliğinde yapılan ödemeler yolluk kapsamındadır.

Bu bakımdan, sigortalılara bireysel iş sözleşmesine veya toplu sözleşmeye dayanılarak ve işveren tarafından sigortalının geçici bir görevle başka yere gönderilmesi veya görev yerini değiştirmesi dolayısıyla verilen ve yolluk kavramına giren ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. 1/9/2012 tarihli 28398 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İşveren Uygulama Tebliğinin 7.8-Prime Tabi Tutulmayacak Kazançlar” başlıklı maddesinin “7.8.3-Görev Yollukları” başlıklı alt maddesinde yapılan açıklamada 6245 sayılı Harcırah Kanununa atıfta bulunulmuş ise de yapılan atıf, görev yolluğu kavramı kapsamına giren ödemelerin neler olduğunun belirtilmesinden ibaret olup, sigortalının görevli bulunduğu yerden geçici bir görevle başka yerlere gönderilmesi veya görev yerinin değiştirilmesi dolayısıyla yol masrafı, gündelik (yevmiye), yer değiştirme masrafı olarak duruma bağlı yapılan ödemelerdir ve “görev yolluğu” olarak yapılan bu ödemelerin belge ile kanıtlanması halinde prime esas kazanca dahil edilmemesi gerekmektedir. Yol yardımı ya da yol parası ise sigortalıya işe gidip gelebilmesinde destek olarak verilen ek bir ödeme olup; söz konusu ödemenin 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtildiği şekilde "(b) bendinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler ile ayni yardım yerine geçmek üzere yapılan nakdi ödemeler prime esas kazanca tabi tutulur.” hükmü gereği prime esas kazanca dahil edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda işe gelip gitmek amacıyla sigortalıya ödenen yol paraları bu kapsama alınmayacak olup bu ödemelerin tamamı prime esas kazanca dahil edilecektir. Diğer taraftan, sigortalıya yapılan bir ödemenin görev yolluğu mahiyetinde olduğunun belge ile kanıtlanması gerektiğinden, bu durumu ispatlayacak görev yolluğu ile ilgili evrakların işveren tarafından muhafaza edilmesi ve Kurumumuzca istenildiğinde ibraz edilmesi gerekmektedir.

HARCIRAH (GEÇİCİ YOLLUK) ÖDEMELERİNİN GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

 6245 sayılı Harcırah Kanunu’na göre harcırah; görev icabı bulundukları bir yerden memuriyet mahallin dışına gidenlere, yapacakları ek masraflara karşılık aşağıda belirtilen durumlara göre, yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masraflarından birini, birkaçını veya tamamının hizmet erbabına ödenmesidir. Harcırah, sürekli görev yolluğu ve geçici görev yolluğu adı altında ödenmekte olup geçici görev yolluğu da memuriyet mahalli ve memuriyet mahalli dışındaki görevlendirilmeler nedeniyle ödenmektedir. Harcırah Kanunu’na tabi olmayan işverenler tarafından geçici görevli olarak yurtiçinde görevlendirdikleri personele yapılan geçici görev harcırahı (yolluk) ödemeleri;

• Yemek ve yatma giderinin belge karşılığında gerçek gider karşılığı olarak ödenmesi (fiili yemek ve konaklama ödemelerinin belgelendirilmesi halinde),
• Harcama belgelerine bakılmaksızın yemek ve yatma giderinin nakden gündelik olarak ödenmesi,
• Kısmen belge karşılığında, kısmen de belgesiz olarak gündelik ödenmesi (kısmen nakden ve kısmen ayın olarak, başka bir ifade ile konaklama giderinin belge karşılığında, yemek giderinin nakit olarak ödenmesi gibi),
• Yemek ve yatma gideri için ödenen gerçek giderlerin belge karşılığında ödenmesinin yanında, ayrıca yemek ve yatma gideri için nakit olarak gündelik ödenmesi,
• Nakit olarak gündelik ödemesi yanında ilave olarak belge karşılığında konaklama bedeli ödenmesi, şeklinde yapılabilmektedir. 

Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinde ücretin tanımı yapılmış ve aynı Kanunda müteferrik istisnalar bölümünde yer alan 23-29. maddelerinde çok geniş olarak sosyal ve diğer sebeplerle ücret ve ücret kapsamında değerlendirilen birçok ödemeler istisna kapsamına alınmıştır. GVK’nin 24. maddesinde yer alan gider karşılığı olarak yapılan aşağıda yazılı ödemeler de gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Gelir Vergisi Kanunu Madde 24’e göre

Gider karşılıklarında: Madde 24 – (Değişik: 24/12/1980-2361/18 Md.) Gider karşılığı olarak yapılan aşağıda yazılı ödemeler Gelir Vergisinden istisna edilmiştir.

1. (Değişik: 31/12/1981-2574/5 md.) Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler;

2. (Değişik: 31/12/1982-2772/3 Md.) Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanununa tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.)

