Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Ödenmeyen SGK Primlerinde Yapılan Muhasebe Hatası ve Çözümü

Değerli okurlar, bilindiği üzere ödenmeyen SGK giderlerinin ticari kazançtan indirim konusu yapılamayacağı 5510 sayılı Kanun’un değişik 5.fıkrasınca aşağıdaki gibi hüküm altına alınmıştır.

“Kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları, gelir vergisi ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamaz”

Ancak bordro uygulamasının doğal bir sonucu olarak bordroların muhasebeleştirilmesi esnasında SGK primlerinin ödenip ödenmediği dikkate alınmaksızın giderleştirilmektedir.

Uygulamada konu ile ilgili olarak en çok 2 hata yapılmaktadır. Bunlardan birincisi, ödenmeyen SGK primlerinin 361 nolu hesaptan 368 nolu hesaba virmanlanmaması, ikincisi ise ödenmeyen SGK primlerinin kanunen kabul edilmeyen gider olarak kayıtlara alınmamasıdır.

Örnek: ABC A.Ş. şirketinin ücret bordrosu kaydı aşağıdaki gibi olup bordroya ait SGK primleri şirketin finansal sıkıntısı dolayısıyla ödenmemiştir.

En çok yapılan hata:

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

770.01 GEN.YÖN.GİD.                                 3.900

            770.01.001 Brüt Ücret

            770.01.002 SGK İşveren Payı

            770.01.003 SGK İşveren İşsizlik Payı

136 DİGER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS                     100

            136.01 Asgari Geçim İndirimi

 

                                     360.01 ÖDE.VER.FON.                            500

                                              360.01.001 İşçi G.V.      480

                                              360.02 Damga Vergisi     20

                                     361 ÖDENECEK SOSYAL GÜV. KES.            1000

                                         361.01 SGK İşçi Payı

                                              361.02 SGK İşçi İşsizlik Payı

                                              361.03 SGK İşveren Payı

                                              361.04 SGK İşveren İşsizlik Payı

                                     335 PERSONELE BORÇLAR                      2500

Ücret Bordrosu tahakkuk kaydı

------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------/---------------------------------------------------

360 Gelir Vergisi                         100

         360.01 Gelir Vergisi 

                                         136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hs.        100

                                                136.01 Asgari Geçim İndirimi

AGİ’nin Ödenecek Gelir Vergisine Mahsubunun Muhasebe kaydı

--------------------------------------------------/---------------------------------------------------

-----------------------------------------------------/------------------------------------------------

360 Öde.Ver.Fon       400

         360.01 Gelir Vergisi

                                                                   102 BANKA         400          

                                                                         102.01 Banka

Muhtasar Beyanname ödeme kaydı

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

Görüldüğü üzere şirket tarafından SGK primlerinin ödenmemesine rağmen sanki ödenmiş gibi ücret bordrosu tahakkuk ettirilmiş ve ödenmeyen SGK primleri ile ilgili olarak herhangi bir kayıt yapılmamıştır.

Oysa burada yapılan bu kayıt 5510 sy.Kanunun 88.maddesine aykırı şekilde bir gider kaleminin ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılması demektir ki bu da vergi ziyaına neden olan bir uygulamadır

Doğru uygulama:

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

770.01 GEN.YÖN.GİD.                                 3.900

            770.01.001 Brüt Ücret

            770.01.002 SGK İşveren Payı

            770.01.003 SGK İşveren İşsizlik Payı

136 DİGER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR HS            100

            136.01 Asgari Geçim İndirimi

 

                                     360.01 ÖDE.VER.FON.                                      500

                                              360.01.001 İşçi G.V.      480

                                              360.02 Damga Vergisi     20

                                     361 ÖDENECEK SOSYAL GÜV. KES.            1000

                                              361.01 SGK İşçi Payı

                                              361.02 SGK İşçi İşsizlik Payı

                                              361.03 SGK İşveren Payı

                                              361.04 SGK İşveren İşsizlik Payı

                                     335 PERSONELE BORÇLAR                          2500

Ücret Bordrosu tahakkuk kaydı

------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------/---------------------------------------------------

