Değerli okurlar, 18.01.2019 tarihli ve 30659 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7161 sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile başta bazı Vergi Kanunları olmak üzere birçok Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik yapılmıştır.
Söz konusu Kanun ile başta vergi kanunları olmak üzere birbirinden farklı konularda bir takım düzenlemeler yapılmış olup getirilen düzenlemelerden vergisel/mali yönü bulunanlar konu başlıkları itibariyle aşağıda özetlenmiştir.
7161 sayılı Kanunun 2 inci maddesi ile Gider Vergileri Kanununun banka ve sigorta muameleleri vergisinden (BSMV) müstesna işlemleri düzenleyen 29 uncu maddesine (ç) bendi eklenmiştir.
Eklenen bent ile sermaye piyasalarına derinlik kazandırmak ve bu piyasalardaki ürünleri çeşitlendirmek için Varlık Finansmanı Fonlarının sermaye piyasası araçlarına sahip olmaları veya sermaye piyasasında yaptıkları işlemler nedeniyle elde ettikleri gelirler ile sermaye piyasası araçlarının devri dolayısıyla elde ettikleri gelirler BSMV’den istisna tutulmuştur.
Söz konusu madde hükmü 18.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
7161 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına eklenen (17) numaralı bentle Türk Hava Kurumu ile sivil havacılıkta görevli pilotlar ve sertifikalandırılmış personele yapılan aylık ücret ödemelerinin gerçek safi değerinin %70’i gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Böylece, kamu kurum ve kuruluşları hariç Türk Hava Kurumu ile sivil havacılıkta görevli pilotlar ve sertifikalandırılmış kabin memurlarına teşvik gayesiyle ödenen tazminatlara yönelik 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinde yer alan istisnanın, uygulamasında bazı tereddütlerin giderilmesini teminen, aynı Kanunun 23 üncü maddesinde ücret istisnası olarak yeniden düzenlenmiştir.
Bu düzenlemeyle, Türk Hava Kurumu ile kanuni veya iş merkezi Türkiye'de bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen hava aracının aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren sertifikalandırılmış kabin memurlarına ödenen aylık ücret ödemelerinin gerçek safi değerinin %70’i gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Ayrıca mevcut istisna oranını %100’e kadar artırma ve sıfıra kadar indirme yetkisi Cumhurbaşkanına verilmiştir.
Düzenleme 01.02.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Kamu kurum ve kuruluşları hariç Türk Hava Kurumu ile sivil havacılıkta görevli pilotlar ve sertifikalandırılmış kabin memurlarına teşvik gayesiyle ödenen tazminatlara yönelik istisnanın Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinden çıkarılarak aynı Kanunun 23 üncü maddesinde ücret istisnası olarak düzenlendiğinden 7161 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yapılan değişiklikle uçuş ve dalış hizmeti veren subay, astsubay, erbaş, er, makinist, pilot, kabin memurları ile denizaltına dalış yapanlara uçuş ve dalış hizmetleri nedeniyle ödenen tazminatlara ilişkin mevcut istisna hükmü aynen korunacak şekilde değiştirilmiştir.
Düzenleme 01.02.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
7161 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 76 ncı maddesinde yer alan Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların 31.12.2018 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna edileceğine ilişkin düzenlemenin süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
7161 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesinin (j) bendine eklenen ibareyle organizesanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin yenilenebilir ve diğer enerji tesislerinin inşasına ilişkin, bunlara veya bunlar tarafından oluşturulan iktisadi işletmelere yapılan mal teslimleri ile hizmet ifaları 18.01.2018 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere KDV’den istisna hale getirilmiştir.
Tam istisna kapsamındaki bu işlemleri yapanların yüklendiği vergiler, 3065 sayılı Kanunun 32 nci maddesi uyarınca indirim ve iade konusu yapılabilecektir.
7161 sayılı Kanunun 17 inci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun 13 üncü maddesine eklenen (n) bendi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayıncılık sertifikası verilen yayıncıların kitap ve süreli yayın teslimleri KDV’den istisna edilmiştir.
Tam istisna kapsamındaki bu teslimleri yapan yayıncılar da indiremedikleri KDV’nin iadesini talep edebileceklerdir.
Bu istisna, 01.02.2019 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yayıncılık sertifikasına sahip olmayan yayıncılar ile kitapların perakende satışını gerçekleştiren kitabevleri kitap ve süreli yayın teslimlerinde KDV hesaplaması gerekmektedir.
İstisna uygulamasına ilişkin usul ve esaslar ikincil düzenlemelerle belirlenecektir.
Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu, 13.12.2017 tarih ve E:2017/548, K:2017/606 sayılı kararıyla Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin Kur Farklarının KDV’ye tabi olduğuna yönelik düzenlemeler içeren “III/A-5.3” numaralı bölümü ile “III/B-1.2.2” numaralı bölümünün iptali yönündeki davayı reddeden Danıştay Dördüncü Dairenin 18.05.2017 tarih ve E:2014/4834, K:2017/4605 sayılı kararını bozmuştur.
