Murat Aktaş
Yeminli Mali Müşavir
E.Maliye Başmüfettişi
E.Vergi Başmüfettişi
Teftiş Kurulu E.Başkan Yardımcısı
Bağımsız Denetçi
E.BİM Daire Başkanı
www.mnsdanismanlik.com.tr
maktas@mnsdanismanlik.com

SGK Geçmiş Dönemler Prim Teşviklerinizi Kaybetmeyin – Ek/İptal/Asıl Düzeltmeleri İçin Son Süre 01.04.2020 ve 31.05.2020

-2018 Mart ve Öncesi SGK Prim Teşviklerinin Alınabilmesine İlişkin Düzenleme

Herkesin bildiği üzere kanayan bir yara haline gelmiş olan geçmiş dönemlerde unutulan, eksik yapılan veya daha bir üst teşvikten yararlanabilecek iken bir alt teşvikten yararlanılan SGK prim teşviklerinin düzeltilmesine ilişkin kanuni düzenleme 7103 sayılı Kanun ile 21.03.2018 tarihinde gerçekleştirilmiştir.

Bu kanuni düzenleme ile ancak dava yolu ile alınabilen yararlanılmamış olan prim teşvikleri ile daha avantajlı teşvikleri idari yoldan daha kısa sürede alma imkânı doğmuş oldu. 2018 Mart ve öncesi dönemler için iadelerin alınmasına ilişkin yasal düzenleme Kanun’un ikinci fıkrasında düzenlendi.

Tabi ikinci fıkrada öngörülmüş olan son başvurma süresine kadar SGK İşveren sisteminin ilgili kısmı üzerinden başvuru yapılmış olması koşulu ile. Son başvuru süresi ise 01.06.2018 olarak belirlenmiştir. İlk zamanlarda bu başvuru dilekçeleri yazılı olarak alınırken bir süre sonra tamamen elektronik ortamda alınmaya başlanmıştır. Bu da ayrı sorunlara yol açsa bile bu sorunları başka bir yazıda ele almak daha uygun olacak. Bu başvuru dilekçesi neden bu kadar önemli sorusun cevabı ise 2010 yılına kadar olası SGK prim teşviklerinin ancak bu dilekçe verilmesi halinde alınabilir olmasıdır. Özetle dilekçe varsa geçmiş teşvikler alınabilir yoksa alınamaz. Belki milyonlarca TL tutarında hak edilen geçmiş teşvik iadesi olsa bile.

Bir defa daha “usul esastan önce gelir” kuralı bürokraside işledi ve bu dilekçeyi vermeyen veya veremeyen hak sahipleri bu alınabilir SGK teşviklerini birkaç dakikada verilebilecek bir dilekçe yüzünden kaybetmiş oldu. Bu arada başvuru süresinin kısa tutulmuş olması çok eleştirilse de ne süre uzatımı olmuş ne de şu ana kadar yeni bir dilekçe verme hakkı tanınmıştır. Bu da gerçek hak sahibi olan binlerce işvereni ciddi manada mağdur etmiştir.

Yeni bir dilekçe hakkı verilmesi bu mağduriyeti giderecek ve ekonomik zorluk yaşayan birçok işletmeye nakit desteği sağlayacak belki de iflas etmelerini engelleyecektir.

5510 SK Ek 17.Madde 2 nci fıkra

“Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin olmak üzere tüm şartları sağladığı halde bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yararlanılan prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler tarafından en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.”

27.02.2020 tarihli SGK nın İptal/Asıl/Ek Düzeltmeleri İçin Süre Kıstı Düzenlemesi

2018/Mart ayı ve öncesine ilişkin teşvikten yararlanma veya teşvik değişikliği talebine ilişkin düzeltme dilekçesi yasal süresi içinde veren işverenler, 31/05/20020 tarihinden sonra E-Bildirge V2 Aylık Prim Hizmet Belgesi Girişi üzerinden gönderecekleri iptal/asıl/ek aylık prim ve hizmet düzeltme bildirgeleri işleme alınmayacaktır

Önceki uygulama “düzeltme dilekçeni ver düzeltmeni istediğin zaman gir” şeklinde uygulanmakta iken yeni uygulama ile artık 31.05.2020 tarihinde bu düzeltme hakkı tamamen sona ermektedir. Bu nedenle süreç içerisinde değişen uygulamalar nedeniyle bu tarihten önce işverenlerin son bir kez SGK geçmiş dönem prim teşviklerini kontrol ettirmeleri ve sisteme yüklemeleri yararlı olacaktır.

