Mehmet Uğur Yavuz
Sosyal Güvenlik Denetmeni
m.uguryavuz@gmail.com

Bu Yıllık İzinler İdari İzne Dönüşüyor

İnsanoğlunun sağlıklı ve verimli çalışabilmek için dinlenmeye ihtiyacı vardır. Kanunlarımızda da bir yıl boyunca çalışarak yorulan iş görene dinlenerek yorgunluğunu atması için ücretli yıllık izin hakkı tanınmıştır. Anayasamızın 50. maddesinde; “dinlenmek, çalışanların hakkıdır” denmektedir. Anayasal çerçevede tanzim olunan yasal düzenlemeler de ücretli yıllık izin hakkını garanti altına almaktadır.

En az bir yıl çalışanın izin hakkı var

Deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilmesi zorunludur. Yıllık ücretli izin vazgeçilmesi mümkün olunmayan bir hak olup yıllık izin hakkının bir başkasına devredilmesi ya da iş ilişkisi devam ederken yıllık izinlerin paraya tevdi edilmesi de mümkün değildir.

4857 sayılı İş Kanun’un “Yıllık Ücretli İzin Hakkı Ve İzin Süreleri” başlıklı 53. maddesine göre; İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.

İzin süresi işçinin kıdemi ve yaşına göre belirlenir

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi işçinin işyerindeki kıdemi ve yaşına göre değişiklik gösterir. Kanun metni uyarınca şçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a- Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b- Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,

c- Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden, az olamaz.

Yer altı işlerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izin süreleri dörder gün arttırılarak uygulanırken, onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresinin yirmi günden az olması mümkün değildir. Öte yandan yıllık izin sürelerinin iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılması mümkündür.

İzin takibi işverenin sorumluluğunda

İş Kanununun 52/6. Maddesinin son cümlesinin "İşveren, iş yerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır." şeklindeki düzenlemesine göre yıllık ücretli izinlerin kullandırıldığının ispatı külfeti işveren üzerindedir. Ne bordrolarda izin ücreti tahakkuk ettirilmesi ne de bu ücretlerin ödendiğinin banka kayıtlarına göre belirlenmesi yıllık izin kullandırıldığı anlamına gelmez. İşçi çalışmaya devam ettiği halde bir kısım çalışma günlerinin izin olarak gösterildiğinden, ücretli izin kullandırılmadığı anlaşılır.

Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez

İş Kanunun 56. Maddesinde yıllık ücretli iznin işveren tarafından bölünemeyeceğini hüküm altına almaktadır. Ancak, 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir..

Yıllık ücretli izin bölünürse idari izne dönüşür

Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk dairesi bir kararında (DOSYA NO: 2017/176 KARAR NO: 2017/165) yıllık izin süresini, işçisinin rızasını almaksızın yahut işçi rızasını ispatlayıcı delilleri saklamaksızın, bölünerek kullandıran işverenler için emsal nitelikte bir hükme kanaat getirmiştir. Dava konusu olayda, davacı vekili yıllık izinlerinin kanuna uygun olarak kullandırılmadığını iddia etmiştir. Bu hali ile davacının kısmen izin kullandığı davacı vekilinin de kabulünde olmakla beraber, izinlerin kanunda öngörüldüğü şekilde kullandırılmadığı iddiasına ve davacının da izinlerin bölünerek kullandırılması yönünde davacı işçi ile anlaştığını ispatlayamamış olmasına göre bilirkişinin tüm izin süresine göre yaptığı hesaplamalar üzerinden talebin kabulüne karar verilmesinin kanuna ve olaya uygun olduğu kanaatine varılmıştır. Kullandırılan 10 günün altındaki izinler ise işverence verilmiş idari izinler olarak kabul edilmiştir.

10.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.