Bunun üzerine 7161 sayılı Kanunun 18 inci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun 24 üncü maddesinin (c) bendine eklenen “kur farkı” ibaresiyle, kur farklarının KDV matrahına dahil olacağı kanun hükmü haline gelmiştir.
Bu düzenlemeyle, yurt içinde dövizli veya dövize endeksli faturalarla ilgili olarak, ödeme aşamasında 18.01.2019 tarihinden itibaren oluşan kur farkları için fatura düzenlenmesi ve KDV hesaplanması konusu netlik kazanmıştır.
Düzenlemenin gerekçesinde; “ithalatta olduğu gibi yurtiçinde yabancı paraya dayalı olarak yapılan teslim v yapılan teslim ve hizmetlerde bedelin tamamen veya kısmen sonradan tahsil edildiği durumlarda, kur farklarının da matraha dahil olduğu madde metnine yazılmak suretiyle uygulamadaki tereddütlerin giderilmesi amaçlanmaktadır” şeklindeki açıklamadan, idarenin bu uygulamayı 18.01.2019 tarihinden önce oluşan kur farkları için de uygulamak amacında olduğu düşünülmektedir.
Düzenleme 18.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
7161 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 35 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “31/12/2018” ibareleri “31/12/2020” şeklinde değiştirilmiştir.
Bu düzenlemeyle, Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 35 inci maddesi ile 2011/2266 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile uygulama usul ve esasları belirlenen İstanbul Sultanbeyli ilçesi sınırları ve koordinatları gösterilen alanda yapılacak iyileştirme, yenileme ve dönüşüm projeleri kapsamında, trampa yolu ile kamulaştırılan taşınmazların Hazineye devir ve teslimi işlemleri 31.12.2020 tarihine kadar katma değer vergisi, damga vergisi ve tapu harcından istisna edilmiştir.
Ayrıca bu taşınmazların 31.12.2020 tarihine kadar Hazineye devrinden dolayı Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazanç oluşmuş sayılmayacağı da hükme bağlanmıştır.
7161 sayılı Kanunun 20 nci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 37 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “2017 ve 2018” ibareleri “2017, 2018 ve 2019” şeklinde değiştirilmek suretiyle imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2019 yılında yüklenilen ve indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin de iade edilmesi sağlanmıştır.
Bu düzenlemeyle, imalat sanayiine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında;
- Asgari 50 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2019 yılının ilk altı aylık döneminde (1/1/2019-30/6/2019) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin izleyen bir yıl içinde (1/7/2019-30/6/2020),
- Asgari 50 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2019 yılının ikinci altı aylık döneminde (1/7/2019-31/12/2019) söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve bu süre içinde indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin izleyen bir yıl içinde (1/1/2020-31/12/2020),
- 50 milyon Türk Lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle 2019 yılında söz konusu yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere düzenlenen faturalarda yer alan ve 2019 yılı sonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen KDV’nin izleyen yıl içinde (1/1/2020-31/12/2020),
talep edilmesi halinde iadesi gerçekleştirilecektir.
7161 sayılı Kanunun 20 nci maddesi ile Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 37 nci maddesine eklenen ikinci fıkrayla Cumhurbaşkanına, bu süreleri bitimini takip eden her bir takvim yılı itibarıyla, ayrı ayrı ya da birlikte 5 yıla kadar uzatma konusunda yetki verilmiştir.
Bu düzenleme 18.01.2019 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
7161 sayılı Kanunun 32 inci maddesiyle 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa eklenen geçici 4 üncü maddeyle, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi yapılan sözleşmelerin imalat girdilerinde meydana gelen artışlar dolayısıyla oluşan mağduriyetlerin giderilmesi için yüklenicilere idare onayına bağlı olarak sözleşmeyi fesih veya devir hakkı verilmiş, bu kapsamda düzenlenecek fesihnamelerden ve devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaması hükme bağlanmıştır.
7161 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listenin (A) cetvelinin 22.02 G.T.İ.P. numaralı sırasındaki “Mal İsmi” sütunundaki beşinci parantez içi hükümde yer alan “meyveli gazlı içecekler” ibaresi “meyveli gazlı içecekler; şalgam suyu; Türk Gıda Kodeksine göre çeşnili ve aromalı/aromalandırılmış içme sütleri, bebek ve devam sütleri sayılanlar” şeklinde değiştirilmek suretiyle, şalgam suyu, çeşnili ve aromalı/aromalandırılmış içme sütleri ile bebek ve devam sütü sayılan içecekler ÖTV kapmasından çıkartılmış bu suretle sayılan içecekler ÖTV’den istisna edilmiştir.
,Düzenleme 18.01.2019 tarihinden itibaren geçerlidir.
