Muhammet Asa
SGK Müfettişi
asa.trt@gmail.com

Kreş Açma Yükümlülüğüne Uymayan İşverene Ceza!

Son yıllarda özellikle, 2000’li yılların başından itibaren kadın istihdamında ciddi artış meydana gelmiş ve bununla birlikte, kadın çalışanların korunması için pozitif ayrımcılık içeren mevzuat düzenlemeleri de yapılmıştır. Örneğin bu kapsamda, doğum izninden kısmi süreli çalışma hakkı ile yarım çalışma ödeneğinden İŞKUR tarafından verilen aylık 400 TL çocuk bakım desteğine kadar çok sayıda düzenleme yapılmıştır. Özellikle çocuk sahibi olan kadın çalışanlar, çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla iş hayatından uzun bir süre uzak kalabilmekte ve işe dönüşlerde problemler yaşamaktadır. Yaşanan bu problemler, iş hayatından kopmalara kadar varan sonuçlara neden olabilmektedir. Bu olumsuz durumun bertaraf edilmesi adına yapılan düzenlemelerden biri de işyerinde çalışan kadın sayısına göre, işverene kreş açma yükümlülüğü verilmesidir.

Kreş açma yükümlülüğünde kadın çalışan sayısı önemli!

Kreş açma yükümlülüğü, 16.08.2013 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmeliğin ilgili maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre, yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur. Bununla birlikte, 150’den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın bir kreşin kurulması zorunludur. Eğer kreş, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.

Çalışan sayısında çocuğun annesi vefat etmiş erkek çalışanlar da dikkate alınır!

Emzirme odası ve kreş açma yükümlülüğünde gereken kadın çalışan sayısının hesabına erkek çalışanlar arasından çocuğunun annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dâhil edilmelidir. Yine çalışan sayısı tespitinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınmalıdır.

İşveren yükümlülüğünü başka kreşlerle anlaşarak yerine getirebilir!

İşverenler kreş ve emzirme odası açmak için birlikte anlaşabilirler. Yani birkaç işveren bir araya gelip emzirme odası ve kreş açabilirler. Ayrıca bu yükümlülükleri, kamu tarafından yetkilendirilmiş kreşlerle yapacakları anlaşmalarla da yerine getirmeleri mümkündür.

Kreşte “Çocuk Gelişimi ve Eğitimi” mezunları çalıştırılabilir!

Emzirme odası ve kreşte çalışacak yönetici, sağlık personeli ve diğer personelin nitelikleri aynı yönetmelik hükümlerinde belirtilmiştir. Buna göre;

Emzirme odası ve kreşin amacına uygun olarak, işleyişle ilgili idari konulardaki her türlü işlerden ve oda ve yurtlardaki çocukların sağlık kurallarına uygun bir ortam içinde yaşama, gelişme ve eğitimlerinin sağlanmasından birinci derecede sorumlu olmak üzere; Eğitim yönetimi, sosyal hizmetler, çocuk gelişimi ve eğitimi, okul öncesi eğitim, psikoloji, çocuk sağlığı veya çocuk gelişimi ve anaokulu alanlarından birinde yükseköğrenim görmüş olan ya da okul öncesi öğretmeni unvanını almış olan kişilerden biri yönetici olarak görevlendirilmelidir.

Emzirme odası ve kreş, işyeri hekiminin tıbbi gözetimi altında olmalı, çocukların sağlık durumları düzenli aralıklarla kontrol edilmelidir. İşyeri hekimi ile işyeri hemşiresi, çocukların periyodik sağlık kontrollerini yapmalı, sağlıkla ilgili kayıtlarını tutmalı, salgın ve bulaşıcı hastalıklara karşı gerekli önlemleri almalı veya aldırmalıdır. Ayrıca sağlık ve temizlik yönünden gerekli denetimleri yapmalıdır.

Emzirme odası ve kreşin emzirme odalarında her 10 çocuk için bir kadın çocuk bakıcısı bulundurulmalı ve en az birinin Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü mezunu veya benzeri mesleklerden olması zorunludur. Kreşlerde, her 20 çocuk için bir çocuk bakıcısı ile Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü mezunu veya benzeri meslek mensubu eleman bulundurulmalıdır.

Bununla birlikte toplam çocuk sayısına göre beslenme, temizlik ve diğer hizmetler için yeterli sayıda personel istihdam edilmeli ve bu personelin ise en az ilkokul diploması veya okur yazarlık belgesi almış ve sağlıklı olma şartlarını sağlaması gereklidir. Ayrıca işverence gerekli görüldüğü takdirde, sosyal hizmet uzmanı, beslenme uzmanı ve psikolog, Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü mezunlarıyla müzik, güzel sanatlar ve spor dalında ihtisas sahibi elemanlar görevlendirilebilecektir.

Yönetmeliğe uygun şekilde yükümlülüğünü yerine getirmeyen işveren ceza öder!

Yükümlü olan işverenlerin, Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik hükümlerine uygun ve ayrıca, yönetmelik ekinde (Ek-IV) yer alan şartları taşıyan, emzirme odası ve kreş açmaları gerekmektedir. Bu bakımdan emzirme odası ve/veya kreş açılmaması ya da açıldığı halde gerekli şartları taşımaması durumunda işverenler, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında idari para cezası ödemek zorunda kalacaktır. Ödenecek ceza miktarının işyerinin tehlike sınıfına göre artış gösterdiği de unutulmamalıdır. Buna göre 2019 yılında uyulmayan her hüküm için tespit tarihinden itibaren;

• Az tehlikeli işyeri: 2.866 TL
• Tehlikeli işyeri: 3.822 TL
• Çok tehlikeli işyeri: 5.733 TL

aylık idari para cezası verilmektedir.

09.03.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.