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, işverenler tarafından hizmet erbabına gider karşılında ödenen gündelikler ücret sayılmakla beraber, işverenler tarafından gider karşılığı olarak yapılan ve maddede yazılı ödemeler gelir vergisinden istisna edilmiştir. Kanuni düzenlemeye göre; Harcırah Kanununa tabi kurumlar tarafından harcırah veya yolluk olarak yapılan ödemeler ile Harcırah Kanunu’na tabi olmayan kuruluşlar tarafından ödenen gerçek yol giderlerinin tamamı, yeme ve yatma giderlerine karşılık verilen gündelikler ise belli limitler dahilinde gelir vergisinden istisna edilmiştir

Vergiden İstisna Yurtiçi Harcırah Tutarları 31 Aralık 2020 tarihli ve 31351 1.Mükerrer sayılı Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan ve 1 Ocak 2021 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 2021 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nun (H) Cetvelinde yer alan 2021 yılı Harcırah Tutarları ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 24/2’nci maddesi düzenlemesi ve 2021 yılı Ocak Haziran dönemi memur maaş katsayıları dikkate alınarak 1 Ocak 2021 – 30 Haziran 2021 dönemi vergiden istisna yurtiçi harcırah tutarları aşağıdaki gibi hesaplanmıştır.

1 Söz konusu Genelgede 1/1/2021-30/06/2021 döneminde geçerli olmak üzere; aylık (0,165786), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık katsayısı (2,594917), iş güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak yan ödeme katsayısı ise (0,052576) olarak belirlendiği belirtilmiştir.

İşverenin personele yemek ve yatma giderinin gerçek gider yöntemine göre belge karşılığında ödenmesi durumunda, personele ayrıca tekrardan nakit olarak gündelik ödenmesi mümkün değildir. Böyle bir durumda, aynı görev için belge karşılığında yapılan ödemenin dışında nakit olarak gündelik de ödenmesi halinde personele nakit olarak ödenen gündelik tutarının ücret olarak gelir vergisi ve damga vergisi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir.

İŞÇİNİN GEÇİCİ GÖREVLE ŞEHİR DIŞI GÖREVLENDİRİLMESİ DURUMUNDA GEÇİCİ GÖREV YOLLUKLARININ FAZLA ÇALIŞMA OLARAK KABUL EDİLEMEYECEĞİ 

“Harcırah (yolluk) işçinin görevli bulunduğu yerden başka yerlere geçici görevle gönderilirken yapacağı ek masrafa karşılık yapılan ödemeler olup, davalı işyeri tarafından her sefer için yapılan ödemelerin bu mahiyette kaldığı şüphesizdir. Çünkü davalı işyeri davacıya ücreti dışında sefer başına ödeme yaparken asıl amacı davacının yapacağı ek masrafları karşılamak olup, onun ücretini artırmak gibi bir amaç içinde değildir.” şeklinde yapılmıştır (Y.21.HD, 24.03.2016, E.2015/4884, K.2016/5141).

9. Yargıtay dairesinin Harcırahın (Geçici Görev Yollukları) fazla çalışma ücreti karşılığı olarak kabul edilemeyeceği hükmü bulunmaktadır.

Öncelikle 6245 sayılı Harcırah Kanunu madde 39'a göre ödenen geçici görev yollukları fazla çalışma karşılığı olarak ödenmemektedir. Bu nedenle fazla çalışma alacağı olup olmadığının belirlenmesinde dikkate alınması hatalıdır. Bu kabul ve her hafta normal mesainin hafta için 5 gün 08.00-17.00, cumartesi günleri 08.00-13.00 olduğu esasına göre ve taşıt görev emri bulunan günler için bu belgelerdeki mesaiye erken giriş ve mesaiden geç çıkışlar da eklenerek günlük çalışma süresi bulunup ara dinlenme süresinin düşümü ile haftalık 45 saati ya da günlük 11 saati aşan çalışma olup olmadığı belirlenerek sonuca gidilmelidir. Bir başka deyişle, hesaplama yapılırken taşıt görev emirlerinin düzenlendiği günler için örneğin göreve saat 10.00 da çıkılmış ise bile mesainin saat 8.00 de başladığı kabul edilerek ve taşıt görev emirlerindeki dönüş saati mesai bitimi olan 17.00 öncesi ise mesai bitimi 17,00 olarak, dönüş saati mesai bitiminden sonra örneğin 19.00 ise taşıt görev emrindeki 19.00 olan bu dönüş saati esas alınarak günlük ve haftalık çalışma süresi her hafta için ayrı ayrı hesaplanmalıdır. Hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda izah edilen hususlar dikkate alındığında, 4857 sayılı Kanun’un m.66/I-b hükmünde yer alan, “İşçilerin işveren tarafından işyerlerinden başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilmeleri halinde yolda geçen süreler”, m.66/I-d hükmünde ise, “İşçinin işveren tarafından başka bir yere gönderilmesi, yahut işverenle ilgili herhangi bir yerde meşgul edilmesi suretiyle asıl işini yapmaksızın geçirdiği süreler”  kapsamında “farazi çalışma süresi” olarak işçinin günlük çalışma süresinden sayılacağı, işçinin farazi çalışma sürelerinden ara dinlenme süreleri çıkarılarak haftalık çalışma süresinin toplam 45 saati aşması durumunda aşan süre için fazla çalışma ücretinin ödenmesi gerekeceği, Harcırah Kanunu’na göre verilen harcırahın fazla çalışma ücreti karşılığı olarak ödenemeyeceği değerlendirilmiştir.

Sonuç olarak

Geçici görev harcırahı, fazladan yapılan çalışma karşılığı verilen bir ücret olmayıp harcırah ve fazla çalışma ücretleri birbirinden farklı ödemeler olduğu, geçici görevli olunan yerde yapılan fazla çalışmalar içinde fazla mesai ücreti ödenmesi gerekmektedir.

07.07.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.