Muhammed Kutub Bağırgan
Yeminli Mali Müşavir
EMA YMM A.Ş.
muhammed.bagirgan@emaymm.com.tr

Vergi Artırımında Bulunan Mükellefe Devreden KDV Düzeltmesi Yaptırılabilir Mi?

Son zamanlarda, vergi daireleri tarafından mükelleflere,

• Belli dönemlere ilişkin KDV artırımında bulundukları,
• Bu dönemlere ilişkin KDV yönünden artırımda bulunulmasının ve özel esaslara alınmamalarının devreden KDV yönünden incelenmeyeceği manasına gelmeyeceği,
• Dolayısıyla yazı ekinde belirtilen ve sahte belge düzenlediği yönünde tespit bulunan mükelleflerce kendilerine düzenlenen belgelerin, artırımda bulunan dönemlerden 60. Nolu KDV sirkülerini de dikkate alarak düzelterek çıkarmaları gerektiği,
• Artırımda bulunulan dönemlere tarhiyat olmayacağı, ancak artırımda bulunulmayan döneme ilişkin vergi çıkması halinde ödemeleri gerektiği

yönünde resmi yazılar gönderilmektedir.

Peki vergi dairelerinin, Devreden KDV yönünden mükelleflere üst yazı göndermeleri yasaya uygun mudur?

7326 SAYILI YASADA YER ALAN HÜKÜMLER

7326 sayılı Kanunda, mükelleflerin katma değer vergisini artırarak bu maddede belirtilen süre ve şekilde ödemeleri halinde, kendileri nezdinde söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllara ait vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Yine aynı yasada vergi artırımında bulunulmasının, yasal defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyeceği ve idarenin, artırımda bulunulmayan yıllar veya dönemler için vergi incelemesi yapma haklarının saklı olduğu belirtilmiştir. Bu hükmün lafzına bakıldığında mefhum-u muhalifinden artırımda bulunulan yıllar için ise ilgili vergi türünden idarenin vergi inceleme hakkının bulunmadığı görülmektedir.

Bununla birlikte yasada, idarenin artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden inceleme ve tarhiyat hakkı saklı olduğu ancak sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemeyeceği belirtilmiştir.

1 Seri No.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7326 Sayılı Kanun Genel Tebliğinde de yukardaki hükümlere benzer ifadeler kullanıldıktan sonra artırımda bulunulan dönemler için “Sonraki Dönemlere Devreden KDV” yönünden vergi incelemesi yapılırken, artırımda bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemeyeceği ancak elde edilen bulguların artırımda bulunulmayan dönemlerdeki tarhiyatlar için kullanılabileceği belirtilmiştir.

Yine tebliğde, KDV artırımında bulunulan yıllarla ilgili olarak mükellefler hakkında, sonraki dönemlere devreden indirilebilir KDV yönünden inceleme ve tarhiyat yapılabileceği, sonraki dönemlere devreden katma değer vergisi yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilmeyecek, bu kapsamda vergi dairelerine intikal eden raporlarda artırımda bulunulan yıllara ilişkin tarhiyat önerilmiş olması halinde bu tutarların ilgili vergi dairesince dikkate alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Benzer düzenlemeler 1 Seri no.lu KDVGUT’nde değişiklik yapan 37 seri no.lu Tebliğde de hüküm altına alınmıştır. 37 seri no.lu Tebliğde, özel esaslar kapsamında olmadığı halde KDV artırımında bulunmuş olan mükelleflerin, artırımda bulundukları yıllarda alım yaptıkları mükelleflerle ilgili olumsuzluklar için yapılacak tespitler dolayısıyla özel esaslar kapsamına alınmayacağı, ancak bu mükellefler hakkında, artırımda bulunulan yıllar için sahte belge kullanma olumsuz tespiti yapılması halinde, sonraki döneme devreden KDV’ye ilişkin düzeltme işlemi neticesinde artırımda bulunulmayan bir yılda tarhiyat yapılması gerekiyorsa, mükellef özel esaslara alınmasa dahi düzeltme işleminin yapılabileceği belirtilmiştir.

MÜKELLEFLER İDARENİN MÜEYYİDELİ YAZISINA İSTİNADEN NE YAPABİLİR ?

