SMMM Evren Özmen 1 TL için 532.000 TL Fazla Vergi Ödeme Riski (22.11.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

YAZARLARIMIZ

Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Poşet Beyannamesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve Muhasebe Kayıtları

Değerli okurlar bilindiği üzere, 10.12.2018 tarihli ve 30621 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “7153 sayılı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la 2872 sayılı Çevre Kanununa eklenen ek 13 üncü madde ile plastik poşetlerin tüketiciye ücret karşılığı verilmesi hükmü getirilmiştir.

1-Bedel Karşılığı Tüketiciye Verilmesi Gereken Poşetler

Faaliyet türü ne olursa olsun uzaktan satışlar da dahil olmak üzere, istisnasız tüm satış noktalarında (tekstil, oyuncak, elektronik, unlu mamul, giyim, gıda vb.) plastik poşetlerin ücretli olarak satılması gerekmektedir.

Plastik poşet, plastikten yapılmış, satış noktalarında tüketicilere mal veya ürünleri taşıma amacıyla temin edilen saplı veya sapsız poşetler olarak tanımlanmıştır.

2-Kapsamdışı Bırakılan Plastik Poşetler

Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esasların 2 inci maddesinde kullanım alanları ve özellikleri bakımından;

a-Ekmek, sebze, meyve, peynir, zeytin, hayvansal gıda gibi açık satılan gıdaların hijyenini sağlamak için kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 500x350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler,

b-Plastik içeren malzemelerden, dokumak veya dokumasız metotlarla üretilen, tekstil ürünü çok kullanımlık poşetler,

c-Canlı sucul hayvan satışında kullanılan sapsız poşetler,

ç- Yumrulu ve/veya benzer tohumlu bitkilerin satışında kullanılan sapsız poşetler,

d- Sadece hizmet verilen fakat ürün satışı gerçekleştirmeyen yerlerde kullanıcıya veya tüketiciye verilen poşetler, (kuru temizleme, lostra ve benzeri),

e- Kargo poşetleri,

f- Gümrüksüz mağazadan alman ürünler için ilgili mevzuatı gereği kullanılması zorunlu olan özel poşetler,

g- Eczanelerde sadece ilaç satışında kullanılan, çift kat kalınlığı 15 mikron ve altında olan, 200x350 mm (körük kalınlığı ve sap uzunluğu dahil) ebadından küçük saplı/sapsız poşetler,

kapsam dışında tutulmuştur:

3-Uygulamanın Başlangıç Tarihi

Plastik poşetlerin ücretli olarak satışı, faaliyet türü ne olursa olsun uzaktan satışlar da dahil olmak üzere, istisnasız tüm satış noktalarında (tekstil, oyuncak, elektronik, unlu mamul, giyim, gıda vb.) 01.01.2019 tarihinden itibaren başlamıştır.

4-Plastik Poşetler Bedel Karşılığı Verilecektir:

2872 sayılı Çevre Kanunu’na eklenen ek 13 üncü madde ile plastik poşetlerin tüketiciye ücret karşılığı verilmesi hükmü getirilmiştir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, 25.12.2018 tarihli ve 245766 sayılı Bakanlık Makamı Oluru ile “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar”ı belirlemiştir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere plastik poşetlere uygulanacak asgari ücreti adet başına vergiler dahil 25 Kuruş olarak belirlemiştir. Dolayısıyla, plastik poşet satıcıları Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen 25 Kuruştan az olmamak şartıyla 2019 yılında birim poşet bedelini serbestçe belirleyebileceklerdir.

Müşteriden poşet başına tahsil edilecek 25 Kuruşluk bedelin içinde 15 Kuruşluk geri kazanım katkı payı ve KDV dahil olmak üzere belirlenmiştir.

5-Plastik Poşetlerin Yüksek Bedelle Satılması Durumunda Elde Edilen Gelir Hazineye Ödenecektir.

Satışa tabi plastik poşetlerin birim satış bedelinin, plastik poşetin zorunlu giderlerinin (poşet maliyeti, vergiler ve geri kazanım katılım payı toplamı) üzerinde olması halinde, aradaki fark gelir olarak kaydedilecektir. 2872 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrası gereği plastik poşetlerin satışından elde edilen gelirin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü banka hesabına yatırılması gerekmektedir.

Buna göre satışa tabi plastik poşetlerin birim satış bedelinden, 15 Kuruş geri kazanım katılım payı, maliyet bedeli ve KDV toplamının düşülmesi sonucu oluşan fark gelir kabul edilmekte Hazineye ödenmesi istenilmektedir.

Plastik poşet satışından doğan gelir hesaplanırken müşterek genel giderler ile barkod uygulamalarını destekleyecek yönde kurulacak bilgisayarlı satış sistemlerinin maliyeti gibi ek mali külfetler dikkate alınmamaktadır.

Ancak, 2872 sayılı Kanunun ek 11 ve ek 13 üncü maddelerinde plastik poşet satışlarından elde edilen gelirin Hazineye ödeneceğine dair herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

6-Faturada Poşet Miktarının, Bedelinin Ayrıca Gösterilmesi ve %18 Oranında KDV Hesaplanması Gerekmektedir.

Düzenleme çerçevesinde tüketicilerden tahsil edilecek poşet bedellerinin, fatura ve benzeri belgelerde gösterilmesi ve KDV hesaplanması gerekmektedir. Plastik poşet satışının yapıldığı işlemlere ait faturalarda satış kalemi ve adedinin de gösterilmesi gerekmektedir.

