Mert Abakuş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
abakusmert@gmail.com

Hasar-Onarım Bedellerinin Sigorta Şirketine Yansıtılmasında Tevkifat Durumu

Vergisel açıdan yansıtma; bir vergi mükellefi hakkında doğmuş bulunan gider, zarar ve maliyetin ilgili muhatabına yani bu unsurlara sebebiyet veren asıl yüklenicilerine yükletilmesi işlemidir. 

Masraf yansıtmasının (Bakım- Onarım- Tamir vb) temel kuralı; masrafın  KDV’li olması halinde gerçek yüklenicisine KDV’li olarak, KDV’siz ise de KDV’siz olarak yansıtılması esasına dayanmaktadır.

KDV TEVKİFATI UYGULAMASI

KDV Tevkifatı uygulaması; KDV Kanununun 9. maddesinin 1 numaralı fıkrasına göre, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisini ifade etmektedir.

Maliye Bakanlığı tarafından tevkifat uygulaması kapsamı içerisine alınan işlemler için yükümlüler tarafından tevkifat uygulanması zorunludur. Maliye Bakanlığı tarafından tevkifat kapsamı dışında tutulmuş işlemlerde ise tevkifat uygulanması söz konusu değildir.

SİGORTA ŞİRKETLERİNE YANSITMA DURUMU

KDV tevkifatı uygulaması konusuna giren işlemlerden bir tanesi şirketlerin aktiflerine kayıtlı araçlarla ilgili sigorta şirketlerinden tanzim edecekleri tazminat ve hasar tutarların faturalandırılması işlemidir.

Konu İle İlgili Mevzuat Düzenlemeleri:

60 No’lu KDV sirkülerinin 1.2. Tazminatlar başlıklı (3) fıkrasına göre “bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmeyen veya buna bağlı olarak ortaya çıkmayan sigorta tazminatları KDV’nin konusuna girmemektedir. Bu durumda, sigortalının hasar gören eşya için sigorta şirketinden aldığı tazminat için KDV hesaplanması söz konusu olmayacaktır. Ancak, sigortalı mükellefin hasar gören eşyayı tamir ettirerek, adına düzenlenen faturaları ibraz etmek suretiyle tamir bedelini sigorta şirketinden tahsil ettiği durumda, sigortalının, sigorta şirketi adına yaptığı ve KDV’ye tabi olan masrafların aynen sigorta şirketine yansıtılması için fatura düzenlenmesi ve KDV hesaplanması gerekmektedir.”[1]

Konu İle İlgili Verilen Özelgeler:

Gelir İdaresi Başkanlığı İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları KDV-ÖTV Grup Müdürlüğü tarafından 16.07.2019 tarihinde “Hasar Gören Makinenin Tamir Bedelinin Sigorta Şirketinden Karşılanmasının Vergilendirilmesi” konusunda verilen 39044742-130[Özelge]-E.576978[2] sayılı özelgede;

“…..sigorta edilen bir makinenizin hasara uğraması nedeniyle ortaya çıkan hasarın başka bir firmaya tamir ettirildiği, hasar gören makine ile ilgili olarak sigortadan hasar bedelinin tahsil edildiği belirtilerek, sigorta şirketinden alınan tutara fatura düzenlenmesi gerekip gerekmediği ve düzenlenmesi halinde faturada katma değer vergisi (KDV) hesaplanıp hesaplanmayacağı konusunda görüş talep edildiği”  hususu sorulmuş olup, cevaben;

“sigortalı mükellefin hasar gören eşyayı tamir ettirerek, adına düzenlenen faturaları ibraz etmek suretiyle tamir bedelini sigorta şirketinden tahsil ettiği durumda, sigortalının, sigorta şirketi adına yaptığı ve KDV'ye tabi olan masrafların aynen sigorta şirketine yansıtılması için fatura düzenlenmesivle KDV hesaplanması gerekmektedir” denilmiştir.

Gelir İdaresi Başkanlığı Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı
Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü tarafından 18.05.2010 tarihinde verilen  B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2010-14030-02-373 [3] sayılı özelgede; “….. sel ve su basması sonucu meydana gelen hasarın kendi olanaklarınızla giderildiği, söz konusu hasarla ilgili olarak sigorta şirketince tespit edilen hasar bedelinin tarafınıza ödendiği, bu hasarın giderilmesi ile ilgili olarak yapılan harcama tutarı için sigorta şirketi adına düzenlediğiniz faturada KDV hesaplandığı, ancak hesaplanan KDV tutarının sigorta şirketi tarafından ödenmediği belirtilerek söz konusu hasarla ilgili olarak düzenlenen faturada KDV hesaplanıp hesaplanmayacağı hususunda görüş talep edilmiş ve ……….. Teşekkülünüze bağlı … ait ünitelerde sel ve su basması sonucu meydana gelen hasarın kendi olanaklarınızla giderilmesi sonucu sigorta şirketine verilen hizmetler KDV’ye tabi bulunmakta olup, bu işlemle ilgili olarak sigorta şirketine düzenleyeceğiniz faturada, toplam tutar üzerinden KDV hesaplanması gerekmektedir.” denilmiştir.

Konu İle İlgili Tevkifat Düzenlemesi:

KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL UYGULAMA TEBLİĞİNDE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

(SERİ NO: 35)

MADDE 9 – Aynı Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“2.1.3.2.13. Diğer Hizmetler

KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.” hükmü getirilmiştir. [4]

Türkiye sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri birliği tarafından 23/02/2021 günlü yazı ile Gelir İdaresi Başkanlığına 35 seri nolu KDV GUT uyarınca yapılan değişikliklerle ilgili birden çok konuda görüş istenmiştir. Bunlardan bir tanesi de “hasar yansıtma faturalarında KDV tevkifatı olup olmayacağı sorusu” olmuştur.

Konunun aciliyet ve önemine binaen kısa zamanda gelen cevap yazısında ise 5/3/2021 tarihli ve E.29828 sayılı cevabi yazıda; 60 seri nolu KDV sirkülerinin 1.2. tazminatlar bölümüne yollama yapılarak “sigortalının sigorta şirketi nam ve hesabına yaptığı ve KDV’ye tabi olan giderlerin aynen sigorta şirketine yansıtılması işleminde, sigorta şirketleri tarafından ilgili işleme yönelik olarak tevkifat uygulaması gerekmektedir.” şeklinde görüş verilmiştir.[5]

Tüm bu değerlendirmeler kapsamında; Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafınca yayımlanan ilgili tebliğ-sirküler ve özelgeler değerlendirildiğinde şirket aktifine kayıtlı araçlara ilişkin KDV’ye tabi olarak düzenlenmiş onarım faturası ibrazı ile sigorta şirketinden tanzim edilecek gelirler için 5/10 oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir

---

[1] Çevrimiçi: KDVK-60/2011-1 Sayılı Sirkülerin Değiştirilmiş Şekli | Gelir İdaresi Başkanlığı (gib.gov.tr)

[2] Çevrimiçi: Hasar gören makinenin tamir bedelinin sigorta şirketinden karşılanmasının vergilendirilmesi (verginet.net)

[3] Çevrimiçi: Hasarın Sigorta Şirketine Yansıtılması - Özelge B.07.1.GİB.4.06.17.01-KDV-2010-14030-02-373 - Alomaliye.com

[4] Çevrimiçi: 16 Şubat 2021 SALI (resmigazete.gov.tr)

[5] Çevrimiçi: Sigorta, Hasar, Tazminat, Yansıtma, KDV, Tevkifat. (vergidunyasi.com.tr

21.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.