Mehmet Duman
Yeminli Mali Müşavir
Duman & Global
mehmet@dumanglobal.com

Ramazan Bayram Tatili 9 Gün Mü? 3,5 Gün Mü?

Bildiğiniz üzere bu sene Ramazan Bayramı izni 03 Haziran 2019 Arife (yarım gün) 13.00’te başlamakta ve 04, 05, 06 Haziran 2019 tarihinde bitmektedir.  Kurum yöneticileri tarafından gerekli tedbirlerin alınarak hizmetlerin aksatılmaması, zorunlu hizmetlerin yürütülmesi için asgari seviyede personel bulundurulması kaydıyla; kamu kurum ve kuruluşlarındaki bütün çalışanların 3 Haziran 2019 Pazartesi günü yarım gün ve 7 Haziran 2019 Cuma günü tam gün idari izinli sayılmaları Sayın Cumhurbaşkanımızca uygun görülmüştür. 

Ancak devletin kendi çalışanları olan memurlara verdiği idari izinler özel sektör çalışanlarını kapsamamaktadır. Yani Arife günü olan Pazartesi yarım gün ve bayramdan sonraki Cuma günü özel sektör için tatil değildir.

Bu nedenle özel sektör çalışanları için Arife günü olan Pazartesi ve bayram tatilinden sonraki Cuma gününün nasıl değerlendirileceği konusunda değerlendirme yapılacaktır.

1.Arife Günü ve Bayram Dönüşü Cuma-Cumartesi Günü Yıllık İzin Kullanabilir mi?

Arife günü için yarım gün çalışılması gereken süre için yarım günlük yıllık iznin kullanılıp kullanılamayacağı tartışılagelen bir konudur. İş Kanunu’nun 56. maddesine göre; “yıllık ücretli izin süreleri tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir.”

Ancak iş mevzuatımızda yarım gün yıllık izinle ilgili bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle yarım gün yıllık izin kullanılması da mümkün değildir.

Bayram dönüşü Cuma ve Cumartesi günü için yıllık izin kullanılabilir veya aşağıdaki işleyeceğimiz telafi çalışması yapılabilir.

2.Arife Günü İçin Tam Yevmiye Ödenir mi?

2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun gereği Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı günleri de genel tatil günleridir. Ramazan Bayramı'nda tatil arife günü saat 13.00'ten başlayarak 3,5 gün sürmektedir.

Yargıtay 7. H.D. 04.03.2013, E. 2013/1856, K. 2013/2022 sayılı kararına göre; Hafta tatili kesintisiz 24 saat olarak kullandırılmak zorundadır. Hafta tatilinde işçinin 1 saatlik çalıştırılması hafta tatilini kesintiye uğratacağından, 1 saatlik çalışmada dahi hafta tatili ücretine tam olarak hükmedilmelidir. Buna göre arife günü saat 13.00’e kadar çalışan işçi, arife günü tam çalışmış sayılır ve ücreti buna göre verilir.

3.Arife Günü ve Bayram Dönüşü Cuma Günü İçin Fazla Mesai Ödenmeli midir?

Arife gününde çalışan her işçiye fazla mesai ödenmez. Fazla mesai yapılıp yapılmadığı işçinin hafta tatilinden sonraki günlerdeki çalışmalarının 45 saatin üzerine çıkıp çıkmadığına göre belirlenir. Arife gününden önceki günlerde 45 saatin üzerinde çalışmış işçiye arife günündeki çalışması için fazla mesai ücreti ödenir. 

Örnek-1: Hafta tatili Pazar günü olarak belirlenen bir işletmede, Pazartesi günü 45 saatlik çalışma süresinin hesaplanmasına yeniden başlanacağından içinde bulunulan bayram haftası bitmeden arife günü öğleden sonra yapılan çalışma için %50 fazla mesai ücreti ödenip ödenmeyeceği şimdiden belirlenememektedir.

Örnek-2: Arife günü öğleden önce çalışan ve bayramdan sonraki gün Cuma – Cumartesi tam gün çalışan iş görenler için herhangi bir fazla mesai ödemesi yapılmayacaktır. Zira anılan günlerde idari izin uygulanmaktadır. Bu husus özel işyerlerini kapsamamaktadır.

4.Bayramda 9 Gün Tatil Yapılıp Çalışılmayan Süreler İçin Telafi Çalışması Yapılabilir mi?

4857 sayılı İş Kanunun 64’üncü maddesinde “telafi çalışması” düzenlenmiştir. Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren iki ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz. Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.

Buna göre işveren tarafından ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi durumunda işveren, izleyen 2 ay içerisinde telafi çalışması yaptırabilir.

Telafi çalışması ile ilgili önemli hususlar;

• Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç (3) saatten fazla olamaz. Ayrıca günlük çalışma süresi 11 saatin üzerine çıkamaz.
• Telafi çalışmaları, fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.
• Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz. Haftada 5 gün çalışan işyerlerinde akdi tatil olan cumartesi günlerin de telafi çalışması topluca yaptırılamaz.
• Telafi çalışmasında 4857 sayılı İş Kanunun 64’üncü maddesinde yazılı esaslara uyulmadan yaptırılması halinde her işçi için 416-TL idari para cezası uygulanır.

5. Sonuç

Yukarıda izah edildiği üzere, bu yıl Ramazan Bayram tatili sadece kamu kurum ve kuruluşları için 9 gün olarak belirlenmiştir. Özel sektör işyerleri için ise böyle bir zorunluluk bulunmamaktadır. Arife günü yarım gün, cuma ve cumartesi tam gün çalışılması veya çalışılmadan daha sonra telafi çalışması yaptırılması işverenlerin inisiyatifindedir. Bu günlerde çalışılması halinde fazla mesai uygulaması ise, hafta bittiğinde haftalık çalışma süresinin 45 saati aşıp aşmadığına ve aşan günün tatil gününe mi yoksa normal güne mi denk geldiğine göre belirlenip hesaplanması gerekmektedir. Yıllık izin açısından ise her personelin durumu ayrıca değerlendirilip, işverenlerce uygun görülmesi halinde Cuma ve Cumartesi (haftada 6 gün çalışıldığı durumlarda) günleri için 2 günlük yıllık izin kullandırılabilecektir.

Banka ve finans kurumları da özel sektör işyerlerinden sayıldığından, arife günü yarım gün, Cuma günü tam gün açık bulunacaklardır.

Şimdiden tüm işverenlerimize ve işgörenlerimize iyi bayramlar dileriz.

31.05.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.