Mehmet Durmaz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi mmdurmaz@gmail.com

MTV’nin Gider Yazılıp Yazılamayacağı ve Muhasebe Kaydı

197 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu (MTVK) ile hangi motorlu araçların vergiye tabi olduğu, vergi mükellefinin kim olduğu, istisnaları açıklanmış ve vergileme ölçü ve hadleri I, II, IV sayılı tarifelerde belirtilmiştir.

MTV Kanunu’nu 1. maddesine göre;

a) Karayolları Trafik Kanununa göre trafik şube veya bürolarına kayıt ve tescil edilmiş bulunan motorlu kara taşıtları,

b) Ulaştırma Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne kayıt ve tescil edilmiş olan uçak ve helikopterler,

Motorlu Taşıtlar Vergisine tabidir.

Yine MTV Kanunu’nun 3. maddesine göre ise;

Motorlu Taşıtlar Vergisinin mükellefi; trafik  sicili ile Ulaştırma Bakanlığınca tutulan sivil hava vasıtaları sicilinde adlarına motorlu taşıt kayıt ve tescil edilmiş olan gerçek ve tüzel kişilerdir.

Kısaca bu konulara baktıktan sonra gider yazma konusuna bir bakalım.

Gerçek ve tüzel kişiler ticari faaliyetlerini gerçekleştirirken yaptıkları giderleri ve harcamaları vergi matrahının hesaplanmasında indirim konusu yaparlar. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun (GVK) "İndirilecek giderler" başlıklı 40'ıncı maddesinin 5'inci bendinde "Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri" nin indirilebileceği; aynı maddenin 6'ncı bendinde ise "İşletme ile ilgili olmak şartıyla; bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri, harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi, resim ve harçların" İndirilebileceği hükmüne yer verilmiştir. Ayrıca GVK 40/1'e göre, "Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler" ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilirler.

MTV Kanunu’nun 14. maddesinde,

Bu Kanuna bağlı (I), (I/A), (…)(1) ve (IV) sayılı tarifelerde yer alan taşıtlardan (Ticari maksatla kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya verdikleri taşıtlar hariç) alınan vergi ve cezalar ile gecikme zamları gelir ve kurumlar vergilerinin matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez. Hükmü yer almaktadır

GVK’na göre gider yazılmasında bir sakınca bulunmayan ancak MTV kanununa göre de gider yazılması için belirli şartların bulunması gerekli MTV için hangi kanun hükümlerinin uygulanması gerekmektedir?

Bilindiği gibi hukukun temel ilkelerine göre aynı olaya ilişkin farklı hükümlerin bulunması halinde bu hükümlerin niteliğine bakmak gerekir. Yukarıda değindiğimiz kanun hükümlerinden GVK'da geçenler genel hüküm, MTVK'da geçen ise özel hüküm niteliğindedir. Eğer kanunlarda  aynı olaya ilişkin farklı hükümler bulunuyorsa  genel ve özel hükmün olması halinde özel hüküm genel hükmün önüne geçmekte ve özel hüküm uygulanmaktadır. Dolayısıyla konumuza ilişkin olarak da MTVK'nın hükmü uygulanmalıdır.

Buna göre MTV nin gider yazılıp yazılmayacağını basit bir tablo ile gösterelim

197 Sayılı MTV Kanununda yer alan tarifeye göre gider yazılıp yazılmayacağını gösterir tablo.

Tarife No	Taşıt Cinsi	MTV'nin gider yazılıp, yazılamayacağı
I	Otomobil Motosiklet Arazi taşıtları Kaptıkaçtı vb.	Yalnızca taşıt kiralama faaliyetiyle uğraşanlar, kiraya verdiklerine ait MTV'yi gider yazabilir. Taşıt kiralama dışında, ticari maksatla kullanılsalar dahi gider yazılamazlar.
II	Minibüs Otobüs Kamyonet Kamyon Çekici Motorlu karavan Panel van vb.	Gider yazılabilir.
IV	Uçak Helikopter	Ticari maksatla kullanılanlara ait MTV gider yazılabilir. Ticari maksatla kullanılmayanlara ait MTV gider yazılamaz.

 

MTV Muhasebe Kaydı

Yapılan MTV ödemesinin muhasebe kaydı, gider hesaplarına kaydedilmesi şeklinde olur. Ödenen motorlu taşıtlar vergisi gider olarak dikkate alınamıyorsa kanunen kabul edilmeyen giderler alt hesabında veya nazım hesaplarda izlenebilir.

Örnek: Şirket aktifinde kayıtlı ve I nolu tarifede yer alan binek otomobil için bankadan ödenen  600 TL lik MTV’nin muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

-----------------------------------/------------------------------------------------

770. Genel Yönetim Giderleri                        600,00

770.01 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler

            102. Bankalar                                                            600,00

--------------------------------------------------------------------------------------

26.11.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.