Mahmut Aydoğmuş
Vergi Uzmanı
info@ozaydanismanlik.com.tr

Vergi Politikası ve Vergi Denetimi

Son 6 aylık Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi dikkate alınarak alkollü içki ve sigaraya yüzde 22,30 oranında ÖTV zammı yapılmış oldu. Bu suretle rakı, cin, votka gibi yüksek alkol içeren ürünlerde asgari maktu ÖTV tutarı da 736,78 TL’ye ulaştı.

%45 oranında alkol içeren 70’lik rakının fiyatı 400,00 TL. Bu tutarın 61 TL’si (%18) Katma değer vergisi ve 232 TL’si Özel Tüketim Vergisi. Bayi karı dahil vergisiz fiyatı ise 107 TL.

Üretim maliyeti, faaliyet giderleri, üretici ve bayi karları dahil 107 TL olan rakının üzerine 293 TL vergi koyuyoruz. Dolayısıyla yüzde 274 oranında vergi yükü oluşuyor.

Sigara konusuna gelecek olursak; 36,00 TL tutarındaki sigaranın 5,49 TL’si katma değer vergisi ve 23,64 TL’si özel tüketim vergisinden oluşuyor. Toplam vergi tutarı 29,13 olup, vergisiz fiyatı 6.87 TL. Vergi yükü tam yüzde 424!

Özellikle alkol ve sigara konusunda yüksek vergiler özel hayata müdahaleye girer mi konusuna girmeden tartışmak istediğim husus, vergi oranlarını artırdıkça acaba daha çok vergi alabiliyor muyuz?

Bu konuyu iki boyutta inceleyelim:

1-) Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan veriler dahilinde; 2002 yılında her 100 TL tutarındaki verginin 91,4 TL’sini tahsil ederken, 2009 yılında 87,4 TL, 2015 yılında 84,7 TL ve 2021 yılında 80,6 TL’sini tahsil edebiliyoruz. Dramatik bir düşüş var görüleceği üzere. 2021 yılında 1 trilyon 407 milyar TL vergi topladık ancak tahsil edilemeyen 338 milyar TL vergi var.

2-) Vergi Denetim Kurulu’nun 2022 yılı vergi inceleme sonuçları açıklandı. Buna göre beyan edilmeyen, kayıt dışı bırakılan vergi ve ceza tutarı 2017 yılında 20,2 milyar TL, 2019 yılında 33,9 milyar TL iken 2022 yılında 76,6 milyar TL’ye ulaşmış vaziyette. Kayıtdışı artış oranı son 5 yılda 3.8 kat!

Toplam 77.610 mükellef incelenmiş ve bunlardan 23.780 mükellefe vergi suçu raporu düzenlenmiş. Sahte belge düzenleyen ve bilerek kullanan mükellef sayısı diyebiliriz. Tecrübe ile sabittir ki, bu kesime düzenlenen raporlardaki vergilerin ve 3 kat cezaların tahsili pek mümkün değil.

Türkiye’de Aralık/2022 itibariyle 2.364.000 Gelir Vergisi Mükellefi ve 1.069.000 Kurumlar Vergisi Mükellefi var. Toplam 3.433.000 vergi mükellefinin 77.610’u incelenmiş ve inceleme oranı % 2,2.

Düşünün, mükelleflerin % 2,2’sini inceleyebiliyoruz, burada 76 milyar TL vergi kaçağı var, incelenmeyen %97,8 oranındaki mükellefler acaba ne kadar kaçırdı?

Sonuç olarak; mükellefin kendisinin beyan ettiği vergiyi bile adam akıllı ödemediği/ödeyemediği, yüzde 2,2 oranında yapılan vergi inceleme ile anormal vergi kayıp kaçağının bulunduğu, incelenmeyen yüzde 97,8 oranındaki mükelleflerin istedikleri gibi at koşturdukları, on binlerce sahte faturacının türediği bir vergi sisteminde çözümü alkol ve sigara başta olmak üzere belli mal gruplarında vergi artışına gitmekte mi aramak lazım, yoksa bu vergileri artırdıkça vergileme kapasitesini aşmaktan dolayı kayıtdışının körüklendiğine inanmak mı lazım?

(Not: Son 5 yılda sahte fatura düzenleyen ve bilerek kullanan dolayısıyla hakkında vergi suçu raporu düzenlenen mükellef sayısı 86.731. Bu tespit yüzde 2 oranında yürütülen bir inceleme ile tespit edilmiş vaziyette. Tüm mükellefler incelense sonuç ne olur? E fatura, E defter, E Beyanname, E Arşiv vs tüm dijitalleşme ve tedbirlere rağmen sahte fatura konusunda geldiğimiz acı tablo budur.)

10.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.