Değerli okurlar, bu hafta 7144 Sayılı kanunun 5 inci maddesiyle eklenen ve 25.05.2018 tarihinde yürürlüğe giren VUK Geçici 31.madde kapsamında yeniden değerlemeden yararlanmamış olan işletmeler için mezkur maddenin yeniden düzenlendiği ve 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe Geçici 32.madde kapsamında yeniden değerlemenin şirketlere ne gibi vergi avantajı getireceğinden bahsedeceğim.
Konuyu kanun maddelerine boğmamak adına çok kısa ve basit bir anlatımla ve sayısal olarak ele alacağım.
Geçici 31.madde kapsamında yeniden değerleme yapan ve yapmayan şirketler için fırsat hala devam ediyor. Geçici 31.madde kapsamında yeniden değerleme yapan işletmeler açısından en önemli şey yeniden değerleme oranının tespit edilmesidir.
a) Geçici 31.madde kapsamında 2018 yılı için yeniden değerleme yapan şirketleri için 31.12.2021 tarihine ait Yİ-ÜFE değeri, 2018 yılı Mayıs ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünecektir,
b) Geçici 31.madde kapsamında 09.06.2021 tarihinde aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve amortismana tabi iktisadi kıymetler için yeniden değerleme yapan şirketler 31.12.2021 tarihine ait Yİ-ÜFE değerini, Haziran 2021 ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünecektir,
c) Geçici 31.madde kapsamında hiç yeniden değerleme yapmayan işletmeler, 31.12.2021 tarihine ait Yİ-ÜFE değerini taşınmaz veya amortismana tabi iktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı takip eden aya ait Yİ-ÜFE değerine böleceklerdir.
NOT: Geçici 32.madde kapsamında yeniden değerleme yapmak isteyen firmalar boş arazi ve aralar için de yeniden değerleme yapma hakkına sahiptirler
ÖRNEK 1: ABC A.Ş. Geçici 31.madde kapsamında yeniden değerleme yapmamış ve 2022 yılında Geçici 32.madde kapsamında yeniden değerleme yapmaya karar vermiştir.
Söz konusu iktisadi kıymet Ocak 2017 döneminde 1.000.000 TL ye iktisap edilmiş ve 600.000 TL birikiş amortismanı vardır.
A |
B |
C |
D |
E |
F |
G |
H |
I |
Yeniden Değerleme Öncesi Maliyet Bedeli |
Satın alma Tarihi |
ÜFE'nin Baz Alındığı Ay |
ÜFE Değeri |
ARALIK 2021 ÜFE DEĞERİ |
Amortisman Süresi - Yıl |
Birikmiş Amortisman Tutarı |
Net Defter Değeri |
Yİ-ÜFE ORANI (E/D) |
1.000.000,00 |
1.01.2017 |
02.2017 |
288,59 |
1022,25 |
10 |
600.000,00 |
400.000,00 |
3,54222 |
İ |
J |
K |
L |
M |
N |
O |
Yeniden Değerleme Sonrası Maliyet Bedeli (AxI) |
Değerleme Sonrası Maliyet Artışı (İ-A) |
Yeniden Değerleme Sonrası Birikmiş Amort.(GxI) |
Yeniden değerleme sonrası net defter değeri (İ-K) |
Yeniden Değerleme Öncesi Net Bilanço Aktif Değeri (A-G) |
Vergiye Tabi Yeni Net Defter Değeri (L-H) |
ÖDENECEK VERGİ |
3.542.222,53 |
2.542.222,53 |
2.125.333,52 |
1.416.889,01 |
400.000,00 |
1.016.889,01 |
20.337,78 |
---------------------------------------------/---------------------------------------------- |
||||
253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR |
2.542.222,53 |
|||
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR |
1.525.333,52 |
|||
522 YENİDEN DEĞERLEME |
1.016.889,01 |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------- |
---------------------------------------------/----------------------------------------------- |
||||
689 KKEG |
20.337,78 |
|||
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
20.337,78 |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------- |
ÖRNEK 2: ABC A.Ş. Geçici 31.madde kapsamında 09.06.2021 tarihinde aktifinde yer alan taşınmazlar için yeniden değerleme yapmış ve 2022 yılında Geçici 32.madde kapsamında yeniden değerleme yapmaya karar vermiştir.
