Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

İş Sağlığı Ve Güvenliği İle İlgili Son Haftalar

30 Haziran 2012 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 6331 sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" (Kanun) İş Hukuku mevzuatına değişiklikler ve yeni düzenlemeler getirmektedir.

Uygulama, üçlü bir ayırıma göre, “İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yasası”nın yayım tarihi olan 30 Haziran 2012’den itibaren, farklı tarihlerde başlayacak.

1. Çalışan sayısı 50’nin üzerinde olan işyerlerinde “altı ay sonra” yani 30 Aralık 2012 tarihinden itibaren,

2. Çalışan sayısı 50’nin altında olan “tehlikeli ve çok tehlikeli” sınıftaki işyerlerinde, “bir yıl sonra” yani 30 Haziran 2013 tarihinden itibaren,

3. Kamu kurumları ve çalışan sayısı 50’nin altında olan “az tehlikeli” işyerlerinde “iki yıl sonra” yani 30 Haziran 2014 tarihinden itibaren başlayacak.

İŞVERENİN GENEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ

4857 sayılı İş Kanunu'na göre belirlenmiş işveren yükümlülükleri çıkarılan bu Kanun'da belirtilmektedir. İş Kanunu ve yönetmeliklere ek olarak, Kanun risklerden koruma ilkeleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri bağlamında, işverence görevlendirilecek iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personelini düzenlemektedir. İşçilere bu konularda hizmet verilebileceği gibi, bu konularda dışarıdan da hizmet temin edilebileceği belirtilmektedir.

Sigortasız işçi çalıştıran işyerlerinde, bu durumun tespiti halinde, yapılan tüm ödemeler yasal faizi ile geri alınacak ve işyerleri üç yıl süre ile destekten yoksun bırakılacaktır.

Kanuna göre işveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risklerin değerlendirilmesini yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Bu noktada, risklerden etkilenecek çalışanların durumu, kullanılacak iş ekipmanlarının belirlenmesi, işyerinin tertip ve düzeni gibi hususlar işverence dikkate alınmalıdır. İşveren bu konuda gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar. Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılmamışsa iş durdurulacak.

İşveren bütün iş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutmak ve bu konularda rapor düzenlemek zorundadır. İşveren bildirimleri Sosyal Güvenlik Kurumu'na yapacaktır. 14. maddede belirtilen bu yükümlülüğün uygulanmasına ilişkin Bakanlık Sağlık Bakanlığı'nın görüşünü almak sureti ile bir yönetmelik çıkaracaktır.

ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ SEÇİLMESİ/ATANMASI ZORUNLULUĞU GETİRİLMİŞTİR

Çalışan temsilcisi çalışanlar arasında yapılacak seçim yoluyla; seçim yapılamadığı taktirde işverence atanma yolu ile seçilir. Çalışan temsilcileri, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğini tehdit eden tehlikelerin kaynağının bertaraf edilmesini veya tehlikenin bertaraf edilmesi işin özelliği gereği mümkün değil ise riskin azaltılmasını, işverene öneride bulunma yoluyla isteme ve gerekli tedbirlerin alınmasını talep etme hakkına sahiptiler. Bir işyerinde kaç çalışan temsilcisinin görevlendirileceği, Kanun'un 20. maddesinde belirlenmiştir. Çalışan temsilcisi seçimi/atanmasında işyerinde çalışan işçi sayısı kıstas alınmaktadır.

UYGULAMAYANLAR HAKKINDA İDARİ PARA CEZASI

İşyerlerine, istihdam etmediği her bir kişi için “idari para cezası” uygulanacak.Cezanın tutarı, ilk tespitte 5 bin TL. İzleyen aylarda aykırılığın giderilmediği her ay için ayrı ayrı 5 bin TL olarak uygulanacak.

Örneğin; ilk tespitte işyeri hekimi çalıştırmadığı için 5 bin TL ceza kesilen ve bir yıl süre ile “işyeri hekimi” istihdam etmeyen veya hizmeti dışarıdan satın almayan bir şirkete (5 x 12) = 60 bin TL idari para cezası uygulanacak.

Aynı ceza iş güvenliği uzmanı istihdam etmediği için de uygulanacak.

Buna göre ceza; 60 bin TL + 60 bin TL = 120 bin TL olacaktır.

ÇALIŞMA SÜRELERİ

İşyeri Hekimleri: İşyerlerinin tehlike sınıflarına göre, çalışan başına ayda 9-18 dakika çalışacaklar. 

İşyeri hekimleri, işyerinde çalışanlara poliklinik hizmeti veremeyecek ve reçete yazamayacaklar.

İş Güvenliği Uzmanları: İş sağlığı ve güvenliği alanında görev yapmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş, iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip mühendis, mimar ve teknik elemanlardan oluşur.

- 1 ila 10 çalışanı olan işyerlerinde, ayda en az 30-120 dakika olmak üzere her çalışan başına ilave 15 dakika.

- 10’dan fazla çalışanı olan işyerlerinde, çalışan başına ayda 10-20 dakika, görev yapacaklar.

İŞYERİ GÜVENLİĞİ UZMANI VE İŞ YERİ HEKİMİNİN BORDROLU OLMASI GEREKMİYOR

1) Bu üç kişinin, işe alınıpbordroya dahil edilerek çalıştırılması gerekmiyor.

Dışarıdan “iş sağlığı ve güvenliği hizmet birimlerinden, hizmet alınması suretiyle,  iş sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması mümkün olabilecektir.

Bu şekilde maliyet çok daha düşük olabilecektir.

10 İŞÇİDEN AZ PERSONEL ÇALIŞTIRANLARIN MASRAFLARI SGK’DAN KARŞILANABİLECEK 

Kanunun 7. maddesi ile on işçiden az işçinin çalıştırıldığı işyerlerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca destek sağlanabileceğini belirtmektedir.

11.12.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.