Musa Çakmakçı
Sosyal Güvenlik Uzmanı
musacakmakci.1907@gmail.com

EYT Kanunu Kapsamında Emekli Olup Askerlik Görevini Yedek Subay Olarak Yapanlar Emekli İkramiyenizi Aldınız Mı?

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesini içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı. Düzenlemenin Cumhurbaşkanının onayından sonra Resmî Gazete ‘de de yayımlanarak mart ayında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

8 Eylül 1999'da çıkan yasa ile emeklilik şartı içi geçerli olan prim gün sayısına yaş şartı da eklendi. 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta kaydı olanlar dolayısıyla prim günleri dolsa da emekli olabilmek için yaş şartına takıldılar. Bu nedenle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanlar için emeklilikte yaşa takılanlar kısaltması olan EYT kısaltması kullanılmaya başlandı.

Çalışma statülerine göre EYT’lilerde emeklilik için aranacak koşullar şöyle:

SSK:

Normal emeklilik için 5000 prim günü ve kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini tamamlamış olmak yeterli olacak.

Bunun yanı sıra kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl olan sigortalılık süresini doldurmamış olmakla birlikte kadın 50, erkek 55 yaşını doldurmuş ve 5000 prim günü varsa bunlar da normal emekli olacak.

BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı:

BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’na tabi çalışanların EYT’den normal emekli olabilmeleri için kadınlarda 7200, erkeklerde ise 9000 prim gününü tamamlamaları gerekecek.

Prim günü hesabında farklı statülerdeki çalışmalar birleştirilerek hesaplanacak.

Yani EYT, 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta kaydı bulunup prim gün sayısını tamamlamasına rağmen yaş şartına takıldığı için emekli olamayan çalışanları ifade eden kısaltmadır.

Sigortalıların sigortalılık süresi kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl olarak, Sigortalıların işe giriş tarihlerine göre 5 bin gün ile 5 bin 975 gün arasında gün şartı korunmuş durumda

Bağ-Kur’lular kadınsa 7 bin 200 erkekse 9 bin günü emeklilik şartı devam etmekte

Emekli Sandığı iştirakçileri kadınsa 7 bin 200 erkekse 9 bin günü emeklilik şartı devam etmekte

EYT KANUN KAPSAMINDA KISMİ EMEKLİLİĞİ KAPSAMIYOR KISMİ EMEKLİLİKTE YAŞ ŞARTI DEVAM EDİYOR

EYT düzenlemesinde bu hakkın da verileceği bekleniyordu.

İlgili Yasa tasarısının maddelerinde açıkça belirtildiği üzere de;

MADDE 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇÎCİ MADDE 95- Bu maddenin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması için talepte bulunanlardan 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendi, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (B) bendi ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi hükümlerine göre yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartlan taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanırlar denilmiştir.

506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının © bendi ile ilgili bir düzenleme yapılmamıştır.

C) (Yeniden düzenleme: 23/5/2002-4759/3 md.)

a) 23.5.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

b) 23.5.2002 tarihinde (a) bendinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları; ba) 24.5.2002 ile 23.5.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

bb) 24.5.2005 ile 23.5.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

bc) 24.5.2008 ile 23.5.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

bd) 24.5.2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.5.2011 ile 23.5.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

be) 24.5.2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları, Şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler

8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lılar 3600 prim günü ve kadınlar 50, erkekler 55 yaşında;

BAĞ-Kurlular 5400 prim günü ve kadınlar 50, erkekler 55 yaşında;

Emekli Sandığı iştirakçileri ise 3600 prim günü ve kadın – erkek 60 yaşında kısmi emeklilik hakkından yararlanabiliyorlardı.

506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesinin birinci fıkrasının c bendi ile ilgili bir düzenleme yapılmamış olup daha önce yapılan açıklamaların aksine emeklilikte yaşa takılanlar 8 Eylül 1999 öncesindeki koşullarla kısmi emeklilik hakkından yararlanamayacaklardır.

Bu durumda kısmi emeklilikte mevcut kanun hükümleri aynen devam edecek. Prim günü 3600’ün üzerinde olan SSK’lı kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabilecekler.
BAĞ-KUR’lu erkekler ise 5400 prim günü olmak şartıyla kadınlar 56, erkekler 58 yaşında emekli olabilecek.

