Menderes Çetin
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
menderescetin@hotmail.com

Teknoparklarda Seri Üretime Tabi Tutulan Ar-Ge Projelerinde KDV İstisnası

1- Giriş

Mart 2023 itibariyle Türkiye’de Kurulu Teknoloji Geliştirme Bölgesi sayısı 98’e ulaşmıştır.[1] Mevzuattaki tanımı itibariyle Teknoloji Geliştirme Bölgeleri; Yüksek/ileri teknoloji kullanan ya da yeni teknolojilere yönelik firmaların, belirli bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsünün imkânlarından yararlanarak teknoloji veya yazılım ürettikleri/geliştirdikleri, teknolojik bir buluşu ticari bir ürün, yöntem veya hizmet haline dönüştürmek için faaliyet gösterdikleri ve bu yolla bölgenin kalkınmasına katkıda bulundukları, aynı üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü ya da Ar-Ge merkez veya enstitüsü alanı içinde veya yakınında; akademik, ekonomik ve sosyal yapının bütünleştiği siteyi veya bu özelliklere sahip teknoparkı ya da teknokenti ifade etmektedir.

Yapılan bu tanımlamadan anlaşılacağı üzere teknoloji geliştirme bölgelerindeki faaliyetler ile üniversite, yüksek teknoloji enstitüsü vb. kurumlar etrafında yeni teknolojilere yönelik araştırmaların, buluşların yapılması, geliştirilmesi ve böylece bölgenin kalkınmasına destek sağlamak amaçlanmıştır. İdare, mükelleflerin bu alanlarda yukarıda bahsi geçen amaca yönelik olarak faaliyet göstermeleri için çeşitli vergisel teşvikler ve desteklerde sağlamıştır.

Sağlanan desteklerden birini de yazılım teslimlerindeki KDV istisnası olarak belirtebiliriz. Bu makalede teknoloji geliştirme bölgelerinde üretilen yazılımların satışında sağlanan KDV istisnası hakkında açıklamalar yapılmıştır.  

2- Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Seri Üretim Faaliyetinin Tespiti

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde; Ar-ge projesi, “Amacı, kapsamı, genel ve teknik tanımı, süresi, bütçesi, özel şartları, diğer kurum, kuruluş, gerçek ve tüzel kişilerce sağlanacak aynî ve/veya nakdî destek tutarları, sonuçta doğacak fikri mülkiyet haklarının paylaşım esasları tespit edilmiş ve Ar-Ge faaliyetlerinin her safhasını belirleyecek mahiyette ve bilimsel esaslar çerçevesinde gerçekleştirilen ve araştırmacı ve/veya yazılımcı personel tarafından yürütülen proje” olarak tanımlanmıştır.

Bir ar-ge projesi başarı ile sonuçlanabileceği gibi başarısızlıkla da sonuçlanabilir. Bu durum projenin başında kabul edilen bir husustur ve onun doğasında bu vardır. Ar-ge projesini, içeriğinde bir belirsizlik barındıran, bilimsel esaslar çerçevesinde planlanmış özgün faaliyetler olarak ta tanımlayabiliriz. Buradan hareketle bir ar-ge projesinin başarı ile tamamlanmasından sonra aynı çıktının (ürünün) yeniden üretilmesi ar-ge projesi olarak değerlendirilemez. Bir başka ifade ile daha önce aynısı yapılmış bir ürünün yeniden üretimini ar-ge projesi olarak değerlendiremeyiz. Böyle bir durumda ar-ge projesi ile elde edilen ilk üründen sonraki üretimler seri üretim faaliyeti olarak değerlendirilmek durumundadır.

Bu konuda Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığınca verilen 17.07.2019 tarih 16700543-125[17-515-211]-E.50642 sayılı özelgede “Söz konusu proje kapsamında geliştirdiğiniz ürünün deneme üretiminin yapılıp pazarlanabilir aşamaya geldiği sırada seri üretimin başladığı kabul edilecek” denilmiştir.