Söz konusu iktisadi kıymet Ocak 2017 döneminde 1.000.000 TL ye iktisap edilmiş ve 600.000 TL birikmiş amortismanı vardı. Ancak daha önce yapılan değerleme sonucu makinenin değeri 3.542.222,53 TL’ye yükselmiş ve birikmiş amortismanı da 2.125.333,52 TL olmuştur. 2022 yılına ait amortisman da dahil edildiğinde iktisadi kıymetin yeni amortismanı 2.337.866,87 TL olmuştur.
Bu sefer şirket 31.12.2021 tarihine ait YI-FE değerini, iktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı takip eden aya ait YI-ÜFE oranına değil Haziran 2021 dönemine ait YI-ÜFE oranına bölecektir.
A |
B |
C |
D |
E |
F |
G |
H |
I |
Yeniden Değerleme Öncesi Maliyet Bedeli |
Satınalma Tarihi |
ÜFE'nin Baz Alındığı Ay |
ÜFE Değeri |
ARALIK 2021 ÜFE DEĞERİ |
Amortisman Süresi - Yıl |
Birikmiş Amortisman Tutarı |
Net Defter Değeri |
Yİ-ÜFE ORANI (E/D) |
3.542.222,53 |
1.01.2017 |
06.2021 |
693,54 |
1022,25 |
10 |
2.337.866,87 |
1.204.355,66 |
1,47396 |
İ |
J |
K |
L |
M |
N |
O |
Yeniden Değerleme Sonrası Maliyet Bedeli (AxI) |
Değerleme Sonrası Maliyet Artışı (A-İ) |
Yeniden Değerleme Sonrası Birikmiş Amort.(GxI) |
Yeniden değerleme sonrası net defter değeri (İ-K) |
Yeniden Değerleme Öncesi Net Bilanço Aktif Değeri (A-G) |
Vergiye Tabi Yeni Net Defter Değeri |
ÖDENECEK VERGİ |
5.221.093,20 |
1.678.870,67 |
3.445.921,52 |
1.775.171,69 |
1.204.355,66 |
570.816,03 |
11.416,32 |
--------------------------------------------/----------------------------------------------- |
||||
253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR |
1.678.870,67 |
|||
257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR |
1.108.054,65 |
|||
522 YENİDEN DEĞERLEME |
570.816,03 |
|||
-------------------------------------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------/----------------------------------------------- |
||||
689 KKEG |
11.416,32 |
|||
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR |
11.416,32 |
|||
-------------------------------------------------------------------------------------------- |
Yukarıda yer alan söz konusu YI-ÜFE değerlerinin en son haline ilişkin tablomuz aşağıdaki gibidir.
YIL |
OCAK |
ŞUBAT |
MART |
NİSAN |
MAYIS |
HAZİRAN |
TEMMUZ |
AĞUSTOS |
EYLÜL |
EKİM |
KASIM |
ARALIK |
2022 |
1129,03 |
1210,6 |
1321,9 |
1423,27 |
1548,01 |
1652,75 |
1738,21 |
|
|
|
|
|
2021 |
583,38 |
590,52 |
614,93 |
641,63 |
666,79 |
693,54 |
710,61 |
730,28 |
741,58 |
780,45 |
858,43 |
1022,25 |
2020 |
462,42 |
464,64 |
468,69 |
474,69 |
482,02 |
485,37 |
490,33 |
501,85 |
515,13 |
533,44 |
555,18 |
568,27 |
2019 |
424,86 |
425,26 |
431,98 |
444,85 |
456,74 |
457,16 |
452,63 |
449,96 |
450,55 |
451,31 |
450,97 |
454,08 |
2018 |
319,6 |
328,17 |
333,21 |
341,88 |
354,85 |