Tarım SSK sigortalıları yani 2925 sayılı Kanuna tabi sigortalılar için 2925/Geçici 2. maddesindeki emeklilik yaş hadlerinin kaldırılması nedeniyle bunlar 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün koşulu ile emekli olabilecekler.

Tarım Sigortalıları dahil olmak üzere Bağ-Kurlular için; 1479 sayılı Kanunun Geçici 10. Mad/ ikinci fıkrasında,

Devlet memurları için, 5434 sayılı Kanunun geçici 205. Maddesinde, Emeklilik koşulları sadece yaş yönüyle kademelendirildiğinden ve yaş hadleri kaldırıldığından, Bağ-kur’lular ve Devlet memurları; kadın ise 20 tam yıl (7200 gün), erkek ise 25 tam yıl (9000 gün) koşullarını yerine getirdiklerinde emekli olabilecekler.

EYT DÜZENLEMESİ İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERLE 8 EYLÜL 1999 ÖNCESİ SİGORTALI OLANLARIN EMEKLİLİK KOŞULLARI; 

SSK tarım sigortalıları için; 

• Yaş koşulu olmaksızın, 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 prim ödeme gün sayısı.

Bağ-kur’lular (tarım sigortalıları dahil) için;

• Yaş koşulu olmaksızın, kadın 20 tam yıl (7200 gün), erkek 25 tam yıl (9000 gün) prim ödemek veya,
• Kadında 50’den 56’ya, erkekte 55’ten 58’e kadar kademelendirilen yaş koşulları ile en az 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemek.

Devlet Memurları için;

• Yaş şartı olmaksızın kadın 20 tam yıl (7200 gün), erkek 25 tam yıl (9000 gün) prim ödemek,
• Kadın ve erkek 61 yaşında olmak ve en az 15 tam yıl (5400 gün) prim ödemek.

Şeklinde belirlenmiştir.

HANGİ STATÜDE EMEKLİ OLACAĞINIZI BİLİN

EYT’liler açısından ikinci bir durum, birden fazla statüde hizmeti bulunanlara hangi statüde aylık bağlanacağını bilmek ve ona göre eksik günlerini tamamlamak. EYT’lilerden SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı kapsamında çalışması olanlardan son 2520 gün (son yedi yıllık fiili hizmet süresi) hizmet süresi içinde;

• İki statüde örneğin SSK ve Bağ-kur kapsamında çalışması bulunanlar; 1260 gün (3,5 yıllık hizmet) hizmet hangi statüde geçmiş ise o kapsamda, hizmet süreleri eşit ise son statüde,
• Üç ve daha fazla statüde çalışması olanlar ise, hizmetleri en fazla hangi statüde geçmiş ise o kapsamda, emekli olacaklar. 

EYT’liler çalışma sürelerine ve prim ödeme gün sayılarına bakarak hangi statü kapsamında emekli olacaklarını bilmeli ve ona göre aylık talebinde bulunmalılar.

EYT KANUNU KAPSAMINDA EMEKLİ OLUP ASKERLİK GÖREVİNİ YEDEK SUBAY OLARAK YAPANLAR EMEKLİ İKRAMİYENİZİ ALDINIZ MI?

EYT’lilere emeklilik hakkı tanıyan yasa 6 Mart 2023 tarihinde Resmî Gazete ’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Mart ayı içerişimde başvuru yapanlar 1 Nisan 2023 tarihinden itibaren emekli maaşı almaya ve Nisan Ayı’nda verilecek bayram ikramiyesini de alabilecek.

Bütün bunların yanı sıra EYT Kanunu Kapsamında emekli olup Askerlik görevini yedek subay olarak yapanların ikramiye hakkının da bulunduğunu biliyor muydunuz?

YEDEK SUBAYLIKTA GEÇEN SÜRE İÇİN EMEKLİ İKRAMİYESİ ÖDENİR Mİ?

Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 2020-22 sayılı ve “4-1-(c) Kapsamındaki Sigortalıların Tescil ve Hizmet, Emeklilik ve Ödeme İşlemleri” konulu Genelgenin, “EMEKLİ İKRAMİYESİ/1. Emekli İkramiyesine Müstahaklık” başlıklı bölümünde konuya ilişkin olarak aynen aşağıdaki açıklamalara yer verilmiştir;