360 Gelir Vergisi               100

         360.01 Gelir Vergisi 

                                                         136 Diğer Çeşitli Alacaklar Hs.        100

                                                                    136.01 Asgari Geçim İndirimi

AGİ’nin Ödenecek Gelir Vergisine Mahsubunun Muhasebe kaydı

--------------------------------------------------/---------------------------------------------------

-----------------------------------------------------/------------------------------------------------

360 Öde.Ver.Fon       400

      360.01 Gelir Vergisi

                                                                         102 BANKA         400          

                                                                                   102.01 Banka

Muhtasar Beyanname ödeme kaydı

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

----------------------------------------------------/-------------------------------------------------

361 ÖDENECEK SOSYAL GÜV. KES.            1000

  361.01 SGK İşçi Payı

  361.02 SGK İşçi İşsizlik Payı

  361.03 SGK İşveren Payı

  361.04 SGK İşveren İşsizlik Payı

                                    368 VAD.GEL.ERT. VEYA.TAK. VERGİ VE DİĞ.YÜK.   1.000

Ödenmeyen SGK primlerinin virmanı

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Burada yapılması gereken şey 368 hesaba kaydedilen tutarın aynı zamanda takip eden ilk geçici vergi döneminde kanunen kabul edilmeyen gider olarak nazım hesaplarda takip edilmesidir.Oysa uygulamada bazı şirketler tarafından bu göz ardı edilmektedir.

-----------------------------------------------------------/------------------------------------------

901 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR 1.000

                                    902 MATRAHA EKLENECEK UNSURLAR 1.000

4. dönem ödenmeyen SGK primleri kaydı

----------------------------------------------------------------------------------------------------

Görüldüğü üzere şirket tarafından kanunen kabul edilmeyen gider olarak ayrıca nazım hesaplarda takip edilmektedir.

Burada birçok işletme tarafından göz ardı edilen bir diğer konu ise daha önceki dönemlerde kanunen kabul edilmeyen gider olarak matraha ilave edilen ödenmeyen SGK primlerinin ödendiği dönemde matrahtan diğer indirimler olarak tenzil edilmemesidir. Bir başka deyişle, daha önceki dönemde kanunen kabul edilmeyen gider olarak matraha ilave edilen ödenmeyen SGK primleri ödendikçe bu sefer matrahtan ayrıca indirim konusu yapılacaktır.

----------------------------------------------/------------------------------------------------------

368 VAD.GEL.ERT. VEYA.TAK. VERGİ VE DİĞ.YÜK.   400

                                                                             102 BANKALAR  400

Ödenmeyen SGK primlerinin ödenmesi

------------------------------------------------------------------------------------------------------

---------------------------------------------------/----------- -------------------------------------

901 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR 400

                                    902 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR 400

Ödenmeyen SGK primlerinin ödenmesi

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Görüldüğü üzere şirket ödemediği SGK primlerinin 400 TL lik kısmını bir sonraki yılda ödemiş ve ödediği dönemi takip eden ilk geçici vergi döneminde 400 TL’lik tutar ayrıca geçici vergi beyannamesinde diğer indirimler olarak matrahtan tenzil edilmelidir.

Kalan 600 TL’nin 10. ayda ödenmesi halinde ise aşağıdaki kayıt yapılır.

-----------------------------------------------------/------------------------------------------------

368 VAD.GEL.ERT. VEYA.TAK. VERGİ VE DİĞ.YÜK.   600

                                                                          102 BANKALAR  600

Ödenmeyen SGK primlerinin ödenmesi

------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------/------------------------------------------------

901 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR 600

                                    902 MATRAHTAN İNDİRİLECEK UNSURLAR 600

Ödenmeyen SGK primlerinin ödenmesi

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

11.09.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.