365,6 |
372,06 |
396,62 |
439,78 |
443,78 |
432,55 |
422,94 |
2017 |
284,99 |
288,59 |
291,58 |
293,79 |
295,31 |
295,52 |
297,65 |
300,18 |
300,9 |
306,04 |
312,21 |
316,48 |
2016 |
250,67 |
250,16 |
251,17 |
252,47 |
256,21 |
257,27 |
257,81 |
258,01 |
258,77 |
260,94 |
266,16 |
274,09 |
2015 |
236,61 |
239,46 |
241,97 |
245,42 |
248,15 |
248,78 |
247,99 |
250,43 |
254,25 |
253,74 |
250,13 |
249,31 |
2014 |
229,1 |
232,27 |
233,98 |
234,18 |
232,96 |
233,09 |
234,79 |
235,78 |
237,79 |
239,97 |
237,65 |
235,84 |
2013 |
206,91 |
206,65 |
208,33 |
207,27 |
209,34 |
212,39 |
214,5 |
214,59 |
216,48 |
217,97 |
219,31 |
221,74 |
2012 |
203,1 |
202,91 |
203,64 |
203,81 |
204,89 |
201,83 |
201,2 |
201,71 |
203,79 |
204,15 |
207,54 |
207,29 |
2011 |
182,75 |
185,9 |
188,17 |
189,32 |
189,61 |
189,62 |
189,57 |
192,91 |
195,89 |
199,03 |
200,32 |
202,33 |
2010 |
164,94 |
167,68 |
170,94 |
174,96 |
172,95 |
172,08 |
171,81 |
173,79 |
174,67 |
176,78 |
176,23 |
178,54 |
2009 |
155,16 |
156,97 |
157,43 |
158,45 |
158,37 |
159,86 |
158,74 |
159,4 |
160,38 |
160,84 |
162,92 |
163,98 |
2008 |
143,8 |
147,48 |
152,16 |
159 |
162,37 |
162,9 |
164,93 |
161,07 |
159,63 |
160,54 |
160,49 |
154,8 |
2007 |
135,09 |
136,37 |
137,7 |
138,8 |
139,34 |
139,19 |
139,28 |
140,47 |
141,9 |
141,71 |
142,98 |
143,19 |
2006 |
123,51 |
123,83 |
124,14 |
126,54 |
130,05 |
135,28 |
136,45 |
135,43 |
135,11 |
135,73 |
135,33 |
135,16 |
2005 |
114,83 |
114,81 |
117,25 |
119,62 |
119,23 |
119,64 |
119,33 |
121,4 |
123,4 |
124,22 |
121,4 |
121,14 |
2004 |
104,46 |
106,17 |
108,4 |
111,27 |
111,24 |
110,06 |
108,39 |
109,25 |
111,26 |
114,85 |
115,72 |
115,87 |
2003 |
94,32 |
97,28 |
100,4 |
102,17 |
101,53 |
99,58 |
99,04 |
98,85 |
98,9 |
99,46 |
101,15 |
101,78 |
2002 |
71,11 |
72,93 |
74,29 |
75,63 |
75,95 |
76,83 |
78,88 |
80,56 |
83,07 |
85,67 |
87,06 |
89,33 |
2001 |
37,05 |
38,02 |
41,85 |
47,85 |
50,87 |
52,33 |
54,06 |
55,97 |
58,97 |
62,93 |
65,57 |
68,27 |
2000 |
28,87 |
30,05 |
30,98 |
31,72 |
32,26 |
32,35 |
32,68 |
32,99 |
33,76 |
34,7 |
35,53 |
36,21 |
1999 |
17,35 |
17,94 |
18,65 |
19,64 |
20,27 |
20,63 |
21,45 |
22,15 |
23,45 |
24,54 |
25,54 |
27,29 |
1998 |
11,57 |
12,1 |
12,58 |
13,09 |
13,51 |
13,73 |
14,07 |
14,41 |
15,18 |
15,81 |
16,35 |
16,75 |
1997 |
6,01 |
6,38 |
6,77 |
7,14 |
7,51 |
7,77 |
8,18 |
8,61 |
9,15 |
9,76 |
10,31 |
10,86 |
1996 |
3,38 |
3,57 |
3,82 |
4,13 |
4,3 |
4,42 |
4,53 |
4,7 |
4,94 |
5,21 |
5,47 |
5,69 |
1995 |
2,02 |
2,16 |
2,3 |
2,39 |
2,43 |
2,46 |
2,52 |
2,59 |
2,71 |
2,83 |
2,96 |
3,08 |
1994 |
0,79 |
0,87 |
0,94 |
1,25 |
1,36 |
1,39 |
1,4 |
1,44 |
1,51 |
1,62 |
1,72 |
1,87 |
18.08.2022
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.