Değerli okurlar, son dönemlerde KDV oranlarında meydana gelen değişiklik nedeniyle özellikle aktife kayıtlı ticari araçların satışında tereddüt hasıl olmuştur. Bu haftaki makalemizin konusu ise aktife kayıtlı ticari bir aracın satışı ve bu satış sonucu ortaya çıkan karın muhasebeleştirilmesidir.
Örnek: Akıl A.Ş. 09.04.2019 tarihinde aktifine 100.000 TL kayıtlı ve birikmiş amortismanı 60.000 TL olan ticari aracını 80.000 TL’ye satmıştır.
-----------------------------------------------/---------------------------------------
102 BANKALAR HS. 80.800
257 BİRK.AMORT. HS. 60.000
254 TAŞITLAR HS. 100.000
391 HESAPLANAN KDV HS. 800[1]
679 DİĞ.OLDIŞI GEL.VE KAR. 40.000
Aktife kayıtlı ticari araç satışı
-----------------------------------------------------------------------------------------
Görüldüğü gibi şirket aktife kayıtlı ticari araç satışından 40.000 TL kar elde etmiştir. Ancak şirket yönetim kurulu bu aracın yenilenmesine almış olduğu ortaklar kurulu kararıyla bunu da karar defterine yapıştırarak karar vermiştir. Dolayısıyla kar hesabına atılan bu tutar hemen akabinde 3 yıl boyunca geçici olarak 549 Hesapta bekletilecektir.
Zira yeni alınan ticari aracın amortismanı gider hesaplarına yansıtılmadan 549 hesap kullanılarak itfa edilecektir.
--------------------------------------------09.04.2019-----------------------------------
679 DİĞ.OLDIŞI GEL.VE KAR.. 40.000
549 ÖZEL FONLAR HS. 40.000
Yönetim kurulu kararına istinaden taşıt satış
Karının özel fonlara devri
----------------------------------------------------------------------------------------------
Akıl A.Ş. bir süre sonra 40.000 TL değerinde bir ticari araç satın almıştır. Aracın faydalı ömrü 5 yıl olup her yıl yüzde 20 amortisman ayrılacaktır.
-------------------------------------------------------/-----------------------------------------
254 TAŞITLAR HS. 40.000
191 İND.KDV. HS. 400
320 SATICILAR HS. 40.400
Taşıt alım kaydı
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Amortisman oranı: 1 / Ekonomik Ömür
1 / 5 = 0,20 yani % 20 dir.
40.000 x % 20 = 8.000 TL yıllık amortisman tutarı
veya;
Amortisman tutarı: Tutar / Ekonomik Ömür
40.000 / 5 = 8.000 TL yıllık amortisman tutarı
Amortisman Tablosu
Yıllar |
Yıllık Amortisman Tutarı |
Birikmiş Amortisman |
Kalan Tutar |
2019 |
8.000 8.000 8.000 8.000 8.000 |
8.000 |
32.000 |
31.12.2019 yılı sonunda işletme 8.000 TL amortisman kaydını yaparken amortisman giderini gider hesaplarına değil 549 hesabı kullanarak gerçekleştirecektir. Zira 3 yıl boyunca bunu yapmaya devam edecektir.
----------------------------------------31.12.2019-----------------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS. 8.000
257 BİR.AMORT. 8.000
2019 amortisman kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------31.12.2020-----------------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS. 8.000
257 BİR.AMORT. 8.000
2020 amortisman kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------31.12.2021-----------------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS. 8.000
257 BİR.AMORT. 8.000
2021 amortisman kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------------
Görüldüğü üzere şirket 3 yıl boyunca amortisman gideri gider hesaplarına atmamış yasa gereği 549 özel fonlar hesabından mahsup etmiştir.
3. yılın sonunda 549 hesabın bakiyesinde;
40.000 – 24.000 = 16.000 TL bakiye mevcuttur.
Bu tutarı ise 3.yıldan sonra amortisman gideriyle mahsup edemeyeceğimizden dolayı (yasa gereği en fazla 3 yıl amortisman giderine mahsup edileceğinden) gelir hesabına virmanlarız.
-----------------------------------------31.12.2022-----------------------------------
549 ÖZEL FONLAR HS. 16.000
679 DİĞ.OL.DIŞ.GEL.KAR. 16.000
Özel fonlar bakiyesinin gelir hesabına virmanı
--------------------------------------------------------------------------------------------
2023 yılında ise amortisman gideri artık 549 hesaptan mahsup yapılmayacağından dolayı normal gider hesaplarına atılacaktır.
-----------------------------------------31.12.2023-----------------------------------
770 GEN.YÖN.GİD.HS. 8.000
257 BİR.AMORT. 8.000
2023 amortisman kaydı
--------------------------------------------------------------------------------------------
[1] 31 Aralık 2018 Tarih ve 30642 Sayılı 4. Mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 535 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 3. Maddesinde belirtilen ticari araçların alım satımında yüzde 18 olarak uygulanan KDV oranı, 30 Haziran 2019 Tarihi sonuna kadar yüzde 1 olarak uygulanacaktır.
09.04.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.