Mehmet Cevat Kerem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
cevat.kerem@gmail.com

EYT ve Hizmet Tespiti Davası

Çıkacak ETY ile birlikte milyonlarca insanın emeklilik yolu açılacak.Ancak ,çok sayıda insanın geçmişte çalıştıkları halde sigorta kayıtlarının hiç yapılmadığı yada yapıldı isede geç yapıldığı ve bu nedenden dolayı bu haktan mahrum kaldıkları görülmektedir.Dolayısı ile doğal ve haklı olarak kazanılmış haklarını nasıl kazanacaklarına dair çok sayıda soru ile karşılaşmaktayız.Ayrıca buna benzer olarakta bağ-kur tescil kaydını doğuracak faaliyeti olduğu halde zamanında bağ-kur tescilini yapmadığı için EYT den faydalanamama durumu olan çok sayıda insan vardır.

Hizmet Tespiti  Davası

Hizmet tespiti davası; sigortasız çalıştırılan işçinin veya sigorta bildirimi gerçek ücretinin altında yapılan işçinin sigorta kayıtlarını geriye dönük olarak düzelttirmek için açtığı davadır. İşçinin hizmet tespiti davasını kazanması halinde geriye dönük olarak sigortası yapılır ve erken emekliliği, emeklilik maaşının daha fazla olması gibi somut faydalar elde edilir. Kararın kesinleşmesi ile birlikte işçinin sigorta kayıtları ilgili dönem için geriye dönük olarak düzeltilir ve işçi derhal sonuçlarından faydalanır. Ancak,Dava yolu ile geriye doğru bağ-kur tescilinin önü kapatılmıştır.

Hizmet Tespiti Davasında Arabuluculuk

Sigorta tespit davaları arabuluculuğa uygun değildir. Dolayısı ile ihtiyari de olsa hizmet tespiti konusunda arabuluculuğa başvurulamaz.  Arabulucuya başvurmadan bu davayı doğrudan açmak mümkündür. Davada görevli mahkeme ise İş Mahkemeleri, bu mahkemelerin bulunmadığı yerlerde ise Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Hizmet Tespit Davası Zamanaşımı

Hizmet tespit davası belirli bir süre içerisinde açılmadığı takdirde zamanaşımına uğramaktadır. Bu dava için zamanaşımı 5510 Sayılı Kanun uyarınca düzenlenmiştir. İlgili kanun hükmü uyarınca, “sigortalılığın tespiti istenen yılın sonundan başlayarak beş yıllık” bir süre öngörülmüştür. Bu süre hak düşürücü süredir ancak Yargıtay’ın ilgili dairelerinin kararları uyarınca bu süre mutlak değildir. Yargıtay kararları uyarınca hizmet tespit davası ;

1-Eğer müfettiş, olaya ilişkin tahkikat raporları ya da düzenlenen tutanaklar ile mevcut bir çalışmanın varlığını tespit etmişse,

2-Olaya ilişkin yapılan asgari işçilik incelemesi sonucunda işverenden, sigorta primleri icra yolu ile tahsil edilmişse,

3-İşçinin çalıştığı işyerinde sigortalılık kaydının geç yapılması durumunda bu süre zaman aşımına tabi değildir.Örneğin 15/05/1999 yılında işe başlamış ancak işe girişi 06/06/2000 tarihinde yapılmış ise  zaman aşımı yoktur.Yada İşverenin, ücret bordrosunda sigorta primini belirtmesine rağmen bu primi ilgili kuruma yatırmamışsa,

4-İşçi sigortalı çalışırken memurluğa geçmişse,

5-İşe giriş belgesi normal olarak düzenlenmiş ve ilgili kuruma bildirilmiş fakat maaş bordrosu ve prim miktarı SGK’ya bildirilmemişse,

6-İşçinin, işçi hakları kapsamındaki haklarından dolayı elde ettiği tazminatlara ilişkin olarak kesin yargı kararları mevcutsa,zamanaşımından bahsetmek mümkün değildir.Yani yukarda yazılı maddelerdeki nedenlerin mevcudiyeti durumunda mağdur olanlar dava açabileceklerdir.

Hizmet Tespit Davası İspat Yükü

Hizmet tespit davası her türden delil ile ispat edilebilmektedir. İş davalarına ilişkin ispat olanağı sağlayan belgeler genellikle işverenin elinde bulunmaktadır. Bu sebeple işçi bu belgelere ulaşma olanağına sahip değildir. Davada ispat unsuru olarak kullanılan en etkili yol tanık dinletilmesidir. Ancak dinletilecek her tanık, ispat aracı olarak kullanılamaz. Çünkü olaya ilişkin ifade verecek olan tanığın, olaya hakim olması yani diğer bir söylemle olayı görmesi gerekmektedir. Sadece duyumla tanıklık mümkün değildir. Ek olarak işçi tarafından, daha birçok delil ile ispatlamak mümkündür.

Sorulan sorulardan da görüldüğü üzere bu durumda çok sayıda insanın olduğu anlaşılmaktadır.Hzimet tespiti davasının da  arabulucu üzerinden sonuçlandırılması hızlı olacak ve yargının iş yükünü hafiflatecektir.

10.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.