Mesut Öksüzler
Yeminli Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
mesutoksuzler@gmail.com

Yurt Dışına Giden Personele Verilen Avanslar Yabancı Para Olarak Verilebilir Mi?

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2008-32/34)

Döviz Cinsinden ve Dövize Endeksli Sözleşmeler Madde: 8

(6) Türkiye’de yerleşik kişiler kendi aralarında akdedecekleri; yurt dışında ifa edilecekler ile gemi adamlarının taraf oldukları dışında kalan iş sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştıramazlar.

Hükmü yer almaktadır.

Bu kapsam da 6245 sayılı Harcırah Kanunu kapsamında olanlar söz konusu kanunun birinci maddesinde sayılmıştır. Ayrıca dördüncü maddesinde harcırah verilecek kimseler de sayılmıştır.

Söz konusu kanuna istinaden yayımlanan 30.01.2021 tarih ve 31380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararında şu ifade yer almaktadır.

Yurt Dışı Gündeliklerine Dair Karar

Madde 2: Harcırah için avans verilecek ise, avansın Türk Lirası cinsinden tutarı, yabancı para cinsinden avans tutarının tahakkuk tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca ilan edilen efektif satış kuruyla çarpılması suretiyle bulunur. Avans ilgiliye Türk Lirası cinsinden ödenir. Avansın mahsup işlemlerinde ise ilgiliye ödenme tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca ilan edilen efektif satış kuru esas alınır.

Ayrıca söz konusu kararın girişin de 6245 sayılı Harcırah Kanununun 34. maddesi karar verilmiştir, denilerek de söz konusu kararın Harcırah Kanununa tabi kurumları bağladığı doğal olarak ortaya çıkacaktır.

Bu kapsam da;

Bir işverenin görevi gereği yurt dışına seyahat edecek işçisine döviz cinsinden avans ödemesi yapıp yapamayacağının ve yurt dışında döviz cinsinden yapılan (yemek, ulaşım, şehir vergisi vb.) harcamaların işçiye döviz olarak ödenmesinin mümkün olup olmadığı hususu kanaatimizce, Tebliğde sözü geçen diğer ödeme yükümlülüklerini, iş sözleşmesi açısından değerlendirdiğimizde nakden ödenen ücret ekleri, yani yakacak yardımı, bayram harçlığı, yol parası, yemek parası vb. gibi sosyal yardım niteliğindeki ödemeler şeklinde anlamak isabetli olur.

Bir diğer deyişle, işçinin işe ve işyerine bağlılığını artıran ve yine iş görme ediminin karşılığı olarak ödenen paraların bu kapsamda değerlendirilmesi gerekir. 

Açıklamaya çalıştığımız yurt dışına giderken verdiğimiz tutarlar ve buna ilişkin yaptığımız avans ödemeler ise, bir çalışma karşılığı olarak işçiye sağlanan ücret veya sosyal yardım niteliği taşımamakta, işçinin yapması gereken harcamaları karşılamakta, gider karşılığı olarak ödenmektedir. Ayrıca harcamalar yurt dışında yapılınca söz konusu harcamaların o yerin para birimi üzerinden gerçekleştirilmesi ve işçiye de söz konusu para birimi üzerinden verilmesi de  bu sonucu desteklemektedir. Ayrıca, yurt dışında ifa edilecek iş sözleşmelerinin istisna kapsamında olması da bu sonucu destekleyen başka bir husustur. Burada genel olarak yurt dışında ifa söz konusu olmasa da geçici olarak bu nitelikteki bir görevin ifası kapsamında yapılan/yapılacak harcamalar için yapılan ödemeler söz konusudur. Buna karşılık, bu ödemeler dışında işçiye yurt dışına gittiği, evinden uzak kaldığı, ekstra emek harcadığı düşüncesiyle gider (harcama) avansı dışında bir ödeme yapılıyorsa bunu ücret olarak düşünmek ve yabancı para (değer kaydı) üzerinden kararlaştırma yasağı kapsamında değerlendirmek gerekir.

Sonuç olarak yurt dışına gidecek personele avanslar yabancı para olarak verilebilir.

05.09.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.