Musa Çakmakçı
Sosyal Güvenlik Uzmanı
musacakmakci.1907@gmail.com

İşverenler Bu Konuda Acil Düzenleme Bekliyor! “26 Fesih Kodu" Fesih Yasağı Kapsamında Mı Değil Mi?

Tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covid-19 salgını ile yaşanan krizin çalışma hayatındaki olumsuz etkilerinin azaltılması amacıyla 26 Mart 2020 tarihli 31080 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7226 nolu BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

MADDE 41 – 4447 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 23 – 30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, ek 2 nci maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam eder.

Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir. Bu madde kapsamında yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılır.

İlgili kanunla İşverenlere kısa çalışma ödeneğine başvurmaları ve gerekli şartları sağlamaları halinde çalışanlarının kısa çalışma ödeneğinden yararlanmalarına imkân sağlanmıştır.

17 Nisan 2020 tarihli 31102 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7244 nolu YENİ KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGINININ EKONOMİK VE SOSYAL HAYATA ETKİLERİNİN AZALTILMASI HAKKINDA KANUN İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

MADDE 9 – 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 10 – Bu Kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında ücretsiz izne ayrılmak, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermez.

Bu madde hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilir.

İlgili kanunla İş Kanunu’na ilave edilen geçici 10. madde ile getirilen fesih yasağına aykırılık halinde, çalışanların kısa çalışma ödenekleri durdurulmakta, evvelce yapılan ödemeler de işverenlerden faiziyle birlikte geri alınmaktadır. Ayrıca fesih yasağına aykırılık halinde işverenlere, sözleşmesi feshedilen her işçi için brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.

28 Temmuz 2020 Tarihli 31199 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7252 nolu DİJİTAL MECRALAR KOMİSYONU KURULMASI İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

MADDE 5 – 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına “haller ve benzeri sebepler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri” ibaresi eklenmiş ve dördüncü fıkrasında yer alan “altı aya” ibaresi “her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30/6/2021 tarihine” şeklinde değiştirilmiştir.

İlgili Kanun ile; İşten Çıkış (Fesih) Yasağı Kapsamına Girmeyen SGK İşten Çıkış Nedenleri Kodları eklenmiştir.

• 5 – Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi (4857 sayılı Kanun Madde 11)
• 17 – İşyerinin kapanması (4857 sayılı Kanun Madde 3)
• 18 – İşin sona ermesi

“26” DİSİPLİN KARARI İLE FESİH KODU “26” DEVAMSIZLIK NEDENİ İLE FESİH OLARAK DEĞİŞTİRİLMİŞTİR.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü 19/06/2020 Tarihli 2020/21 sayılı Genelgenin   14- Altıncı bölümde yer alan “2.1- İşten ayrılış nedeni” alt başlığındaki işten ayrılış nedenleri tablosundaki “26- Disiplin kurulu kararı ile fesih” kodu “26- Devamsızlık nedeni ile fesih” olarak değiştirilmiştir.

2020/21 sayılı genelgeyle”26” İşten Çıkış Kodunun  “Devamsızlık nedeniyle fesih" olarak değiştirilmesi nedeniyle, bir çalışanın devamsızlık fesih bildirimi “26”Devamsızlık nedeniyle fesih koduyla yapılacağından, İşverenler, Meslek Mensupları, İnsan Kaynakları Yönetici ve personelleri  2020/21 sayılı Genelge ile; ““26-Disiplin kurulu kararı ile fesih” kodunu “26-Devamsızlık nedeni ile fesih” olarak değiştirildiği için 4857/25-2,g bendi fesihler için "29" yerine "26" kodu uygulanmasını seçmektedirler.