7161 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa eklenen geçici 8 inci madde ile 18.1.2019 tarihinden önce ithal veya teslim edilen şalgam suları ile Türk Gıda Kodeksine göre çeşnili ve aromalı/aromalandırılmış içme sütleri, bebek ve devam sütü sayılan içeceklerle ilgili olarak, ÖTV ve bu vergiye isabet eden KDV bakımından vergi tarhiyatı yapılmaması, vergi cezası kesilmemesi, daha önce yapılmış olan tarhiyatlardan ve kesilmiş cezalardan varsa açılmış davalardan feragat edilmesi kaydıyla vazgeçileceği, tahakkuk eden tutarların terkin edileceği, tahsil edilen tutarların ise red ve iade edilmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
7161 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 9 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan “2017 ve 2018” ibaresi “2017, 2018 ve 2019” şeklinde değiştirilmek suretiyle 2017 ve 2018 yıllarında yapılan imalat sanayii yatırımları için Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi kapsamındaki yatırım teşviklerinden daha yüksek oranlarda faydalanılmasına imkan veren düzenlemenin 2019 yılında yapılacak imalat sanayii yatırımları için de uygulanmasına imkan sağlanmıştır.
Bu düzenlemeyle, teşvik belgeli yatırımlarda, 2017 ve 2018 yılları harcamaları için geçerli olan yatırıma katkı oranlarının ve kurumlar vergisi indirim oranı ile yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranın 2019 yılı yatırım harcamalarında da kullanılmasına olanak sağlanmıştır.
Öte yandan bu değişikliğe müteakiben Cumhurbaşkanı tarafından 2012/3305 sayılı Karar’ın geçici 8. maddesinde de değişiklik yapılması beklenmektedir. Bu değişikliğin de Kanunda olduğu gibi geçici 8. maddedeki “2017 ve 2018” yıllarına “2019” yılının da eklenmesi şeklinde gerçekleştirilmesi beklenmektedir.
Ayrıca, 7161 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 9 uncu maddesine eklenen ikinci fıkrayla Cumhurbaşkanına bu uygulamanın süresini 5 yıla kadar uzatma yetkisi verilmiştir.
7161 sayılı Kanunun 25 inci maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 50.maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “prim ödeyerek sürekli çalışmış” ibaresi “hizmet akdine tabi” şeklinde değiştirilmek suretiyle Kanunun yayımı tarihi olan 18.01.2019 tarihinden sonra hizmet akdi feshedilenler için uygulanmak üzere, son 120 gün “prim ödeyerek sürekli çalışmış” ibaresi “hizmet akdine tabi” şeklinde değiştirilerek devamsızlık hallerinden kaynaklı işsizlik ödeneğinden yararlanamama durumu ortadan kaldırılarak işsizlik ödeneğinden yararlanma şartları kısmen kolaylaştırılmıştır.
7161 sayılı Kanunun 40 uncu maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendinde yer alan “yedinci, sekizinci ve on ikinci fıkralarının” ibaresi “yedinci ve sekizinci fıkraları ile on ikinci fıkrasındaki askeri öğrenci adayları ile Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi öğrenci adayları” şeklinde değiştirilip sınırlandırılarak, er ve erbaşlar ile askeri öğrencilerin genel sağlık sigortalısı sayılmayan eş ve çocukları ile anne ve babaları da bakmakla yükümlü olunan kişiler kapsamına alınarak genel sağlık sigortasının kapsamı genişletilmiştir.
7161 sayılı Kanunun 41 inci maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinin sekizinci cümlesi yürürlükten kaldırılarak 5510 sayılı Kanunun 4-1/a bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin matrah, oran ve esaslar üzerinden 506 sayılı Kanunun geçici 20 inci maddesi kapsamındaki sandık statüsüne tabi personel için verilen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutarın Hazinece karşılanması yönündeki teşvik (Hazine desteği) 01.02.2019 tarihinden itibaren kaldırılmıştır.
7161 sayılı Kanunun 42 nci maddesi ile 5510 sayılı Kanuna eklenen ek 19 uncu madde ile 18.01.2019 tarihinden itibaren ilk ödeme döneminden geçerli olmak üzere malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibariyle yapılan ek ödemeler toplamının dosya bazında 1.000.- TL’den az olamayacaktır.
Hesaplanan aylık, 1.000,-TL den düşükse aradaki fark Hazine tarafından SGK’ya ödenektir.
Ancak uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri gereğince bağlanan kısmi aylıklar için bu düzenleme geçerli olmayacaktır.
7161 sayılı Kanunun 56 ncı maddesiyle, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 344 üncü maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan “üretici fiyat endeksindeki artış” ibareleri “tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim” şeklinde değiştirilmek suretiyle kira bedelinin belirlenmesinde, üretici fiyat endeksi yerine, tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranının kullanılması hükme bağlanmıştır.
Yapılan bu düzenlemeye göre, Türk Borçlar Kanunu’nun Tüketici Fiyat Endeksi’ndeki (TÜFE) 12 aylık ortalamalara göre değişim oranının esas alınacağına ilişkin hüküm, kira sözleşmeleriyle akdedilmiş diğer kira sözleşmelerinin yenilenmesinde uygulanacak olup böylece tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları bir önceki kira yılında 12 aylık TÜFE ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla geçerli sayılacaktır.
Düzenleme 01.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
05.02.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.