1.2.1.8.4. Askerlik Görevini Yedek Subay Olarak Yapanlar

Mülga 2829 sayılı Kanuna göre birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden kendilerine veya ölümleri halinde dul ve yetimlerine aylık bağlananlardan, Kanun kapsamındaki hizmet süresinin sadece yedek subaylık hizmeti olması halinde koşulsuz olarak bu hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenecektir. Ancak gerek yedek subaylık hizmetinden önce gerekse yedek subaylık hizmetinde sonra Kanun kapsamında başka hizmet sürelerinin bulunması halinde, yedek subay hizmeti, Kanun kapsamındaki diğer hizmet süreleri ile birlikte değerlendirilerek emekli ikramiyesi ödenip ödenmeyeceğine karar verilecektir. Örnek 1: Mülga 2829 sayılı Kanuna göre birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden Kanun hükümlerine göre emekli aylığı bağlanan iştirakçinin hizmet dökümü aşağıdaki gibidir

İştirakçinin, 10/08/1984-20/06/1990 tarihleri arasındaki Kanun kapsamındaki hizmeti 08/09/1999 tarihinden önce istifa ile, 09/12/2003-6/03/2013 tarihleri arasındaki Kanun kapsamındaki hizmeti ise memuriyetine son verilme ile sona erdiğinden bu sürelerine emekli ikramiyesi ödenmeyecektir.

Diğer taraftan, iştirakçinin Kanun kapsamında hizmet sürelerin bulunması nedeniyle, 01/07/1980-30/09/1981 tarihleri arasındaki yedek subaylık hizmeti, Kanun kapsamındaki diğer hizmet süreleri ile değerlendirileceğinden, yedek subaylık süresine de emekli ikramiyesi ödenmeyecektir.

Örnek 2: Mülga 2829 sayılı Kanuna göre birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre emekli aylığı bağlanan iştirakçinin hizmet dökümü aşağıdaki gibidir.

İştirakçi, 01/07/1984-30/09/1985 tarihleri arasındaki yedek subay olarak yerine getirdiği muvazzaf askerlik hizmeti sonrasında memuriyet görevine döndüğünden 05/02/1980-7/09/1999 tarihleri arasında Kanun kapsamında geçen hizmetleri kesintisiz olarak değerlendirilecek ve askerlik hizmeti sonrası Kanun kapsamındaki çalışmasının ne şekilde sona erdiği değerlendirilmek suretiyle emekli ikramiyesi ödenip ödenmeyeceğine karar verilecektir. İştirakçi, askerlik hizmeti sonrası memuriyet görevinden 08/09/1999 tarihinden önce 07/09/1999 tarihinde istifa ederek ayrıldığından 05/02/1980-7/09/1999 tarihleri arasında Kanun kapsamındaki sürelerine emekli ikramiyesi ödenmeyecektir. Diğer taraftan, iştirakçi memuriyet görevinden ayrılıp yedek subaylık hizmeti sonrasında yeniden memuriyet görevine başladığı gibi Kanun kapsamında hizmet sürelerinin bulunması nedeniyle yedek subaylık hizmeti, Kanun kapsamındaki diğer hizmet süreleri ile birlikte değerlendirileceğinden 01/07/1984-30/09/1985 tarihleri arasındaki yedek subaylık süresine de emekli ikramiyesi ödenmeyecektir. İştirakçinin, 22/06/2008-6/03/2013 tarihleri arasındaki memuriyet görevi de memuriyetine son verme ile sona erdiğinden bu sürelerine de emekli ikramiyesi ödenmeyecektir.

EYT KANUNU KAPSAMINDA EMEKLİ OLUP ASKERLİK GÖREVİNİ YEDEK SUBAY OLARAK YAPANLAR EMEKLİ İKRAMİYENİZİ ALDINIZ MI?

2829 sayılı Kanuna göre birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden kendilerine aylık bağlananlardan, Kanun kapsamındaki hizmet süresinin sadece yedek subaylık hizmeti olması halinde koşulsuz olarak bu hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenecektir.

Örnek 3: İlk defa 13/09/1989 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmakta iken askerlik görevi nedeniyle 01/04/1991 tarihinde çalışmasına son veren, 3 aylık okul süresi ve 12 aylık yedek subaylık dönemi olmak üzere toplam 15 ay askerlik görevinin ardından 29/11/1993 tarihinde yeniden 506 sayılı Kanun kapsamında çalışmaya başlayan sigortalıya 01/08/2012 tarihinde mülga 2829 sayılı Kanun gereği birleştirilmiş hizmetleri üzerinden 5510 sayılı Kanun uygulanmak suretiyle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Sigortalının, Kanun kapsamında geçen başka bir hizmeti bulunmadığından ve yedek subaylık süresi istifa ile değil, mülga 1076 sayılı Kanuna göre sona ermekte olduğundan, koşulsuz olarak bu hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenecektir. Dolayısıyla, ilgiliye 1 yıllık yedek subaylık hizmet süresine karşılık askerlik görevinin sona erdiği tarihteki intibakı ve 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında aylık bağlandığı tarihteki katsayılar esas alınarak emekli ikramiyesi ödenecektir.

