Mikail İnce
Yeminli Mali Müşavir
mikail_ince@hotmail.com

Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlüklerinde Kısmi KDV Tevkifatı Uygulaması

1-GİRİŞ

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu[1]’nun“Vergi Sorumlusu” başlığını taşıyan 9. maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisine sahiptir. Görüldüğü üzere, vergi alacağını güvence altına almak amacıyla düzenlenen bu madde sadece ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlar için öngörülmüş değildir. Maliye Bakanlığı, bunların dışında gerekli gördüğü diğer hallerde de verginin ödenmesinden işleme taraf olanları (bazı kişi ve kurumları) sorumlu tutabilecektir.

Maddede belirtilen işlemlere taraf olanlar, kendine mal teslim edilen veya hizmet ifa edilen kişi ve/veya kurumlardır. Bunlar, verginin tam olarak kesilip ödenmesinden ve bununla ilgili diğer ödevleri yerine getirmekten mükellef gibi sorumlu olacaklardır.

KDV tevkifatı ihtiyari bir uygulama olmayıp, Maliye Bakanlığınca tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması zorunludur. Diğer taraftan, Maliye Bakanlığınca tevkifat kapsamına alınmamış işlemlerde alıcılar tarafından tevkifat yapılması mümkün değildir.

Bilindiği üzere, 1 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe giren Yeni Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğiyle[2] 1 ila 123 seri numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğleri yeni tebliğin yürürlük tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış olup, Katma Değer Vergisine ilişkin yayımlanmış bütün tebliğler bu tebliğin çatısı altında birleştirilmiştir. Bu çalışmamızda, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği doğrultusunda gerek mevcut Su ve Kanalizasyon İdareleri gerekse 6360 sayılı yasayla[3]yeni kurulan Su ve Kanalizasyon İdareleriyle iş yapan firmalara yardımcı olmak üzere konu açıklanmaya çalışılmıştır.

2-SU VE KANALİZASYON İDARELERİ GENEL MÜDÜRLÜKLERİNİN KISMİ KDV TEVKİFATI YAPMAKLA SORUMLU TUTULACAĞI GRUP

Kısmi tevkifat uygulanacak işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin tamamı değil, bu işlemler için izleyen bölümlerde belirlenen orandaki kısmı, alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecek; tevkifata tabi tutulmayan kısım ise satıcılar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip (beyannamede ödenmesi gereken KDV çıkması halinde) ödenecektir.

Kısmi tevkifat uygulanacak işlemler, söz konusu bölümlerde belirtilenlerle sınırlı olup, bunlar dışındaki işlemlerde işleme muhatap olanlar tarafından kısmi tevkifat yapılmayacaktır.(Örneğin Su ve Kanalizasyon idareleri yaptırmış oldukları yapım işleri, aktiflerine kayıtlı makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtların bakım ve onarım gibi hizmetleri dolayısıyla yapacakları hak ediş ödemelerinden tebliğde sayılmadığı için tevkifat yapamayacaklardır.)

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamında KDV tevkifatı yapmak üzere sorumlu tutulabilecekler aşağıda iki grup halinde sayılmıştır. Buna göre;

a)KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dahil değildir)

b)Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın). Bu alıcalar da şunlardır:

-5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
- Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
- …
- …

Bu tebliğ kapsamında Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüklerinin tevkifat yapma yükümlülükleri ile sorumlulukları ise Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı Vergi Dairesi Başkanlıkları tarafından verilen özelgelerle ortaya konulmuştur. Farklı Vergi Dairesi Başkanlıkları tarafından değişik tarihlerde sadece Su ve Kanalizasyon İdarelerinin isimlerini değiştirmek suretiyle kopyala-yapıştır usulüyle özelgeler verilmiştir.Verilen buözelgelerde[4]“… 2560 sayılı Kanun, “İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun” olup, bu Kanunla kurulmuş olan idare İSKİ’dir. Buna göre İSKİ Genel Müdürlüğü, kanunla kurulmuş bir kamu kuruluşu niteliğine sahip olup, 117 seri numaralı KDV Genel Tebliğinin (3.1.2/b) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşlardan birisi olarak tevkifat yapmakla sorumludur. Ancak, diğer büyükşehir belediyelerine ait su ve kanalizasyon idarelerinin özel bir kuruluş kanunu bulunmamaktadır. Bunlar, 2560 sayılı Kanun kapsamında faaliyet göstermekle beraber kendilerine özel bir kuruluş kanunları bulunmadığından …………… Ancak, Kurumunuz KDV mükellefi olduğundan, Tebliğin (3.1.2/a) ayrımına göre……hizmet alımlarına ait KDV tutarı üzerinden tevkifat yapmakla sorumludur.” şeklindedir.

