Musa Albayrak
Sosyal Güvenlik Denetmeni
albayrak_musa@hotmail.com

İdari Para Cezalarında Fiilin İşlendiği Tarih

Sosyal Güvenlik Kurumu ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi, geç veya eksik getirilmesi halinde uygulanacak idari yaptırımlar, 5510 sayılı kanunun 102. maddesinde düzenlenmiştir. 2020/08 sayılı İdari Para Cezası Genelgesinde ise “İdari para cezasına konu fiil, ilgili kanunlar ile verilen yükümlülük yerine getirilmediği zaman işlenmiş sayıldığından, 5510 sayılı Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyenler idari para cezasına konu fiili, yükümlüklerini yerine getirmeleri gereken sürenin son günü itibariyle işlemiş sayılmaktadır.” denilerek idari para cezalarının uygulanmasında baz alınacak tarih açıklanmıştır.

102. madde incelendiğinde; sigortalı işe giriş bildirgesi, işyeri bildirgesi, muhtasar ve prim hizmet beyannamesi, kayıt ve belge ibrazı, işten ayrılış bildirimi vs. yükümlülükler sıralanmış ve uygulanacak yaptırımlardan bahsedilmiştir. Ancak işverenin bu yükümlülükleri en geç hangi tarihte yerine getirmesi gerektiği kanunun ilgili maddelerinde yer almaktadır.

Örneğin kanunun 7. maddesinde; “İşverenler, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kişileri, 7. maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür.” hükmü amir olup maddede belirtilen istisnalar dışında, sigortalıların işe giriş bildirgelerinin en geç çalışmaya başladıkları tarihten en az bir gün önce verilmesi gerektiği açıklanmıştır.

Kanunun 9. maddesinde; “Sigortalılığı sona erenlerin durumları işverenleri tarafından en geç on gün içinde Kuruma bildirilir.”

Kanunun 12. maddesinde; “İşveren, örneği Kurumca hazırlanacak işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür.”

Kanunun 86. maddesinde; “İşveren, işyeri sahipleri; işyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduğu yılı takip eden yıl başından başlamak üzere on yıl süreyle, kamu idareleri otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde on beş gün içinde ibraz etmek zorundadır.” hükümleri yer almaktadır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre idari para cezasının uygulanacağı tarihe bakılacak olursa;            

Örnek 1: 01.01.2022 tarihinde işe giren bir işçi adına işe giriş bildirgesi verilmesi gereken son tarih 31.12.2021 olacaktır. Buna göre işyerine 2022 yılı brüt asgari ücreti üzerinden değil, 2021 yılı brüt asgari ücreti üzerinden idari para cezası uygulanması gerekecektir.

 Örnek 2: 28.12.2021 tarihinde işten ayrılan sigortalı adına işten ayrılış bildirgesi verilmesi gereken son gün 07.01.2022 tarihidir. Burada da işverene 2021 yılı brüt asgari ücreti üzerinden değil, 2022 yılı brüt asgari ücreti üzerinden idari para cezası uygulanması gerekecektir.

Örnek 3: 02.01.2022 tarihinde ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlayacak olan işverenin, işyeri bildirgesi vermesi gereken son tarih yine 02.01.2022 olacaktır. Bu durumda işverene 2022 yılı brüt asgari ücret tutarı dikkate alınarak idari para cezası uygulanacaktır.

Örnek 4: İşyeri kayıt ve belgelerinin Kuruma ibrazı için gönderilen tebligat 20.12.2021 tarihinde işverene tebliğ edilmiştir. Kayıt ve belgelerin Kuruma ibraz edilmesi gereken son tarih 04.01.2022 olacaktır. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, işveren hakkında 2021 yılında geçerli olan asgari ücret üzerinden değil, 2022 yılında geçerli olan asgari ücret üzerinden idari para cezası uygulanması gerekecektir.

Yükümlülüğün Yerine Getirilmesi Gereken Son Gün Resmi Tatile Rastlarsa Ne Olacak?

2020/08 sayılı İdari Para Cezası Genelgesinde; “5510 sayılı Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken bilgi veya belgelerin, yasal verilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, söz konusu bilgi veya belgelerin resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde Kuruma verilmesi mümkün olmakla birlikte, resmi tatili izleyen ilk iş günü içinde de Kuruma verilmemesi halinde, bahse konu bilgi veya belgelerin verilmesi gereken sürenin son gününün resmi tatile rastlayıp rastlamadığı üzerinde durulmaksızın yasal verilme süresinin son gününde geçerli olan asgari ücret üzerinden idari para cezası uygulanacaktır.” hükmü yer almaktadır. Buna göre;

Örnek: 31.12.2021 tarihinin Cumartesi gününe rastladığı varsayılsın. İşyeri de bu tarih itibariyle ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlamış olsun. Bu işverenin, 31.12.2021 tarihinin Cumartesi gününe rastlaması nedeniyle işyeri bildirgesini en geç 02.01.2022 Pazartesi günü Kuruma vermesi gerekmektedir. Ancak, işverenin işyeri bildirgesini 05.01.2022 tarihinde kendiliğinden vermiş olduğu varsayıldığında, anılan işveren hakkında 05.01.2022 tarihinde geçerli olan asgari ücret üzerinden değil, 31.12.2021 tarihinde geçerli olan asgari ücret üzerinden idari para cezası uygulanacaktır.

Faydalı olması dileğiyle…

27.04.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.