SGK ve İŞKUR “26” DEVAMSIZLIK NEDENİ İLE FESİH KODUNU FARKLI DEĞERLENDİRİYOR

"26" kodu bu değişiklik öncesine kadar fesih yasağı kapsamındayken 2020/21 sayılı Genelge sonrasında yasak kapsamında olmaması gerekmektedir. Ancak, bazı İŞKUR İl Müdürlükleri "26" kodun “26-Disiplin kurulu kararı ile fesih” mi yoksa “26-Devamsızlık nedeni ile fesih” mi olduğunu ayırt edemiyor olsa gerek, 2020/21 sayılı Genelge ile; ““26-Disiplin kurulu kararı ile fesih” kodunu “26-Devamsızlık nedeni ile fesih” olarak değiştirildiği için 4857/25-2,g bendi fesihler için "29" yerine "26" kodu uygulanmasını seçen işverenler, meslek mensupları, insan kaynakları yönetici ve personellerine ilgili kodun fesih yasağı kapsamında olduğunu bildirip “26” çıkış kodun 26- Devamsızlık nedeniyle fesih koduyla yapıldığında, işyerindeki tüm çalışanların kısa çalışma ödenekleri kesilebileceği, kısa çalışma ödeneklerinin de geri alınabileceği, her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilmesi söz konusu olduğunu belirtmişlerdir.

İşçinin devamsızlığı nedeniyle iş akdini fesheden ve işten ayrılış bildirgesinde 26-Devamsızlık nedeniyle fesih kodunu seçen ve  ilgili cezai yaptırımlara maruz kalmak istemeyen işverenler; devamsızlık yapan işçi için, her gün ayrı ayrı düzenlenmiş devamsızlık tutanakları, devamsızlık yapan işçinin devamsızlık nedenini öğrenmek için makul süre vererek gönderdiği noter tebligatı, devamsızlık nedeniyle fesih bildirim noter tebligatını dilekçe ekinde  SGK Müdürlüğüne başvurarak fesih kodunu düzeltmeye çalışmakta, SGK müdürlükleri ise; 2020/21 sayılı Genelge ile devamsızlık nedeniyle yapılacak fesihlerde “26-Devamsızlık nedeni ile fesih” olarak değiştirildiği için bu kodun doğru olduğunu bu nedenle “29” İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih kodunun değiştirilemeyeceğini belirtmekte olup, bağlı bulundukları İŞKUR İl Müdürlüklerine yönlendirmektedir. İşverenler, Meslek Mensupları, İnsan Kaynakları Yönetici ve personelleri  maalesef ki bu salgın ortamında o kurumdan bu kuruma oradan oraya koşturmaktadırlar.

“26” FESİH KODU" FESİH YASAĞI KAPSAMINDA MI DEĞİL Mİ?

İŞVERENLER BU KONUDA ACİL DÜZENLEME BEKLİYOR!

2020/21 sayılı Genelge kapsamında işçisinin devamsızlığı nedeniyle iş akdini “26-Devamsızlık nedeniyle fesih” kodunu seçerek sonlandıran işverenlerin; tüm çalışanların kısa çalışma ödeneklerinin kesilebileceği, kısa çalışma ödeneklerinin de geri alınabileceği, her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası verilmesi gibi tereddütlerin ortadan kalkması, işverenlerin devamsızlık tutanaklarını ibraz ederek “29-İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih” koduna dönüştürülmeye zorlanmasının hiçbir haklı gerekçesi olamaz. İşverenlerin bu salgın ortamında oradan oraya koşuşturmaları, Covid-19 salgını nedeniyle zaten zor durumda kalan  ve yeterince mağdur olan İşveren ve İşçilerin mağduriyetini en aza indirmek için Pandemi süresince mesai mefhumu gözetmeksizin gece gündüz çalışan, SGK ve İŞKUR personeline de eziyetten başka bir şey olmamakta olup, SGK ve İŞKUR’un taşra teşkilatında çalışan personelini karşı karşıya getirmekte ve özellikle son dönemlerde yayılma hızı artan Covid-19 salgını içinde hem kurum personelleri hem işverenler hem de işçiler için çok önemli riskler oluşturmaktadır.

İlgili bu sorunlara yol açmamak  için yapılması gereken işlem, ivedi bir şekilde düzenleme yapılarak 26 nolu fesih kodunu, fesih yasağı kapsamında dışında tutmaktır.

23.09.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.