Mucip Avcu
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E.SGK Müfettişi
mucipavcu@gmail.com

İşbaşı Eğitim Programını Bitirenler 6111 Sayılı Kanunla Gelen Teşvikten Yararlanabilir Mi?

Makalemizin konusu, İşbaşı Eğitim Programı(İEP) sonunda işverenin yararlanabileceği teşvikler olmakla birlikte Program hakkında biraz bilgi vermenin faydalı olacağı kanaatindeyiz. Bu nedenle önce programı kısaca özetleyip sonrasında uygulanabilecek teşvikler irdelenecektir.

İŞKUR tarafından düzenlenen işbaşı eğitim programının amacı, Kuruma kayıtlı işsizlerin yine Kuruma kayıtlı işyerlerinde, önceden edindikleri teorik bilgileri uygulama yaparak pekiştirmelerini ve mesleki deneyim kazanmalarını sağlamaktır.

Bu kapsamda işbaşı eğitim programı, katılımcının mesleki deneyim kazanmasını sağlayacak mesleklerde ve en az iki çalışanı bulunan Kuruma kayıtlı işyerlerinde uygulanabilir. Ayrıca teşviklerde olduğu gibi işverenin SGK’ya borcunun olmaması da gerekmez.

Kurum katılımcılara, katılımcı zaruri ödemesi adı altında her fiili gün için 54 TL ödeme yapmaktadır. Yani katılımcı programı düzenli takip etmesi durumunda ayda asgari ücretin neti kadar(26x54=1.404 TL) bir gelir elde etmektedir. Böylece katılımcılar hem Kurumdan günlük harçlıklarını almakta hem de teorik bilgiye sahip olduğu işin uygulamasını da öğrenmektedir. Ayrıca program sonunda katılımcıya İşbaşı Eğitim Programı Sertifikası verilerek bundan sonra daha kolay iş bulması sağlanmaktadır. Diğer taraftan işveren tarafından katılımcılara herhangi bir ödeme yapılması durumunda, yapılan ödemenin yarısı da gelir vergisi matrahından indirilebilmektedir. (193 s. GVK 40/11)

Programa katılacak kontenjan sayısı, işyerinde çalışan sigortalı sayısına göre belirlenir. İşveren Kurumdan, çalıştırdığı sigortalı sayısının 1/10’i kadar katılımcı talep edebilir. Ancak işveren program sonunda üç ay içerisinde katılımcıların en az % 20’sini en az 60 gün istihdam etmesi gerekir. Eğer işveren program sonunda katılımcıların % 50’sini istihdam etme taahhüdünde bulunursa çalıştırdığı sigortalı sayısının % 30’u kadar katılımcı talep edebilir.

Program sonunda işveren istihdam taahhüdünü yerine getirmesi durumunda SGK teşviklerinden yararlanabilir. Bu teşvik de 4447 sayılı Kanunun Geçici 15.maddesinde düzenlenmiş olup asgari ücret üzerinden hesaplanan işveren payının tamamına tekabül etmektedir. İşveren teşvikten faydalanabilmesi için;

-                 31.12.2017 tarihine kadar işbaşı eğitim programını tamamlamış,

-                 Katılımcının 18 yaşından büyük, 29 yaşından küçük olması,

-                 Programın bitmesinden itibaren en geç üç ay içerisinde katılımcının eğitim aldığı meslek alanında istihdam edilmesi,

-                 İşe başladığı tarihten önceki takvim yılında işyerinden Kuruma verilen aylık prim hizmet belgelerindeki ortalama sigortalı sayısına ilave olması gerekir.

İşyerinin imalat sanayi sektöründe faaliyet göstermesi halinde 42 ay süreyle, diğer sektörlerde faaliyet göstermesi halinde 30 ay süreyle teşvikten yararlanabilir.

Ancak katılımcı, program sonrasında işe alındığı tarihten önceki takvim yılında işyerinden kuruma bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olmadığı durumda teşvikten yararlanamaz. Dolayısıyla işveren, 4447 sayılı Kanunun Geçici 15.maddesinde düzenlenen teşvikten faydalanamaz.

Peki, bu teşvikten yararlanamayan işveren, aynı kanunun geçici 10.maddesiyle düzenlenen teşvikten yararlanabilir mi?

6111 sayılı kanun ile 4447 sayılı Kanuna eklenen Geçici 10.madde ile gelen teşvikte, sigortalının işe başlatılacağı tarihten önceki altı ayda Kuruma verilen aylık ve hizmet belgesinde isminin yer almaması gerekir. Dolayısıyla son altı aydır işsiz olması gerekir. Oysa işbaşı eğitim programı süresince katılımcılar adına İŞKUR tarafında Kuruma bildirim yapılmakta ve katılımcılar adına iş kazası ve meslek hastalığı ile gss primleri yatırılmaktadır. Yani katılımcılar 5510 sayılı Kanunun 5.maddesi kapsamında kısmen de olsa sigortalı sayılmaktadır.

Kurumun 2011-45 sayılı Genelgesinde, İşkur kursiyerleri adına düzenlenen prim hizmet belgelerinin son altı ayın hesabında dikkate alınmayacağı, zira bir iş sözleşmesine dayanan bir çalışma bulunmadığı, aksine bir iş sözleşmesi yapılmasını kolaylaştıran eğitim dönemi bulunduğu, bu teşviğin getiriliş amacının işsizlerin iş bulmasını kolaylaştırmak ve teşvik etmek olduğu gerekçesiyle kısmi sigortalı olanların teşvikten yararlanabileceği belirtilmektedir. Dolayısıyla işbaşı eğitimini tamamlayan katılımcıları genç ve kadın istihdamı teşviğinden faydalandırmak mümkün.

Geçici 15.maddeyle düzenlenen teşvikte, sigortalının işe alındığı tarihten önceki takvim yılının ortalama sigortalı sayısına ilave olması gerekirken; Geçici 10.maddeyle düzenlenen teşvikte ise, sigortalının işe alındığı tarihten önceki altı ayın ortalama sigortalı sayısına ilave olması gerekmektedir. Sigortalı işe alındığı tarihte, önceki takvim yılının ortalama sigortalı sayısı ile önceki altı ayın ortalama sigortalı sayısı farklı olabilir.

Bir örnekle açıklarsak;

2016 yılı eylül ayında biten program sonrasında katılımcının ekim ayında işe başlatılacağını varsayalım. Bu durumda geçici 15.madde kapsamında 2015 yılı ortalama sigortalı sayısına bakılacak, geçici 10.madde kapsamında ise önceki altı ayın (yani 2016/nisan-eylül arası dönem) ortalama sigortalı sayısına bakılacaktır. 2015 yılı ortalama sigortalı sayısı 20, son altı ayın ortalama sigortalı sayısının 18 olduğunu ve 5 kişinin istihdam edileceğini varsayarsak, geçici 15 kapsamında 2 kişi ortalamanın altında olduğu için bu teşvikten yararlanamayacak, diğer üç kişi faydalanabilecektir. Ancak geçici 10’a göre 5 kişi de ortalamanın üzerinde olacağı için beşinden dolayı da teşvikten yararlanılabilir.

Diğer taraftan, geçici 15.madde kapsamında işveren payının asgari ücrete tekabül eden tutarı kadar faydalanılabilirken; geçici 10.madde kapsamında ise prime esas kazancın tamamı üzerinden işveren payına tekabül eden kısmı kadar faydalanmak mümkün. Dolayısıyla ortalama sigortalı sayısı şartı sağlanması durumunda geçici 10.madde ile düzenlenen teşvikten yararlanmak işveren açısından daha avantajlıdır.

27.01.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.