Mehmet Mürsel Saçan
Yeminli Mali Müşavir
E. Vergi Başmüfettişi
mmsmursel@yandex.com

Enflasyon Düzeltmesi Uygulanacak mı?

En son 2004 yılında uygulanan ve Vergi Usul Kanunu (VUK) ‘ un mükerrer 298’ inci maddesinde düzenlenen enflasyon düzeltmesi, mali tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetlerin belirlenen şartlar dahilinde düzeltilmesini ifade ediyor.

Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki (Yi-ÜFE) artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmesine bağlı. Diğer taraftan, Cumhurbaşkanı enflasyon düzeltmesinde yer alan % 100 oranını % 35'e kadar indirmeye veya tekrar kanunî seviyesine kadar yükseltmeye, % 10 oranını ise % 25'e kadar çıkarmaya veya tekrar kanunî seviyesine kadar indirmeye yetkili.

2021 Aralık Yi-ÜFE endeksi henüz açıklanmadı. Ancak söz konusu endeks Kasım Yi-ÜFE endeksi ile aynı olsa bile enflasyon düzeltmesi yapılacağı anlamına gelir. Şöyle ki; 2018/Aralık Yi-ÜFE endeksi 422,94,  2021/Aralık Yi-ÜFE endeksini 858,43 olarak kabul edersek artış oranı (858,43/422,94=) 2,02 oluyor ki bu da endeksin yüzde yüzden fazla artış gösterdiği dolayısıyla enflasyon muhasebesi uygulanacağı anlamına geliyor. Başka bir deyişle 2021/Aralık Yi-ÜFE endeksinde artış olmasa dahi enflasyon düzeltmesi zorunlu olarak uygulanacak ve bu durumda malî tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetler için düzeltme yapılması gerekecek. Parasal olmayan kıymetler, parasal kıymetler dışındaki kıymetleri; parasal kıymetler de, Türk Lirasının değerindeki değişmeler karşısında nominal değerleri aynı kaldığı halde satın alma güçleri fiyat hareketlerine göre ters yönde değişen kıymetleri (yabancı paralar dahil)  ifade ediyor.

ENFLASYON DÜZELTMESİ MÜKELLEFLERİ VERGİSEL ANLAMDA NASIL ETKİLER? 

Yabancı kaynak kullanımı fazla olan öz kaynakları güçlü olmayan şirketler açısından iş gücü maliyetinin yanı sıra ek bir vergi yükümlülüğü doğurabileceği gibi tersi durumda, yani varlık ve öz kaynakları güçlü olan şirketler açısından enflasyon düzeltmesi vergisel anlamda mükellef lehine sonuç doğurabilir.

HANGİ DURUMDA ENFLASYON MUHASEBESİ UYGULANMAZ?

Cumhurbaşkanı enflasyon düzeltmesinde yer alan % 100 oranını % 35'e kadar indirmeye veya tekrar kanunî seviyesine kadar yükseltmeye, % 10 oranını ise % 25'e kadar çıkarmaya veya tekrar kanunî seviyesine kadar indirmeye yetkili. Ancak Cumhurbaşkanı’ na tanınan yetkiler mevcut şartlarda enflasyon muhasebesi uygulanmasının önüne geçemiyor. Bu durumda enflasyon düzeltmesi uygulamasının ertelenmesi veya yeni şartlar belirlenmesi için kanuni düzenleme gerekiyor.

29.12.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.