Mehmet Mahsum Tanrıkulu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
mmt@ymmtanrikulu.com

Damga Vergisi ve Harç İstisnası İçin Yabancı İsteklinin Teklif Verme Şartı Artık Yok!

Anayasa Mahkemesi, uluslararası ihalelerde, ihaleyi kazanan firmaya vergi, resim ve harç istisnası verilebilmesi için ihaleye yabancı firmaların da katılması ve teklif vermesi gerektiğine yönelik, Damga Vergisi ve Harçlar Kanunu’ndaki hükümleri iptal etti.

Vergi İstisnası Uygulanması İçin Uluslararası İhalelerde Yabancı İsteklinin Teklif Verme Şartı Nasıl Düzenlenmişti?

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu ile 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nunda 09.08.2016 tarih ve 29796 sayılı resmi gazete yayımlanan 6728 sayılı “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunu”nun 27.maddesi ile Damga Vergisi Kanun’unun Ek 2. maddesi ve 35. maddesi ile de Harçlar Kanunu’unun Ek 1. maddesinde yapılan değişiklik ile bu kanunların uygulanmasında “uluslararası ihale” “Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yerli ve yabancı firmaların ayrı ayrı veya birlikte iştirakine açık olarak çıkılan ve yabancı firmalarca da teklif verilen ihale,” olarak tanımlanmıştı.

Damga Vergisi ve Harçlar Kanununda yapılan değişiklikle yürürlüğe giren bu “uluslararası ihale” tanımlaması Yabancı isteklilere açık ihalelerde, vergi ve harç istisnası uygulaması konusunda uyuşmazlıkların ortaya çıkmasına neden olmuştu. 

Damga Vergisi Kanunu ile Harçlar Vergisi Kanunu’nda yukarıda belirttiğimiz değişiklik öncesi, kamu kurumlarının açtığı uluslararası ihaleleri kazanan firmaların ihale konusu işe ait satış ve teslimlerinin Vergi Resim ve Harç İstisna Belgesi kapsamında damga vergisi ve harçlardan müstesna olması için ihalenin yabancı firmalara açık olması yeterli bir koşuldu. Değişiklik sonrası bir ihalenin uluslararası olabilmesi için ise yabanı firmalara da açık olması yanı sıra ihaleye yabancı firmaların mutlaka teklif vermiş olması şartı aranmaktaydı.

İptal Süreci Nasıl Başladı?

Konuyla ilgili uyuşmazlığı dava konusu yapan bir firmaya ait davayı, Anayasa Mahkemesi’ne taşıyan Danıştay 9’uncu Dairesinin yaptığı başvuru üzerine, Anayasa Mahkeme’si uluslararası ihalelerde, kazanan firmaya vergi, resim ve harç istisnası verilebilmesi için ihaleye yabancı firmaların da katılıp teklif vermesi gerektiğine dair Damga Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanunu’nda yer alan hükümleri 28.04.2021 tarih ve 31468 sayılı resmî gazete de yayımlanan 24.12.2020 tarihli karar ile iptal etti.

Anayasa Mahkemesi’ne Başvuru Gerekçesi Neydi?

Anayasa Mahkemesine başvuru gerekçesinde, “…. İhale sürecinde yabancı katılımcıların teklif verip vermediğinin diğer katılımcılar tarafından bilinmesinin mümkün olmadığı, bu durum ihaleye teklif veren bir katılımcının ihaleyi kazanması durumunda karşılaşacağı vergi yükünü öngörememesine yol açtığı ve dolayısıyla hukuki güvenlik, belirlilik ve verginin yasallığı ilkeleriyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 2. ve 73. Maddelerine aykırı olduğu belirtilmiştir”

Anayasa Mahkemesi Düzenlemeleri Hangi Gerekçeyle İptal Etti?

Başvuruyu uygun bulan Anayasa Mahkemesi, “… bir ihalenin uluslararası ihale niteliğinde kabul edilmesi ve bu sayede döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında değerlendirilmek suretiyle damga vergisi ve harç istisnasının uygulanması için öngörülen yabancı firmalarca da teklif verilmesi şartının hukuki öngörülebilirlik ve belirlilik ilkelerine aykırı olacak şekilde düzenlendiği  sonucuna ulaşmış ve bu nedenlerle uyuşmazlık konusu düzenlemeyi Anayasa’nın 13, 48 ve 73. maddelerine aykırılıkları nedeniyle” iptal etmiştir.

Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararından Sonraki Süreç Nasıl Olacak?

Anayasa mahkemesinin bu iptal kararından sonra yeni bir kanuni düzenleme yapılmadığı takdirde, bir ihalenin uluslararası ihale sayılabilmesi için yerli ve yabancı katılımcılara açık olması yeterli olacaktır. Ayrıca yabancı katılımcıların teklif vermesi şartı aranılmayacağı gibi ihaleyi kazanan firmanın damga vergisi ve harç istisnasından yararlanmasına engel bir durumda kalmayacaktır.

30.04.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.