Musa Çakmakçı
Sosyal Güvenlik Uzmanı
musacakmakci.1907@gmail.com

İşyerinde Posta Tebligatını Alan Kişiye Yapılan Tebligat Üzerine Res’en Sigortalılık Tesis Edilemez!

2015/25 sayılı "Kayıt dışı istihdam ile mücadele" konulu SGK genelgesine 25/02/2018 tarihli ve 2018/4 sayılı Genelge ile eklenen:

PTT memurlarınca yapılan tebligatların, resmi kuruluşlarca düzenlenen belge (tutanak) niteliğinde olması nedeniyle iş yerlerine yapılan tebligatların, PTT memurları tarafından 7201 sayılı Kanuna uygun olarak yapıldığının ve işyerine tebliğ edilen mazbataların üzerine “işyeri çalışanı”, “işyeri daimî çalışanı”, “görevli sekreter” gibi ibarelerin yazıldığının tespiti halinde bu bilgi ve belgeler uyarınca tebligatın teslim alındığı tarih için re ‘sen sigortalılık sağlanacaktır. Bununla birlikte işveren tarafından tebligatı teslim alan kişinin kendi çalışanı olmadığı, komşu işyeri sahibi/çalışanı olduğu veya söz konusu kişinin birinci veya ikinci derece (eş dâhil) hısmı olduğu için işyerinde bulunduğu, çalışmasının olmadığı ve ziyaret nedeniyle işyerine geldiği şeklinde yapılabilecek itirazlar, sunulacak belgelerin ve tebligat alındısında ismi bulunan kişi ile işverenin beyanlarının incelenmesi suretiyle ünite itiraz komisyonlarınca değerlendirileceğine ilişkin

Sosyal Güvenlik Kurumunca yayınlanan 25.01.2018 gün ve 2018/4 no’lu genelge ile, 11.05.2015 gün ve 2015/25 no’lu genelgenin, "2.3.1.1. (4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler" başlıklı bölümüne yedinci paragrafından sonra gelmek üzere eklenen bölümün iptali için açılan davada, Danıştay 10. Dairesi’nin 28.11.2022 gün ve 2019/7080 E. 2022/5544 K. no’lu kararı ile işlemin iptaline karar verilmiştir.

Söz konusu Danıştay 10. Dairesinin 28/11/2022 tarihli gerekçeli kararında da;

“Sosyal Güvenlik Kurumunun kayıt dışı istihdam ile mücadele kapsamında bankalar ile kamu kurumları ve özel kuruluşlardan her türlü bilgi ve belgeyi isteme hakkı bulunduğu, kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde çalıştığı anlaşılan sigortalılar hakkında re'sen işlem yapabileceği hususunda herhangi bir duraksama bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca yapılan tebligat işlemlerinin, 5510 sayılı Kanun'un 86. maddesinin 7. fıkrasında yer alan kamu kurumlarınca yapılan kontrol ve denetimler kapsamında olmadığı, tebligat esnasında işyerinde çalışanlara ilişkin herhangi bir sigortalılık araştırmasının ve tespitinin yapılmadığı, PTT tebliğ memurlarına, sigortalılık tespiti yapılması hususunda protokol ile de bir yetki verilmediği, bu bağlamda 7201 sayılı Kanun uyarınca yapılan tebligat işlemlerindeki tespitlerin, 5510 sayılı Kanun'un 86. maddesinin 7. fıkrası kapsamında yer almadığı, tebligat işlemlerinin idarenin re'sen sigortalılık işlemi tesisine olanak sağlamayacağı anlaşılmaktadır.

Öte yandan, 5510 sayılı Kanun'un 86. maddesinin 7. fıkrası uyarınca kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden kayıt dışı çalıştığı anlaşılan kişilerin re'sen sigortalı yapılmasını sağlayacak bilgilerin tam, kesin ve doğru olması gerekmektedir.

7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca hükmi şahıslara veya yanında personel çalıştıran gerçek kişilere yapılan tebligatlara ilişkin alındıların üzerinde "işyeri çalışanı", "işyeri daimî çalışanı", "görevli sekreter" gibi ibarelerin yanında kişilerin yalnızca beyan ettikleri ad ve soyadları yer almakta olup, PTT görevlilerince düzenlenen tebligat alındılarında kişilerin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaraları veya diğer kimlik bilgilerine yer verilmemektedir.

Dava konusu düzenlemede ise, tebliğ alındılarında ad ve soyadı yer alan kişilere yönelik tebliğ tarihinden itibaren re'sen sigortalılık başlangıcı yapılacağının düzenlendiği, kişilerin açık kimlik bilgilerinin yer almadığı tebliğ alındılarındaki eksik ve yetersiz bilgi üzerine herhangi bir inceleme veya araştırma yapılmaksızın re'sen sigortalılık tesisini öngören düzenlemede bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmadığı,” hüküm altına alınmıştır.

