Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Amortismanı Bitmeden Zayi Olan Veya Çalınan Mallara Ait KDV ’nin Düzeltme Muhasebe Kayıtları

Değerli okurlar, bu hafta amortisman süresi tamamlanmadan çalınan veya zayi olan malların iktisap edildikleri dönemde indirim konusu yapılan KDV’lerinin zayi veya çalındıkları dönemde yapılması gereken düzeltme muhasebe kayıtlarına değineceğiz.

Katma Değer Vergisi Kanununun 30. maddesinin c bendi hükmü gereğince;

Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi, (Şu kadar ki Vergi Usul Kanununun 315 inci maddesine göre Maliye Bakanlığınca belirlenen faydalı ömürlerini tamamladıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisi ile faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslim edilen amortismana tabi iktisadi kıymetlere ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmı indirilebilir.)

İndirilemez.

Bir başka deyişle, yukarda sayılanların haricindeki yangın, deprem veya sel felaketi sonucu zayi olan malların daha önceden indirilen KDV’leri zayi olan döneme isabet eden KDV beyannamesinde ilave edilecek KDV satırına yazılmak suretiyle düzeltilecektir.

Ancak ne var ki Kanunun açık hükmüne rağmen düzeltme kayıtlarının yapılmadığını sıklıkla görmekteyiz. Özellikle amortisman süresi bitmeden zayi olan mallara ait KDV düzeltme kayıtlarında sıkça hatalar yapılmaktadır.

Örnek : Şirketin aktifine 20.000 TL bedelle kayıtlı olan ve 10.000 TL birikmiş amortismanı olan taşıt yangında zayi olmuştur. Zayi olan taşıtın iktisabında 3.600 TL KDV ödenmiş ve buda indirim konusu yapılmıştır.

En çok yapılan hata:

-------------------------------------------/---------------------------------------

689   DİĞ.OL.DIŞ.GİD.ZAR.  10.000 (KKEG)  

257   BİRİKMİŞ AMORT.     10.000

                            254 TAŞITLAR    20.000

Zayi olan malın aktiften çıkarılması

------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıdaki kayıtta görüldüğü üzere şirket zayi olan malı aktiften çıkardığında bu araç için daha önce yüklenilen KDV de herhangi bir düzeltme işlemi yapılmamıştır.

Doğru uygulama:

-------------------------------------------/---------------------------------------

689   DİĞ.OL.DIŞ.GİD.ZAR.  10.000 (KKEG) 

770 GENEL YÖN.GİD.           1.800

257   BİRİKMİŞ AMORT.        10.000

                            254 TAŞITLAR    20.000

                            391 HES. KDV  1.800 (İlave edilecek KDV)

Zayi olan malın aktiften çıkarılması

------------------------------------------------------------------------------------

Görüldüğü üzere faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan taşıta ilişkin yüklenilen katma değer vergisinin kullanılan süreye isabet eden kısmı indirim konusu yapılmıştır.

SON SÖZ: KDV Kanunu 58.maddesi aşağıdaki gibidir;

“Mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilmez.”

Söz konusu madde metninin mefhumu muhalifinden yorum yapacak olursak,  mükellefçe indirilemeyecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilir.

Dolayısıyla indirim konusu yapılmasına izin verilmeyen 1.800 TL’yi vergi hukukunda yorum türlerinden biri olan Mefhumu Muhalif (Zıddından hareketle) kapsamında gider yazılmasında kanaatimizce bir sakınca bulunmamaktadır.

25.05.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.