 -2018 Nisan ve Sonrası SGK Prim Teşviklerinin Alınabilmesine İlişkin Düzenleme

Maddenin birinci fıkrasında ise bu sorunu kalıcı şekilde çözmek amacıyla 2018 Mart sonrası dönemler için de yeni uygulama belirlenmiştir. Bu fıkra aşağıdaki gibi olup maalesef yeterince idrak edilememiş ve yukarıdaki uygulama kadar bilinirlik kazanmamıştır. Bu da ilk bölümde oluşan mağduriyetlerin değişik bir şekilde artarak devamına neden olmuştur.

Bu fıkrada ise en can alıcı nokta düzeltme yapılacak bir dönem için en geç altı ay içerisinde SGK İşveren sistemine düzeltme dilekçesi ile müracaat edilmesi gerektiğidir.

5510 SK Ek 17.Madde 1 inci fıkra

“Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.”

27.02.2020 tarihli SGK nın Düzeltme İçin Süre Kıstı Düzenlemesi

01.04.2020 tarihinden sonra 2018 Nisan - 2019 Ağustos dönemlerine ilişkin düzeltme talep dilekçeleri verilmiş olsa bile bu dönemler için iptal/asıl/ek aylık prim ve hizmet düzeltme bildirgeleri kabul edilmeyecek, sadece son altı aylık Eylül 2019 - Şubat 2020 dönemlerine ilişkin (Mart ayı sonuna kadar) iptal/asıl/ek aylık prim ve hizmet düzeltme bildirgeleri işleme alınacaktır.

Örnek 1. 2018 Nisan ayında sehven unutulan bir SGK prim teşviki olması halinde bunun düzeltilebilmesi için en geç 31.10.2018 tarihine kadar SGK işveren sistemine düzeltme dilekçesi ile başvurulmuş olması mecburidir. Tabi daha öncesinde verilmesi her zaman mümkündür.

Bu tarihten sonra verilen bir dilekçe ise 2018 Nisan dönemini kapsamadığı için düzeltme imkânı ortadan kalkmış olacaktır. Bu şekilde her geçen ayda 6 ay öncesindeki bir ay için düzeltme hakkı kaybedilmiş olacaktır.

Ayrıca bu dönem için düzeltme dilekçesi verilmiş olsa bile bu düzeltme 01.04.2020 tarihine kadar E-Bildirge V2 sistemine giriş yapılmaz ise bu tarihten sonra düzeltmesi yapılamayacaktır.

Örnek 2. 2018 Mart dönemi ve öncesi için verilen ilk dilekçe 01.06.2018 tarihinden önce verilmiş ve bir daha dilekçe verilmemiştir. 2020 Mart ayında kontrol yapıldığında 2018 Nisan döneminden 2020 Şubat dönemine kadar sürekli veya bazı aylarda teşviklerden tam yararlanılamadığı görülmüştür. Bunun üzerine hemen SGK işveren sisteminden düzeltme talep dilekçesi verilmiştir. Ancak bu dilekçe sadece 2019 Eylül dönemine kadar olan dönemlerdeki eksik ve değişikliklere imkân verecek, 2019 Temmuz – 2018 Nisan döneminde (14 ay) unutulan teşvikler için ise tutarı ne kadar olursa olsun herhangi bir düzeltme yapma imkânı vermeyecektir. Özetle işveren ciddi mali kayıplara uğrayabilecektir.

Ayrıca 2018 Mart dönemi öncesine ilişkin düzeltmeler henüz sisteme girilmediyse veya daha sonradan bulunan eksik teşvikler için tekrar ek düzeltmeler yapılmadıysa 31.05.2020 tarihinden sonra bu düzeltmeler de E-Bildirge V2 sistemi tarafından işleme alınmayacak olup işverenin hak kaybına neden olacaktır.

Yapılan Hatalar

1.Birçok işverenin insan kaynakları sorumluları ile SMMM meslek mensubu SGK teşvikleri geçmiş dönem düzeltme müracaatlarını bir defaya mahsus gibi algıladı maalesef. Bir defaya mahsus kısım 2018 Mart öncesi dönem içindi ve genelde yapıldı.

Sonrası için ise düzenli (en geç altı ayda bir) dilekçe verilmesi gerektiği tam anlaşılmadığı için unutuldu ve firmalarda mali kayıplar yaşandı.

2.2018 Mart sonrası kurulan yeni işletme ve firmalar 2018 Mart öncesi dönemleri olmadığı için bu yasal düzenleme kendilerini kapsamıyormuş gibi düşünüp hem teşviklerini takip etmede zafiyet yaşadı hem de olası kayıplarını telafi edecek bu mekanizmayı işletmedi.

Birçok yeni kurulan firmanın bu düzeltme dilekçelerini vermeyi alışkanlık haline getirmediği gibi hiç vermediği de görülmüştür.