Örnekteki bu sigortalının, Kanun kapsamında geçen başka bir hizmeti bulunmadığından ve yedek subaylık süresi istifa ile değil, mülga 1076 sayılı Kanuna göre sona erdiğinden yedek subaylık hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenecektir.

Örnek 4: İlk defa 1998 yılında 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmakta iken askerlik görevi nedeniyle 2002 yılında sigortalı çalışması sona eren, 3 aylık okul süresi ve 12 aylık yedek subaylık dönemi olmak üzere toplam 15 ay askerlik görevinin ardından yeniden 506 sayılı Kanun kapsamında çalışmaya başlayan sigortalıya 01/04/2023 tarihinden geçerli olmak üzere 2829 sayılı Kanun gereği birleştirilmiş hizmetleri üzerinden SSK kapsamından yaşlılık aylığı bağlanmıştır.

Örnekteki bu sigortalının, Kanun kapsamında geçen başka bir hizmeti bulunmadığından ve yedek subaylık süresi istifa ile değil, mülga 1076 sayılı Kanuna göre sona erdiğinden yedek subaylık hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenecektir.
Sigortalıya 1 yıllık yedek subaylık hizmet süresine karşılık askerlik görevinin sona erdiği tarihteki intibakı ve SSK kapsamında aylık bağlandığı tarihteki (1.4.2023) katsayılar esas alınarak emekli ikramiyesi ödenecektir.

SONUÇ OLARAK

Sosyal Güvenlik Kurumu Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan 29.06.2020 tarihli ve 5510 sayılı Kanunun Geçici 4. Maddesi Kapsamındaki Sigortalıların Sigortalılık- Tahsis ve Ödeme İşlemleri konulu 2020/22 sayılı Genelge yayımlanmıştır.          

SGK Genelgesi 2020 / 22 Sayılı Genelge – 5510 sayılı Kanunun Geçici 4. Maddesi Kapsamındaki Sigortalıların Sigortalılık – Tahsis ve Ödeme İşlemleri Genelgesinin 1.2.1.8.4. Askerlik Görevini Yedek Subay Olarak Yapanlar bölümünde;

EYT Kanunu kapsamında Emekli olup askerlik görevini Yedek subay olarak yapan ve fiili hizmet zammı süresi dahil en az “bir yıl” hizmeti bulunan ve EYT kapsamından SSK veya Bağkur emeklisi olanlara, talep etmeleri halinde emekli ikramiyesi ödenecektir.
(2020-22 Sayılı Genelge)

Bu konu da dilekçe örneği şöyle:

T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

KAMU GÖREVLİLERİ EMEKLİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI

EMEKLİ İKRAMİYESİ BÖLÜMÜ

ANKARA

11/03/2022

Kurumunuzda ………..emekli sicil numarasıyla ……..tarihleri arasında yedek subay olarak görev yaptım. Sonrasında …….tahsis numarası ile emekli oldum.

5997 Sayılı Bazı Kanunlarda ve 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik yapılmasına Dair Kanun’un 14. maddesi ile yapılan düzenlemeye göre ödeme tarihindeki gösterge, kıdem aylığı, ek gösterge ve taban aylık rakamları baz alınarak tarafıma emekli ikramiyesi ödenmesini talep ediyorum.

Gerekli işlemlerin yapılarak aşağıda yer alan adresime bilgi verilmesini bilgi ve müsaadelerinize arz ederim.

Saygılarımla

Bu şartlara sahip olanlar ekteki formun “       “13 nolu alanına; “Tarafıma …… tarihinden geçerli olmak üzere SSK/Bağ-Kur aylığı bağlanmıştır. Yedeksubaylık hizmetim için emekli ikramiyesi ödenmesini arz ederim” yazarak iş bu formu, formun üstünde yazan “SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI KAMU GÖREVLİLERİ EMEKLİLİK DAİRE BAŞKANLIĞI

EMEKLİ İKRAMİYESİ BÖLÜMÜ” göndermelidirler.

14.04.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.