Bahsi geçen özelgeler verilene kadar Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlükleri kısmi KDV tevkifatı uygulamalarında tebliğin b-Belirlenmiş Alıcılar bendine göre işlem yapmaktaydılar. Fakat verilen bu özelgelerle, sadece İSKİ Genel Müdürlüğü, kanunla kurulmuş bir kamu kuruluşu niteliğine sahip, 117 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (3.1.2/b-Belirlenmiş Alıcılar) ayrımında sayılan idare, kurum ve kuruluşlardan birisi olarak tevkifat yapmakla sorumlu olduğu kabul edilmiştir.Ancak, diğer büyükşehir belediyelerine ait su ve kanalizasyon idarelerinin ise özel kuruluş kanunu bulunmadığındanbahisle aynı tebliğin (3.1.2/a-KDV mükellefleri) grubuna göre tevkifat yapmakla yükümlü kılınmıştır. Vergi Dairesi Başkanlıkları, İSKİ haricinde ki diğer Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüklerini kanunla kurulmuş idareler olarak kabul etmeyerek 2560 sayılı İSKİ Kanunun “Bu kanun diğer büyükşehir belediyelerinde de uygulanır.” (Ek Madde-5) hükmünü KDV tevfikatı uygulaması açısından kadük bırakmıştır.

3-SU VE KANALİZASYON İDARELERİ GENEL MÜDÜRLÜKLERİ TARAFINDAN KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK/UYGULANMAYACAK “HİZMETLER” İLE KISMİ TEVKİFAT UYGULANACAK “TESLİMLER”

Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri tarafından tevkifat uygulanacak/uygulanmayacak “hizmetler” ile tevkifat uygulanacak “teslimleri” gösteren özet tablo, bu idarelerle iş yapan firmalar tarafından yararlanılması amacıyla aşağıda sunulmuştur.

Tablo 1- Su ve Kanalizasyon İdareleri Genel Müdürlükleri İçin Özet Kısmi Tevkifat Tablosu

2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanmayacak “Hizmetler”	Hizmet/Teslim Türü ile Tevkifat Oranları
	2.1.3.2.1. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri (2/10)
	2.1.3.2.2. Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler (9/10)
	2.1.3.2.3. Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri (5/10)
	2.1.3.2.4. Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri (5/10)
	2.1.3.2.12. Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri (5/10)
2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanacak “Hizmetler”	2.1.3.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri (9/10)
	2.1.3.2.6. Yapı Denetim Hizmetleri (9/10)
	2.1.3.2.7. Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri (5/10)   -2.1.3.2.7.3. Fason İşlerle İlgili Aracılık Hizmetleri (5/10)
	2.1.3.2.8. Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme Hizmetleri (9/10)
	2.1.3.2.9. Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri (9/10)
	2.1.3.2.10. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri (7/10)
	2.1.3.2.11. Servis Taşımacılığı Hizmeti (5/10)
2.1.3.3. Kısmi Tevkifat Uygulanacak “Teslimler”	2.1.3.3.1. Külçe Metal Teslimleri (7/10)
	2.1.3.3.2. Bakır, Çinko, Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi (5/10)
	2.1.3.3.3. Hurda ve Atık Teslimi (5/10)
	2.1.3.3.4. Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt, Cam Hurda ve Atıklarından Elde Edilen Hammadde Teslimi (9/10)
	2.1.3.3.5. Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimleri (9/10)
	2.1.3.3.6. Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi (5/10)

---

[1]02.11.1984 tarih ve 18563 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 

[2]26.04.2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. 

[3] 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

[4] Örneğin Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen 15.08.2012 tarih ve 402 sayılı ve KDV Tevkifatı konulu özelgesi

21.11.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.