Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Kurumlar Vergisi ve Enflasyon Düzeltmesine Başlamadan Önce Bunları Yapın

Değerli okurlar,  hem kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ve hem de enflasyon düzeltmesinin yapılmaya başlandığı şu günlerde, sıkça yapılan hataların önüne geçmek ve hata oranını daha başlamadan en aza indirgemek amacıyla aşağıda belirteceğimiz hususlara azami dikkat edilmesi gerekmektedir.

ENFLASYON DÜZELTMESİ HİÇ YOKMUŞ GİBİ MİZAN HAZIRLAYIN

Kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesinden ve enflasyon düzeltmesi işlemlerine başlamadan önce enflasyon düzeltmesi sanki hiç yokmuş gibi yansıtma hesapları yardımıyla 6’lı ve 7’li hesapları kapatıp 590 Dönem Net Karı  veya 591 Dönem Net Zararını bulalım.

590 VE 591 BULUNDUKTAN SONRA 5 HESABI SIDIRLAYACAĞIZ

Yukarıda 590 ve 591 hesabı bulduktan sonra aşağıda yer alan 5 hesabı 698 Enflasyon Düzeltmesi Hesabına virmanlayarak sıfırlayacağız.

522 YENİDEN DEĞERLEME FARKLARI

570 GEÇMİŞ YIL KARLARI

580 GEÇMİŞ YIL ZARARLARI

590 DÖNEM NET KARI (2023)

591 DÖNEM NET ZARARI (2023)

ÖRNEK: ABC şirketinin 522 Maddi Duran Varlık Yeniden Değerleme Artışları Hesabının bakiyesi 10.000.000 TL’dir.

570 Geçmiş Yıl Karları hesabının bakiyesi 8.000.000 TL’dir.

580 Geçmiş Yıl Zararları hesabının bakiyesi 3.000.000 TL’dir.

590 Dönem Net Karı hesabının bakiyesi ise 1.000.000 TL’dir.

Örnek muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

----------------------------------------------------31.12.2023--------------------------------------

522.01.001      10.000.000

                                                   698.522.01.001   10.000.000

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------31.12.2023--------------------------------------

570.01.001      8.000.000

                                                   698.570.01.001   8.000.000

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------31.12.2023--------------------------------------

698.570.01.001   3.000.000

                                                     580.01.001     3.000.000

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

----------------------------------------------------31.12.2023--------------------------------------

590.01.001      1.000.000

                                                  698.590.01.001   1.000.000

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

500 SERMAYE HESABININ ENFLASYON DÜZELTMESİNDE ÇOK HATA YAPILIYOR

Bu işlemler yapıldıktan sonra enflasyon düzeltmesine başlanabilir. Ancak şu ana kadar yapmış olduğumuz denetimlerde en çok 500  sermaye hesabının enflasyon düzeltmesinde yanlışlık yapıldığını farkettik. Bu nedenle, 500 hesabın enflasyon düzeltmesiyle ilgili tekrar bir örnek uygulamaya yer vermek istiyoruz.

Örnek: (H) Ltd. Şti. 9/6/2020 tarihinde kurulmuştur. Enflasyon düzeltmesi öncesi 500 sermaye hesabının bakiyesi 795.000 TL’dir.  Söz konusu şirketin sermayesinin oluşum tarihleri ile sermayenin düzeltilmesine ilişkin hesaplamalar aşağıdaki gibidir.

Şirketin kasım 2022 tarihindeki 435.000 TL’lik sermaye artışı yeniden değerlemeden gelen farkın sermayeye ilavesinden oluşmaktadır. Diğer taraftan yeniden değerlemeden gelen (522 hesaptan) rakamın sermayeye ilave edilmesi halinde söz konusu rakam enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacaktır. Bir diğer deyişle, düzeltme katsayısı “0” alınacaktır.

Sermayenin Ödenme Tarihi		Ödenen Sermaye             Tutarı (A)	Düzeltme Katsayısı (B)	Düzeltilmiş Tutar (C')  (A)x(B)	Ödeme Şekli
Yıl	Ay
(Kuruluş ) 2020	Haziran	50.000,00	6,00577	300.288,50	Nakit
2022	Ağustos	110.000,00	1,63761	180.137,10	Nakit
2022	Ekim	200.000,00	1,44944	289.888,00	Nakit
2022	Kasım	435.000,00	0,00000	-	522’den
TOPLAM		795.000,00		770.313,60

1- Bu veriler dâhilinde, sermayenin enflasyon düzeltmesine tabi tutulması neticesinde hesaplanan enflasyon düzeltmesi farkı ve kayıtlara intikali:

Düzeltme Öncesi Sermaye (TL) (A) =   795.000,00                                  

 Düzeltme Sonrası Sermaye (TL) (B) = 770.313,60

Enflasyon Düzeltme Farkı (TL) (B - A) 795.000,00 -770.313,60=  -24.686,40

-------------------------------------------------31.12.2023---------------------------------

503 Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları  24.686,50

                                     698 Enflasyon Düzeltme Hesabı  24.686,50

------------------------------------------------------------------------------------------------

Örnek 2) Örnek: (H) Ltd. Şti. 9/6/2020 tarihinde kurulmuştur. Enflasyon düzeltmesi öncesi 500 sermaye hesabının bakiyesi 360.000 TL’dir.  Söz konusu şirketin sermayesinin oluşum tarihleri ile sermayenin düzeltilmesine ilişkin hesaplamalar aşağıdaki gibidir.

Sermayenin Ödenme Tarihi		Ödenen Sermaye             Tutarı (A)	Düzeltme Katsayısı (B)	Düzeltilmiş Tutar (C')  (A)x(B)	Ödeme Şekli
Yıl	Ay
(Kuruluş ) 2020	Haziran	50.000,00	6,00577	300.288,50	Nakit
2022	Ağustos	110.000,00	1,63761	180.137,10	Nakit
2022	Ekim	200.000,00	1,44944	289.888,00	Nakit
TOPLAM		360.000,00		770.313,60

1- Bu veriler dâhilinde, sermayenin enflasyon düzeltmesine tabi tutulması neticesinde hesaplanan enflasyon düzeltmesi farkı ve kayıtlara intikali:

Düzeltme Öncesi Sermaye (TL) (A) =   360.000,00                                  

 Düzeltme Sonrası Sermaye (TL) (B) = 770.313,60

Enflasyon Düzeltme Farkı (TL) (B - A) 770.313,60 -360.000=  410.313,6

-------------------------------------------------31.12.2023-------------------------------

698 Enflasyon Düzeltme Hesabı  410.313,60

                    502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları  410.313,60

------------------------------------------------------------------------------------------------

24.04.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.