Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Mirastan Biri Lehine Feragat Etmek Vergiye Tabi Midir?

Değerli okurlar, bu hafta ilginç bir konuyu ele alacağız. Mirasçı sayısı birden fazla ise tüm mirasçılar tek bir kişi lehine paylarından feragat edip mirası tek bir kişiye bırakabilirler mi? Bırakırlarsa da bunun bir vergisi, yani mirastan feragat edilmesinin vergisel bir boyutu var mıdır?

MİRASTAN FERAGAT EDİLEBİLİR

Evet mirastan bir diğer mirasçı lehine feragat edilebilir. Bunun aksini düzenleyen bir Kanun yoktur. Ayrıca 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununda buna yönelik kısıtlayıcı bir hüküm de bulunmamaktadır.

BİR DİĞER MİRASÇI LEHİNE KENDİ PAYINDAN FERAGAT ETMENİN VERGİSEL BOYUTU

Örneğin babası vefat eden 3 kardeşe veraseten intikal eden bir gayrimenkul olsun. Kardeşlerin 3’ü anlaşıyor ve 1 kardeş lehine diğer 2 kardeş kendi paylarından feragat ederek gayrimenkulün tamamının tek bir kardeşin üzerine geçmesini istesinler. İşte bu durumda vergilemenin olup olmadığına bakmak için 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununa göz atmak gerekir.

7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, "Veraset" tabirinin miras vasiyet ve miras mukavelesi gibi ölüme bağlı tasarrufları, (d) bendinde de "ivazsız intikal" tabirinin hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade edeceği; 5 inci maddesinde, veraset ve intikal vergisi mükellefinin, veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıs olduğu, 6 ncı maddesinde, veraset ve intikal vergisinin, veraset yoluyla meydana gelen intikallerde ölen kimsenin, diğer suretle vukua gelen intikallerde tasarrufu yapan şahsın ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesince tarh olunacağı; 7 nci maddesinde, veraset yoluyla veya sair suretle ivazsız mal iktisap edenlerin iktisap ettikleri malları bir beyanname ile bildirmeye mecbur oldukları; 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının 2 nci bendinde ise diğer suretle vaki intikallerde malların hukuken iktisap edildiği tarihi takip eden bir ay içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesinin verilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır.

VERASET İNTİKALİ AYRIDIR İVAZSIZ İNTİKAL AYRIDIR

Yukarıda yer alan kanun hükümlerine baktığımızda, veraset yoluyla intikalin ayrı, ivazsız yolla intikalin ayrı şeyler olup her ikisinin de veraset ve intikal vergisinin konusuna girdiğini görüyoruz.

Bu çerçevede, babanın vefatı üzerine sahibi bulunduğu gayrimenkulün mirasçılarına intikali veraseten intikal kapsamında; mirasçıların kendilerine intikal eden hisselerden diğer bir mirasçı adına karşılıksız olarak feragat etmeleri ise ivazsız intikal kapsamında (her bir mirasçının feragati ayrı bir intikal olarak) veraset ve intikal vergisine tabi bulunmaktadır.

VERGİYİ KİM ÖDEYECEK?

Gelelim vergiyi kimin ödeyeceğine. Diğer mirasçıların babadan intikal eden gayrimenkuldeki miras hisselerinden bir diğer kardeşin lehine feragat edilmesi ivazsız bir intikal olacağından, intikal eden gayrimenkulün her bir hissedar tarafından feragat edilen payı için, hukuken iktisap tarihini takip eden bir ay içinde feragat eden kardeşlerin ikametgahının bulunduğu yer vergi dairesine veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir. Yani,  vergiyi hukuken o mala iktisap eden kişi ödüyor.[1]

Söz konusu beyannamelere istinaden, 7338 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde belirtilen ivazsız intikallere ilişkin tarife uygulanmak suretiyle veraset ve intikal vergisi alınacaktır.

2025 TARİFESİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR

01.01.2025 tarihinden itibaren değişen tarife)

Görüldüğü üzere ivazsız intikallerde tarife miras yoluyla yani veraseten elde edilen kıymetlere oranla çok daha yüksektir.

Faydalı olması dileğiyle…

---

[1] 7338 Sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunun Mad.5 Verginin Mükellefi başlıklı kısmı şu şekildedir. Veraset ve İntikal Vergisinin mükellefi, veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarzda mal iktisap eden şahıstır.

26.03.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.