Mehmet Küçükşahin
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
mkucuksahin@gmail.com

Finansman Gider Kısıtlamasında, Yabancı Kaynağın Olumlu Etkisi Ne Olacak?

15/6/2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6322 Sayılı Kanun ile 01.01.2013 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde, kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışında, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'unu aşmamak üzere kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacağı hüküm altına alınmış; ilgili Tebliğ taslağı son halini alarak  Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Finansman gider kısıtlaması, yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan kurumlar vergisi mükellefleri hakkında uygulanacaktır.

Bu düzenleme bilanço esasına tabi mükellefler için geçerli olup, işletme hesabı esasına tabi mükellefler bu kapsamda değerlendirilmeyecektir. Ayrıca emeklilik şirketleri, Türkiye'de kurulu mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubeleri ve finansal holding şirketleri, sigorta ve reasürans şirketleri, finansal kiralama, faktoring, finansman şirketleri ve tasarruf finansman şirketleri ile 6362 sayılı Kanun kapsamında sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunan kurumlar finansman gider kısıtlamasına tabi tutulmayacaklardır.

Örnek uygulamada ise, 800,000 TL özkaynağı olan firma, 1,000,000 TL yabancı kaynak kullanarak 200,000 TL lik bir aşımla, aşan tutarın %20’si (800/1000=%80) onun da %10’unu KKEG olarak hesaplamış. Yani özetle, sen boyundan büyük borca girmişsin, bunun sonucu olarak da gider yapmışsın. Bu gider sebebiyle kârın daha az oluyor. Ben bu hesaplama ile vergi matrahını artırıp, senin bu borçlanman sebebiyle azalan vergiyi, matrahı artırmak suretiyle düzeltmiş oluyorum; diyor.

Birincisi, yabancı kaynak bir tercih meselesidir. Firmalar, uygun olduğu için  veya bazen de tercihen yabancı kaynak kullanırlar. Bu en doğal haklarıdır. Bu suç ve kanunsuz değildir. Bu yabancı kaynağın tutarı özkaynakları aşadabilir. Firmanın dönen varlıkları bunu finanse edebilecek durumda veya dönen varlıklarında bulunan çek/senet gibi varlıkların vadesi sebebiyle zorunlu da olabilir. Özkaynaktan fazla bir miktarda borçlanmada, aşan kısım Kanunen Kabul Edilmeyen Gider yapılıp, vergi matrahına dahil edilmektedir.  

Bir diğer husus da, yabancı kaynağın gelire etkisidir. Belki firma, çok uygun şartlarda borçlanmaya gitmiştir. Belki bu sayede çok iyi işler yapmış ve cirosunu da artırmış, kar da etmiştir. Bu borçlanma sayesinde çok kar etmiş de olabilir.

Yabancı kaynağın, sadece maliyet ve gider kısmının alınıp, satış ve karlılığa olumlu yansıyan hususların alınmaması tek taraflı bir hesaplamadır.

Finansal kaldıraç ile finanse edilen kapasite artırımları, satın alma ve birleşmeler sonucu belli bir verimlilik ve karlılık artışı sağlanabilir. Bu verimlilik artışı, bu amaç için kullanılan yabancı kaynak giderlerinin üzerinde oluştuğu zaman kurumsal değerin artışını sağlar.

Finansal kaldıraç, genel olarak özvarlık getirisini artırır. Doğru araçlar ve düzeyde kullanılan  finansal kaldıraç, pay başına net karı maksimize eder. Bu nedenle kurumsal finans dünyasında, finansal kaldıracı doğru enstrümanlar ve kompozisyon ile yönetilebilir.

Yabancı kaynakların ana para ve finansal giderinin ödeme kapasitesini belirleyen en önemli parametreler operasyonlardan yaratılan vergi düzeltmesi yapılmış kar ve nakit akışı değişkenleridir. Bu değişkenleri ise gerçekleşen ve öngörülen toplam finansal giderler ile karşılaştırarak kurumun finansal giderlerden sonra kalan kar ve nakit fazlası ile yabancı kaynakların ana parasını, zamanında servis edip edemeyeceğini ölçmek gerekir.

Çok basit bir örnek vermek gerekirse; cebinizde 100 TL niz var. Bir arkadaşınızdan 1,000 TL borç alıyorsunuz ve ona bir ay sonra 1,100 TL olarak ödeyeceğinizi söylüyorsunuz. Aldığınız 1,000 TL ile (mesela) altın aldınız. Bir ayın sonunda altını satıp tekrar TL yaptınız. 1,200 TL paranız oldu diyelim. Arkadaşınıza 1,100 TL’yi ödediniz. Kazancınız olan 100 TL nin vergisini zaten vereceksiniz. Ayrıca, cebinizde 100 TL varken 1,000 TL borç aldığınız için, bu borcun finansman masrafı olan 100 TL için, finansman gider kısıtlaması yapıp bulunan tutarı KKEG ye alıp, vergi matrahınızı artıracaksınız.

SONUÇ

Özkaynağı aşan yabancı kaynak kullanımının, karlılığı azaltıcı (faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı, faktoring kuruluşlarına verilen iskonto bedelleri ve benzeri adlar altında yapılmış olan gider ve maliyet unsurları) yanında, karlılığı artırıcı kaldıraç etkisi de vardır.

24.06.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.