Mevlüt Köküş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Antalya S.M.M.M ve Bağımsız Denetim A.Ş.
mevlut.kokus@antsmmm.com.tr

İşçiye İki Günlük Rapor Ücretini Kim Ödeyecek?

Çalışma hayatında, işçi ile işveren arasındaki  itilafa neden olan konulardan birisi de, geçici iş görmezlik ödeneği kapsamında işçiye raporlu olduğu süreler içindeki rapor paralarının iki günlük kısmının kimin tarafından ödeneceği hususudur.

Uygulamada, İş Kanununun 48.maddesine istinaden Geçici İş Görmezlik kapsamında raporlu olan işçiler için 2 günlük ödenmeyen rapor ücretlerini ve raporlu olduğu günlerin kurum hesabına göre eksik ödenmesinden dolayı oluşan  kaybın, işveren tarafından giderilmesi yönünde denetim raporları düzenlenmekte.

SORUNUN NEDENİ?  

Sorun; çalışanlar raporlu olduğu günler için hesabına yatan rapor ücretinin eksik olduğunu görünce başlamakta. Rapor parasını, çalışanlar işverenden almış olduğu net ücrete göre hesaplıyor. Ancak; SGK pratikte uygulama imkanı olmaması nedeniyle net ücrete göre hesaplama yapamıyor. Böylelikle rapor parası işçinin işverenden almış olduğu net ücrete göre değil, SGK’nın hesaplama şekline yapılmakta.

 SGK’nın hesabı;  geçici iş görmezlik ödeneğinin son üç aylık BRÜT kazancın; (son üç aylık  brüt kazanca prim, ikramiye gibi ek ödemeler dahil ediliyor, ancak bu gelir unsurlarının %50 si hesaplamalara dahil edilmekte)

a) Ayakta tedavilerde iş göremezlik ödeneği  2/3’si

b)Yatarak tedavilerde iş göremezlik ödeneği  (1/2)’si olarak hesaplıyor ve  ilk 2 gün rapor parasını ödemiyor.

 İşçinin hesabı ise; Günlük net kazancın, raporlu gün sayısı ile çarpımı sonucu çıkan tutar.

BİR ÖRNEK

Aylık 2.000,00.- Türk Lirası net maaş alan bir işçi, 20 günlük istirahat raporu (ayakta tedavi) alırsa; İşçinin net maaşına göre alması gereken 1.333,33 TL, SGK’nın hesabına göre 1.119,02 TL. rapor parası alacak. Aradaki farkın nedeni, SGK’nın 2 günlük rapor ücretini  ödememesi ve hesaplamadaki yöntem farklılığı. Bu durumda işçi kendi hesabına göre gelir kaybına uğramakta.

İŞVEREN  2 GÜNLÜK RAPOR ÜCRETİNİ ÖDEMEK ZORUNDA MI?

Sosyal Güvenlik Kanununda (5510-18.Mad.): Geçici iş göremezlik ödeneği  Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;

a) İş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için,

b) 4/a kapsamında çalışanlar ile 5 inci madde kapsamındaki sigortalılardan hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için , geçici iş göremezlik ödeneği verilir şeklinde.

4857 Sayılı İş Kanununun 48.Maddesi: İşçilere geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi gerektiği zamanlarda geçici iş göremezlik süresine rastlayan ulusal bayram, genel tatil ve hafta tatilleri, ödeme yapılan kurum veya sandıklar tarafından geçici iş göremezlik ölçüsü üzerinden ödenir. Hastalık nedeni ile çalışılmayan günlerde Sosyal Sigortalar Kurumu tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneği aylık ücretli işçilerin ücretlerinden mahsup edilir şeklinde.

Gerek Sosyal Güvenlik Yasasında, Gerekse İş Kanununda ve bu Kanunların gerekçelerinde, İşçiden kesilen 2 günlük rapor ücreti ve işçinin raporlu olduğu günler için ödenen paranın, SGK’ın hesaplama yöntemine göre eksik ödenmesinden dolayı, İŞVERENİNİ  açık olarak yükümlü tutmamıştır.

Peki neden SGK 2 günlük rapor parasını ödemiyor sorusu geliyor akla. İşçi tarafından kısa süreli rapor alımlarının önüne geçip, suistimallerin önüne geçmek olabilir.  Şöyle ki; 1000 çalışanın olan  bir fabrikada, aynı ay içinde işçinin  %10’u  2 günlük rapor alsa toplam da 200 gün eder. 200 gün de yaklaşık olarak 7 ay eder. Bu sürede bir işçinin yaklaşık 7 ay çalışmaması anlamına gelir. Belirtmek gerekir ki bu örnek hesaplama, sadece suistimaller  olması halini gözetilerek  yapılmıştır.

SORUNUN ÇÖZÜMÜ VAR MI?

Elbette var!  İŞVEREN, kendi rızası ile işçiden kesilen 2 günlük rapor parasını ve işçinin raporlu olduğu süreleri için SGK tarafından ödenen rapor parası ile işçinin işverenden almış olduğu net maaş arasındaki oluşan farkı, her daim telafi edebilir. Ancak; İŞÇİ gelir kaybının telafisi için İŞVEREN’e yasal olarak rücu edemez, işverenden isteyemez! Çünkü; sorunun sebebi işveren  değil!  Yasa böyle.

11.07.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.