Lütfi İnciroğlu
E. Çalışma Genel Müdür Yrd.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
l.inciroglu@hotmail.com

İşe İade Davasında Alt İşveren Hakkındaki Davadan Feragat Asıl İşvereni Hangi Yönde Etkiler?

İş sözleşmesi feshedilen işçi, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade talebiyle, İş Mahkemeleri Kanunu hükümleri uyarınca arabulucuya başvurmak zorundadır. Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamaması hâlinde, son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren, iki hafta içinde iş mahkemesinde dava açılabilir. Taraflar anlaşırlarsa uyuşmazlık aynı sürede iş mahkemesi yerine özel hakeme de götürülebilir. Arabulucuya başvurmaksızın doğrudan dava açılması sebebiyle davanın usulden reddi hâlinde ret kararı taraflara resen tebliğ edilir (İşK.m.20).

İşverence geçerli sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı mahkemece veya özel hakem tarafından tespit edilerek feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. İşçiyi başvurusu üzerine işveren bir ay içinde işe başlatmaz ise, işçiye en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücreti tutarında tazminat ödemekle yükümlü olur.

Mahkeme veya özel hakem feshin geçersizliğine karar verdiğinde, işçinin işe başlatılmaması halinde ödenecek tazminat miktarını da belirler.

Kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için işçiye en çok dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer hakları ödenir (İş K.m21).

Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt işveren asıl iş­veren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt iş­veren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, fes­hin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverene aittir. Asıl işverenin iş iliş­kisinde sözleşmenin taraf sıfatı bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yö­nünde bir yükümlülüğünden söz edilemez[1].

Ancak, asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvur­ması ve alt işverenin işe başlatmaması halinde, işe başlatmama taz­minatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden asıl işveren alt işverenle birlikte sorumludur[2].

Peki, işe iade davasında alt işveren hakkındaki davadan feragat asıl işvereni hangi yönde etkileyecektir.

Yargıtay, işe iade davasında asıl işveren hakkındaki dava­dan feragatin alt işverene sirayet etmeyeceğine karar vermiştir[3]. Nitekim mu­vazaanın bulunmadığı hallerde işçi alt işveren işçisi olup, asıl işverenin işe başlatma yükümlülüğü yoktur.  Asıl işveren sadece alt işveren tarafından işe başlatılmamasının sonuçlarından alt işverenle beraber müştereken ve müte­selsilen sorumludur. Bu itibarla asıl işveren hakkındaki davadan feragatin alt işverene sirayeti söz konusu olmaz. Ancak, işe iade davasında alt işveren hak­kındaki davadan feragat asıl işverene etkisi vardır. Çünkü alt işveren hak­kında verilen feragat sebebiyle davanın reddi kararından sonra işçinin işe başla­mak üzere başvurma hakkı ve işverence işe başlatma yükümlülüğü yoktur.

Nitekim işe iade kararı olmadığı sürece işe başlatma yükümlülüğü ve bunun sonuçları doğmayacaktır. Bu nedenle muvazaalı ilişki hariç olmak üzere işe iade davasında işçinin alt işveren hakkındaki davadan feragat etmesi halinde, asıl işveren yönünden davanın reddi sonucu doğacaktır[4]. Yargıtay 9 uncu Hukuk Dairesi tarafından Eylül 2020 tarihinde alınan ilke kararına göre, asıl işveren alt işveren ilişkisinde alt işverenin tam sorumluluğu olduğu halde asıl işverenin rücu yetkisi de mevcut olmak üzere kanundan doğan garanti yükümlüğü mevcuttur. Buna göre asıl borçlu olan alt işveren hakkındaki da­vadan feragat, asıl işverene de etki eder. Ancak asıl işveren hakkındaki dava­dan feragat, alt işveren hakkındaki davadan feragat sonucunu doğurmaz[5].

---

[1]    Y9HD.08.05.2014 T., E.2014/3587, K.2014/15018 Legalbank

[2]    Y9HD.09.06.2008 T., E.2007/40942, K.2008/14420 Legalbank                             

[3]    Y9HD.12.12.2018, E.2018/4064, K.2018/23096; ÇİL, Şahin, İş Hukuku Yargıtay İlke Ka­rarları, s.221.

[4]    ÇİL, İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, s.233.

[5]    İlke Kararı 24; ÇİL, İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, s.234.

23.01.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.