3- KDV Kanunu ve Genel Tebliğ Düzenlemesi

3065 sayılı Kanunun geçici 20/1 inci maddesi ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde ve ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri ve sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımı şeklindeki teslim ve hizmetleri katma değer vergisinden müstesna olduğu, bu kapsamda istisna edilen işlemler bakımından bu Kanunun 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi hükmü uygulanmayacağı ve Maliye Bakanlığının program ve lisans türleri itibarıyla istisnadan yararlanılacak bedele ilişkin olarak asgari sınır belirlemeye, istisna uygulanacak yazılım programlarını tanımlamaya ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.

Konuyla ilgili açıklamalar KDV Genel Uygulama Tebliğinde yapılmıştır. Tebliğin ''II/G-2 Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Verilen Teslim ve Hizmetler'' başlıklı bölümünde;

"...

Bu hükme göre, teknoloji geliştirme bölgelerinde veya ihtisas teknoloji geliştirme bölgelerinde bulunan mükelleflerin 31/12/2023 tarihine kadar bu bölgede ürettikleri sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulama yazılımları şeklindeki teslim ve hizmetleri KDV'den istisnadır. Söz konusu bölgede üretilen yazılımın farklı kişilere satılması ya da satışın CD veya elektronik ortamda yapılması istisna uygulanmasına engel değildir.

Üniversitelere bağlı Teknokentler de Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak değerlendirilir. Kanunun geçici 20/1 inci maddesi kapsamında üretilen söz konusu yazılımların fikri mülkiyet hakkının, bu bölgede faaliyette bulunan mükellefte kalmak suretiyle belirli zaman aralıklarıyla farklı kişilere satılması veya söz konusu yazılımların sanal ortamda paylaşımının sağlanması halinde de KDV istisnası uygulanır.

Ayrıca, yazılımların pazarlanması işinin bayi kanalıyla yapılması halinde, Teknokent bünyesinde geliştirilen sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, sektörel, internet, oyun, mobil ve askeri komuta kontrol uygulamalarına yönelik genel anlamda yazılım programlarının bayiye tesliminde KDV istisnası uygulanır. Bayiler tarafından satışında ise (bu satış işlemi istisna kapsamında değerlendirilmeyeceğinden) genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanır.

Ancak, teknoloji geliştirme bölgesinde veya ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde faaliyette bulunan girişimciler tarafından münhasıran bu bölgelerde üretilen yazılımlar için yapılacak her türlü mal ve hizmet alımları, söz konusu yazılımın vergiden istisna olup olmadığına bakılmaksızın KDV'ye tabidir.

Güncelleme dışında bir yazılımla ilgili olarak verilen bakım, destek (otomasyon) hizmetleri, teknoloji geliştirme bölgesinde veya ihtisas teknoloji geliştirme bölgesinde üretilse dahi, network uygulamaları gibi yazılımlar, işlevlerini yerine getirmek için yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu donanımlara ilişkin hizmetler, web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri ve ar-ge çalışmaları kapsamında yer alan teslim ve hizmetler istisna kapsamında değerlendirilmez.

..." açıklaması yapılmıştır.

4- Sonuç

Teknokentlerde faaliyette bulunan mükelleflerin buralarda ürettikleri yazılımların satışından elde ettikleri kazançları vergiden istisna edilmiştir. Bu yazılımın kiralanması veya satışında KDV istisnası da uygulanmaktadır. Ancak seri üretime tabi tutulan bir başka ifade ile pazarlanan yazılımların satışında KDV istisnası; bu yazılımın sadece gayrimaddi hakka isabet eden kısmına uygulanacaktır.[2]

Öte yandan teknoloji geliştirme bölgesinde üretilmiş olsa dahi bölgede faaliyette bulunulmayan bir dönemde yapılan yazılım satışlarında KDV istisnası uygulanması mümkün değildir.

---

[1] https://teknopark.sanayi.gov.tr/Home/Index adresinde bu teknoparkların listesi ve internet sitelerine ilişkin link mevcuttur. (Erişim tarihi 07.04.2023)

[2] İstanbul VDB tarafından verilen 03.02.2023 tarih 166932 sayılı özelge.

12.04.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.