Mükelleflerce yazının tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde, söz konusu faturalarda yer alan mal veya hizmetlerin gerçekten alındığına dair dekont, irsaliye, kantar fişi vb. ispat edici vesikalar vergi dairesine tevdi edilebilir.

Ancak vergi dairesince ispat vesikası niteliğindeki belgelerin kabul edilmemesi yahut delilleri çürütür nitelikte karşı delil sunulması halinde, yine mükelleflerce düzeltme yapılarak, artırımda bulunulmayan dönemlere isabet eden ve ortaya çıkan Ödenecek KDV tutarları beyan edilebilir.

Düzeltme sonrası ortaya çıkan Devreden Azalışı yahut Ödenecek KDV tarhiyatlarına ilişkin ihtilafın yargıya taşınmak istenmesi halinde ise söz konusu düzeltme beyanları ihtirazi kayıt şerhi ile verilerek, (Söz konusu sonradan verilen ihtirazi kayıtlı düzeltme beyanı, idarenin müeyyideli yazısına istinaden verileceği için yargı nezdinde kabul edilebilecektir) yargı mercilerinde dava konusu edilebilecektir.

Yahut düzeltme yapmayıp, tespitin incelemeye sevki de beklenebilir. İnceleme elamanı tarafından, 7326 sayılı kanun kapsamında yapılacak Devreden KDV İncelemesinde, vergi artırımında bulunulan yıllara dair tarhiyat önerilmeyecek, artırımda bulunulmayan dönemlere ilişkin ise ya Devreden KDV azalışı yahut Ödenecek KDV tarhiyatı önerilecektir.

Mükellefler dilemeleri halinde inceleme sonucu ortaya çıkan Devreden KDV azalışı yahut Ödenecek KDV tarhiyatına ilişkin ihtilafı yargıya taşıyarak, kendisini savunabilecektir.

MÜKELLEFLER YARGI NEZDİNDE HANGİ GEREKELERLE KENDİLERİNİ SAVUNABİLECEKLERDİR ?

Dava, ister ihtirazi kayıtla verilen beyanname nedeniyle isterse de vergi incelemesi sonrası ihbarnamelere karşı açılsın, her iki durumda da mükellefler, aldıkları mal veya hizmetin gerçekliği noktasında ispat edici vesikaları mahkemeye sunabilecek, sahte belgelerin kaynağı VTR’lerin içeriğindeki hususları dava edebilecek, somut olmayan ve yetersiz incelemeye itiraz edebilecektir.

Ancak yukarda da ayrıntıları ile ele alındığı üzere, 7326 sayılı yasada artımda bulunulan yıllara inceleme yapılamayacağı, incelemeye ilişkin idarenin hakkının bulunmadığı hükümleri esas alınarak, tarhiyatlara karşı dava açılabileceğine dair görüşler bulunmaktadır.

Bu görüşe göre her ne kadar, aynı yasa da Sonraki Döneme Devreden KDV incelemesinin yapılabileceğine ilişkin hüküm bulunsa da, artırımda bulunulmayan yıllara dair tarhiyat yapılabilmesi için, illaki artırımda bulunulan yıllara dair tafsilatlı inceleme yapılması gerekmektedir. Yani inceleme elemanınca, faturanın sahteliğine ilişkin araştırma yapması, randıman, kaydi envanter, belge temini, kurumlarla yazışma yapması, mükelleften ispata dair belge ve bilgi alması vb. gerektiği, bunun içinde artırımda bulunulan yıla ilişkin sahte belge kullanım fiilinin irdelenmesi gerekmektedir.

Hal böyle olunca yasa da artırım yapılan yıllara dair inceleme yapılamayacağı ve ilgili vergi türünden idarenin vergi inceleme hakkının bulunmadığı düşünüldüğünde bu nasıl mümkün olacaktır.

İdare, önceki yıllarda çıkan ve matrah ve vergi artırımına dair hükümler içeren 6736 veya 7143 sayılı kanunlar kapsamında Devreden KDV incelemesi yapmamıştı. Ancak 7326 sayılı kanun ile birlikte bu hükme işlerlik kazandırmak adına mükelleflerle irtibata geçilmektedir.

22.12.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.