3.2018 Mart sonrası dönemler için meslek odaları tarafından konunun sadece 2018 Mart öncesi dönemi için vurgu yapıldı. Sonraki dönemler için ise üyelerine yeterince bilgilendirme yapılmadığı gibi bu konuda meslek mensuplarına düzenli hatırlatmalar da yapılmadı.

Oysa her meslek örgütünün iletişim imkanları tüm üyelerine ulaşmaya yeterli. Kısa bir mesaj veya duyuru ile bu kayıplar engellenebilirdi. Hatta birçok oda yönetimi konuya ilgisiz bile kalabildi.

4.SGK nın geçmiş dönemler ilişkin süre kıstı düzenlemesi ise bir çok meslek mensubu tarafından hala bilinmemektedir. Çünkü bu düzenleme Genelge şeklinde dışa dönük bir yasal düzenleme olarak değil içe dönük duyuru mahiyetinde bir yazı olarak yayınlanmıştır. Oysa ki bu düzenleme tüm işverenleri ve SMMM meslek mensuplarını ilgilendirdiğinden Genelge şeklinde olması daha yararlı olurdu. Bu eksikliği meslek odalarının acilen kapatması çok yerinde bir adım olacaktır.

Riskler

1.Yukarıda anlatıldığı üzere 2018 Nisan ve sonrası dönemler için yapılan bu hatalar nedeniyle firmaların hakları olan teşviklerden mahrum kalarak mali yüklerinin artmasına neden olunabilir.

Alınabilecek yüksek tutarlarda teşvikleri olan ancak düzeltme dilekçelerinin zamanında verilmemiş olması nedeniyle sorun yaşayan her ölçekte işletme ile karşılaşılmıştır.

Bundan sonra düzeltme talep dilekçelerinin düzenli verilmesi ve olası eksikliklerin derhal düzeltme ek/iptal/asıl bildirgelerinin E-Bildirge V2 sistemine yüklenmesi uygun olacaktır.

2.Mali kayıplar olması nedeniyle de işverenlerin (patron ve ortaklar) insan kaynakları sorumluları veya SMMM meslek mensupları arasında sorunlar çıkabilir.

Bu sorunu yaşamamak için SMMM meslek mensuplarının bu hususları periyodik iş planlarına eklemeleri ve takip etmeleri uygun olacaktır.

3.SGK prim teşviklerini takip etmekte olan ama hata yapma ihtimali olduğunu kabul etmeyip bu dilekçeleri düzenli vermeyen firmalarda gelecek dönemlerde ciddi kayıplar oluşabilir.

Bu hatayı yapan birçok kurumsal firma olmaktadır. Meslek mensupları gibi işverenlerin de bu husus iş planlarına alarak sürekli takipleri ve kontrol etmeleri uygun olacaktır.

Çözüm

Öncelikle ideal ve temenni edilen çözüm SGK prim teşviklerinin hiç hatasız yapılmasıdır. Ancak uzun zamandır uygulanan ve sürekli koşulları değişen birçok SGK prim teşviki zamanla birbirine geçmiş ve takibi imkânsız hale gelmiştir. Her ölçekte işletme ve firma bu hataları kolaylıkla yapabilmektedir.

Bu nedenle kasko sigortası olarak değerlendirebileceğimiz 2018 Nisan sonrası dönemler için en geç altı ay geriye dönük düzeltme talep dilekçelerinin düzenli olarak verilmesi ve varsa eksikliklerin derhal E-Bildirge V2 Sistemine girilmesi olası kayıpları engellemede en kesin çözüm olacaktır.

Unutulan ve daha düşük teşvikten dolayı oluşan kayıplar sadece gecikmeli olarak telafi edilecek ama hak kaybına kesinlikle maruz kalınmayacaktır. Uzmanlar tarafından eksik teşviklerin tespiti ve düzeltilerek geri alınabilmesi ancak bu şekilde mümkün olabilecektir.

Her ölçekte firmaya tavsiyemiz bu dilekçeleri dönem boşluğu olmayacak şekilde mutlaka vermeleri ve bu konuda ya sürekli ya da belli periyotlarla uzman kişi ve firmalara kendilerini kontrol ettirmeleridir. Kazançlı çıkacak olan her zaman işverenler olacaktır.

Ayrıca SGK nın geçmiş dönemlere ilişkin ek/iptal/asıl düzeltme bildirgelerine ilişkin kısıtlayıcı düzenlemeleri de göz önünde bulundurularak 01.04.2020 tarihi ile 31.05.2020 tarihleri öncesinde son kontrollerini de yaptırmaları daha önemli hale gelmiştir.

13.03.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.