SONUÇ OLARAK

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan 25.01.2018 gün ve 2018/4 no’lu genelge ile 11.05.2015 gün ve 2015/25 no’lu genelgenin, “2.3.1.1. (4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler” başlıklı bölümüne 7. paragrafından sonra gelmek üzere şu bölüm eklenmiştir;

“PTT memurlarınca yapılan tebligatların, resmi kuruluşlarca düzenlenen belge (tutanak) niteliğinde olması nedeniyle iş yerlerine yapılan tebligatların, PTT memurları tarafından 7201 sayılı Kanuna uygun olarak yapıldığının ve işyerine tebliğ edilen mazbataların üzerine “işyeri çalışanı”, “işyeri daimî çalışanı”, “görevli sekreter” gibi ibarelerin yazıldığının tespiti halinde bu bilgi ve belgeler uyarınca tebligatın teslim alındığı tarih için re ‘sen sigortalılık sağlanacaktır. Bununla birlikte işveren tarafından tebligatı teslim alan kişinin kendi çalışanı olmadığı, komşu işyeri sahibi/çalışanı olduğu veya söz konusu kişinin birinci veya ikinci derece (eş dâhil) hısmı olduğu için işyerinde bulunduğu, çalışmasının olmadığı ve ziyaret nedeniyle işyerine geldiği şeklinde yapılabilecek itirazlar, sunulacak belgelerin ve tebligat alındısında ismi bulunan kişi ile işverenin beyanlarının incelenmesi suretiyle ünite itiraz komisyonlarınca değerlendirilecektir.”

İstanbul Barosu Başkanlığı tarafından söz konusu düzenlemenin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemi ile dava açılmıştır. Danıştay 15. Dairesi yürütmenin durdurulması istemini incelemiştir.

İstanbul Barosunca, iş yerlerine yapılan tebligatların PTT memurlarınca "işyeri çalışanı", "işyeri daimi çalışanı", "görevli sekreter" gibi ibarelerle tebliğinin yapılması halinde tebligatın teslim alındığı tarih için re'sen sigortalılığın sağlanacağına, işveren tarafından tebligatı teslim alan kişinin kendi çalışanı olmadığı, komşu işyeri sahibi/çalışanı olduğu veya söz konusu kişinin birinci veya ikinci derece (eş dâhil) hısmı olduğu için işyerinde bulunduğu, çalışmasının olmadığı ve ziyaret nedeniyle işyerine geldiği şeklinde yapılabilecek itirazların, sunulacak belgelerin ve tebligat alındısında ismi bulunan kişi ile işverenin beyanlarının incelenmesi suretiyle ünite itiraz komisyonlarınca değerlendirileceğine ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumunca yayınlanan 25.01.2018 gün ve 2018/4 no’lu genelge ile, 11.05.2015 gün ve 2015/25 no’lu genelgenin, "2.3.1.1. (4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler" başlıklı bölümüne yedinci paragrafından sonra gelmek üzere eklenen bölümün iptali için açılan davada, Danıştay 10. Dairesi’nin 28.11.2022 gün ve 2019/7080 E. 2022/5544 K. no’lu kararı ile işlemin iptaline karar verilmiştir.

Konu ile ilgili ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumunca 28.03.2023 tarihinde yayınlanan “SGK Genelgesi 2023/16 – 2015/25 Sayılı Genelgede Değişiklik”

İstanbul Barosu Başkanlığının Kurumumuz aleyhine, Danıştay 10. Dairesinin 2019/7080 Esasına kayden açılan dava sonuçlanmış olup, anılan Mahkemenin 28/11/2022 tarihli ve 2022/5544 nolu Kararında 11/11/2015 tarihli ve 2015/25 sayılı “Kayıt dışı istihdam ile mücadele” konulu Genelgenin “2.3.1.1. (4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler” başlıklı bölümüne yedinci paragraftan sonra gelmek üzere, 25/02/2018 tarihli ve 2018/4 sayılı Genelge ile eklenen paragrafın iptaline hükmedilmiştir.

Bu kapsamda; Kurumumuzun 11/11/2015 tarihli ve 2015/25 sayılı “Kayıt dışı istihdam ile mücadele” konulu Genelgesi’nin “2.3.1.1. (4/a) sigortalıları yönünden yapılacak işlemler” başlıklı bölümüne yedinci paragraftan sonra gelmek üzere, “Ek:25/02/2018-2018/4 sayılı Genelge” ile eklenen paragraf yürürlükten kaldırılmıştır.

Danıştay 10. Dairesi’nin 28.11.2022 gün ve 2019/7080 E. 2022/5544 K. no’lu kararı ile;

• PTT tebliğ memurlarına, sigortalılık tespiti yapılması hususunda protokol ile de bir yetki verilmediği, bu bağlamda 7201 sayılı Kanun uyarınca yapılan tebligat işlemlerindeki tespitlerin, 5510 sayılı Kanun'un 86. maddesinin 7. fıkrası kapsamında yer almadığı, tebligat işlemlerinin idarenin re'sen sigortalılık işlemi tesisine olanak sağlamayacağı,
• Tebliğ alındılarında ad ve soyadı yer alan kişilere yönelik tebliğ tarihinden itibaren re'sen sigortalılık başlangıcı yapılacağının düzenlendiği, kişilerin açık kimlik bilgilerinin yer almadığı tebliğ alındılarındaki eksik ve yetersiz bilgi üzerine herhangi bir inceleme veya araştırma yapılmaması, nedeniyle

25/02/2018 tarihli ve 2018/4 sayılı Genelge ile eklenen paragrafın iptaline hükmedilmiştir.

13.04.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.