Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

İşletme Stoklarından Çekilerek Ortaklara Kullandırılan Malların Muhasebe Uygulaması

Değerli okurlar, bilindiği üzere bazı durumlarda ticari mallar direkt işletme stoklarından çekilerek ya personele yada ortağa kullandırılmaktadır. Böyle bir durumda da emsal bedelin nasıl belirleneceği önemli bir sorundur. Burada yapılması gereken şey stoklardan çekilen malın maliyet bedeline VUK 267. Maddeye istinaden perakende teslimlerde yüzde 10 kar ilave ederek KDV matrahının tespitidir.

Teşebbüs sahibi ile eşinin ve çocuklarının işletmeden çektikleri ayni değerler emsal bedeli ile değerlenir. (G.V.K. Mad.41/1). İşletmeden çekilen kıymetlerin değerlemesi ile ilgili emsal bedeli de, Vergi Usul Kanunu'nun 267 inci maddesine göre tespit edilecektir. Dolayısıyla normal olarak, maddedeki sıraya uyulması yani emsal bedelinin tespitinde, önce ortalama satış fiyatı, sonra maliyet bedeli esasının uygulanması ve ancak bu usullerde tespit mümkün olmadığında takdir esasına başvurulması gerekir.

Uygulama: Perakende tekstil satış yapan ÖRNEK konfeksiyon Ltd.Şti. işletmesinin sahibi Feruzan ÖRNEK 02.06.2012 tarihinde kendisinin özel ihtiyacı için 1 adet takım elbise almıştır. Elbisenin maliyet bedeli 2.000.-TL’dir. (KDV %8)

Genellikle yapılan hata maliyet bedeli ne ise o bedel üzerinden şirketin fatura ortağa fatura kesmesidir.

İşletme sahibi maliyet bedeli 2.000.- TL olan takım elbisenin maliyet değeri üzerine (perakende satış yaptığı için) % 10 kar ilave ederek KDV matrahına ulaşır. Bu tutar üzerinden de KDV hesaplar.

2.000.- TL x % 10                     = 200.-             TL Kar

2.000.- TL + 200.-TL                  = 2.200.-         TL Satış Fiyatı

2.200.- TL x % 8 (KDV)             = 176.-             TL KDV

Doğru Uygulama

-----------------------------------02.06.202X---------------------------------

131 ORTAKLARDAN ALACAKLAR  2.376

                                   600 YURT İÇİ SATIŞLAR  2.200

                                   391 HESAPLANAN KDV      176

Ortak (A)’ya fatura kesilmesi

---------------------------------------------------------------------------------

-----------------------------------02.06.202X---------------------------------

621   SAT.TİC.MAL.            2.000

                                   153 TİCARİ MALLAR  2.000

Ortağa çıkılan ticari malın maliyet kaydı

---------------------------------------------------------------------------------

Yukarda da bahsetmiş olduğumuz üzere GVK 41’e göre, teşebbüs sahibi eşi ve küçük çocuklarının işletmeden çektikleri değerlerin emsal bedeli ile değerlenmesi gerekmektedir.

Önemle belirtmek gerekir ki, şirketten çekilen malların şirket bünyesinde belli bir değeri vardır. Zira, işletme sahibi, eşi ve küçük çocukları tarafından şirketten kıymet çekilmesi, şirket bünyesinde yapılan satış hükmünde sayılmış ve satış bedelinin belirsizliği nedeni ile, emsal bedeli ile değerleme öngörülmüştür. Zira bu şekilde ortaklara yapılan satışlarda gerçek fiyattan fatura edilmeme olasılığı bir başka deyişle karın ortaklara aktarılması ihtimali söz konusudur.

21.09.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.