Muhammed Orhan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
muhammedorhan61@gmail.com

Dahilde İşleme Rejimi ve Vergiden Kaçınma Arasındaki İlişki

Dahilde İşleme Rejimi 17.01.2005 tarih ve 2005/8391 nolu Bakanlar Kurulu kararıyla oluşturulmuş bir uygulamadır. Bu uygulama, Dünya piyasa fiyatlarından hammadde temin etmek suretiyle ihracatı artırmak, ihraç ürünlerine uluslararası piyasalarda rekabet gücü kazandırmak, ihraç pazarlarını geliştirmek ve ihraç ürünlerini çeşitlendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Bu uygulama ile üretilen mamuller için kullanılacak hammadde, yarı mamul ve diğer girdilerin ithal edilmesinde gümrükte ödenen vergilerden muafiyet tanınmıştır. Ayrıca bu kapsamda yurtiçinden temin edilecek girdiler içinde tecil-terkin kapsamında da KDV muafiyeti de uygulanmaktadır.

1. Dahilde İşleme İzin Belgesi (D.İ.İ.B) :

Belirtilen vergi muafiyetlerden yararlanılabilmesi için alınması gereken belgedir. Dış Ticaret Müşteşarlığı İhracatçılar Birliği tarafından verilmektedir. Belgenin alınabilmesi için firmanın imalatçı olması ve Kapasite Raporunun bulunması gerekmektedir (üretimin bir kısmının yan sanayiciye yaptırılması halinde aynı şartlar aranır). Belge için müracaatta bulunurken belli bir ihracat taahhüdünün ve bunun karşılığında ithal edilecek mamül girdileri için belli bir taahhütte bulunur. Yapılacak incelemenin sonucunda firma uygun bulunursa DİİB verilir.

2. Dahilde İşleme İzin Belgesi Türleri :

A) Şartlı Muafiyet Sistemi : Firma tarafından taahhüt edilen ihracat için üretiminde kullanacağı girdiler için yapacağı ithalatlar esnasında ortaya çıkan vergi ve yükümlülükler için gümrük tarafından teminat alınır. Teminat için belgede yazılı oran kadar para, banka teminatı, hazine tahvil ve bonosu verilebilir.

B) Geri Ödeme Sistemi : Bu sistemde, ithalat esnasında ortaya çıkan vergi ve yükümlülüklerin ödemesi gerçekleştirilir. Ürünün ihracı halinde, ithalat esnasında alınan vergi ve yükümlülüklerin geri ödenmesi esasına dayanır.

3. Dahilde İşleme İzin Belgesinde Hangi Vergilerden Muafiyet Sağlanır ?

DİİB kapsamında yapılacak ithalat için tahakkuk edecek olan gümmrük vergisi, KDV, ÖTV ile diğer vergi ve fonlarla ilgili muafiyetler ile Vergi, Resim ve Harç istisnasından yararlanılır.

Yurtiçi alımlarda Tecil-Terkin uygulaması kapsamında KDV muafiyetinden yararlanılır. Ancak Tecil-Terkin kapsamında satın alınan maddelerle imal edilen malların süresi içinde ihraç edildiği Yeminli Mali Müşavirlerce rapor düzenlenmelidir.

4. Dahilde İşleme İzin Belgesinde Süreler ve Ek Süre Talebi :

Dahilde işleme izin belgesinin/dahilde işleme izninin süresi sektörüne göre azami 12 aya kadar tespit edilebilir. Ancak, gemi inşaa, komple tesis v.b. ile üretim süreci 12 ayı aşan ürünler ve savunma sanayi alanına giren ürünlerin ihracına ilişkin düzenlenen belgenin/iznin süresi, proje süresi kadar tespit edilebilir.

Belge kapsamında ilk ithalatın yapıldığı tarih esas alınmak suretiyle belge süresi azami 3 veya 6 ay ek süre alınabilir. Mücbir sebeplerin varlığı halinde de ek süre talep edilebilir.

5. Dahilde İşleme İzin Belgesinin Kapatılması :

Dahilde işleme izin belgesi, ihracat taahhüdünün belge süresi içinde tamamlandığında belgenin kapatılması için en geç belge süresi sonundan itibaren 3 ay içerisinde, belge sahibi firmanın üyesi bulunduğu ihracatçı birlikleri genel sekreterliğine ve ilgili gümrük idaresine müracaat eder. Yapılacak incelemelerde taahhütlerin yerine getirdiği tespit edilen belgelerin kapama işlemi yapılır.

6. Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar :

DİİB belgesine sahip firmaların dikkat etmesi gereken hususlara kısaca değinmek gerekirsek;

• DİİB kapsamında ihracatı gerçekleştirilmeyen, ithal edilen maddelerin belge sahibi firmanın stoklarında bulundurulması zorunludur.
• Belge süresi içerisinde yapılamayan ihracat ve ithal edilecek miktardan fazla ithalatın yapılması halinde daha önce alınması gereken vergi ve diğer yükümlülüklerin ödemesi yapılmalıdır.
• DİİB kapsamında yapılacak ithalatın ve ihracatın önceden gümrük müşavirine ve gümrük idaresine önceden bildirilmesi gerekir.
• DİİB kapsamında yapılacak ithalatın ve ihracatın gümrük giriş ve çıkış beyannamelerinde belirtilmesi gerekir. Gümrük beyannamesine ithalat için 51.00 ve ihracat için 31.51 rejim kodlarının yazılması gerekmektedir.
• DİİB kapsamında belirlenen şartlara ve esaslara uymadığı tespit edilen veya belgesi iptal edilen firmalar için, daha önce alınması gereken ama alınmayan vergi ve diğer yükümlülükler tahsil edilir.
• DİİB kapsamında ithalatı yapılan maddelerin gerekli incelemesi yapıldıktan, vergi ve diğer yükümlülüklerin ödenmesine müteakip serbest dolaşıma girmesi mümkündür.

Sonuç olarak, DİİB’i kullanmak isteyen firmalar, bu kapsamda beyan ettikleri taahhütleri yerine getirdikleri takdirde ithalatta oluşan vergi ve diğer yükümlülüklerden muaf olabilmektedirler. Bunun için iyi bir planlama yapılması, beyan ve bildirimlerin yapılırken dikkat edilmesi, evraklardaki şekil şartlarına riayet edilmesi gerekmektedir.

Faydalı olması dileğiyle

Saygılarımla

Kaynaklar;

1. Dahilde İşleme Rejimi Tebliği

2. 83 Nolu KDV Tebliği

22.02.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.