Barkod okuyucu sistemi bulunmayan satış noktalarında, satış belgelerinde plastik poşet kalemi ve adedi gösterilmek amacıyla yazar kasalarda gerekli düzenlemenin yapılması gerekmektedir.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar satış noktalarında, satılan plastik poşetlere ilişkin, adet ve fiyat bilgisini satış belgelerinde gösterilebilmesi için gerekli altyapı çalışmalarını 31.03.2019 tarihine kadar tamamlamak zorundadır.

Plastik poşetlerin KDV oranının tespitine yönelik olarak Gelir İdaresince verilen emsal özelgeler dikkate alındığında plastik poşet için KDV oranının %18 olarak uygulanması gerekmektedir.

Müşteriden poşet başına tahsil edilecek 25 Kuruşluk bedelin içinde 15 Kuruşluk geri kazanım katkı payı ve KDV tutarının dahil olduğu belirtilmiştir. Bu çerçevede 25 Kuruşluk bedel KDV dahil bedel olup, KDV tutarının iç yüzde yöntemine göre hesaplanması gerekmektedir.

Öte yandan 15 Kuruşluk geri kazanım katkı payının fatura üzerinde ayrıca gösterilmesine gerek bulunmamaktadır.

7-Plastik Poşetleri Ücret Karşılığı Satmak Zorunda Olanların Yükümlülükleri

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar;

- 01.01.2019 tarihinden itibaren plastik poşetleri ücretsiz vermemekle ve tahsil edilen ücretleri satış belgelerinde adet bazlı göstermekle,

- Çevrenin korunması maksadıyla plastik poşetlerin satışına ilişkin tüketiciyi bilinçlendirme amaçlı yazılı, basılı görsel materyal kullanmakla,

- Bilgi Sistemine kayıt olmak, gerekli beyanları bilgi ve belgeleri ile birlikte bu sisteme

yüklemekle,

- Plastik poşet satışı miktarı beyanına istinaden hesaplanacak geri kazanım katılım payı tutarını Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına aktarmakla,

- Plastik poşetler yerine çok kullanımlık taşıma ekipmanını alternatif olarak tüketiciye

sunmakla,

yükümlü tutulmuştur.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar tarafından yapılacak beyanlarda; temin edilen firma bilgisi (yurt içi ve yurtdışı), temin edilen plastik poşetin maliyeti, satılan plastik poşet adedi ve birim fiyatı bilgilerine yer verilmesi gerekmektedir.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar satış noktalarında, plastik poşet talep etmeyen tüketiciye, talebi dışında plastik poşet satamaz.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar uzaktan satışlarda ise, 31.03.2019 tarihinden sonra satış noktalarında, plastik poşet talep etmeyen tüketiciye, talebi dışında plastik poşet sunamayacaklardır.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar satış noktalarında, tüketici veya kullanıcının kendisine ait taşıma ekipmanı ile alışveriş yapmasına engel olması yasaklanmıştır.

8- Poşet Satışlarına İlişkin Beyan ve Bildirimler:

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar, plastik poşetlerin satışının gerçekleştiği aya ait beyanı, takip eden ayın 1’i ile 15’i arasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi Sistemi üzerinden elektronik ortamda yapacaklardır.

Bu düzenlemeye göre, Ocak/2019 ayında temin edilen plastik poşetin maliyeti, satılan plastik poşet adedi ve birim fiyatı bilgilerinin en geç 15.02.2019 tarihine kadar arasında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi Sistemine girilmesi gerekmektedir.

9-Geri Kazanım Katılma Payının Beyanı ve Ödeme İşlemleri

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanların, plastik poşet satışına ilişkin olarak istenen bilgileri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi Sistemine (https://csb.gov.tr/uygulamalar ) yüklemesine müteakip ödeyecekleri geri kazanım katılım payı sistem üzerinden otomatik olarak hesaplanacaktır. Bu tutarın muhasebe kayıtlarıyla karşılaştırılarak doğru olup olmadığı kontrol edilebilecektir.

Plastik poşetleri ücret karşılığı satmak zorunda olanlar tarafından Bilgi Sistemine beyan edilen geri kazanım katılım payı, beyan dönemini takip eden ikinci ayın son gününe kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü banka hesabına ödenecektir.

Beyanların kimin tarafından yapılacağı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi Sistemine giriş için gerekli kullanıcı adı ve şifrelerin nasıl verileceği konusunda bugüne kadar bir açıklama yapılmamıştır.

10-Düzenlemeye Uymamanın Yaptırımları

Plastik poşetler, uzaktan satışlar da dahil olmak üzere satış noktalarında kullanıcıya veya tüketiciye ücretsiz verilmemesi, ücretsiz temine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya dahil edilememesi gerekmektedir.

Plastik poşet satıcıları Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca belirlenen 25 Kuruşun altında bir ücretle poşeti satması yasaklanmıştır.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevlileri yapılacak izleme, kontroller ve/veya denetimler sırasında;

Bildirim ve beyan yükümlülüğünü zamanında ve/veya tam olarak yerine getirmediği tespit edilenlere 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (g) bendi uyarınca 2019 yılında 18.037.-TL idarî para cezası,
2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (z) bendi uyarınca 2872 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesine aykırı olarak geri kazanım katılım payını ödemediği tespit edilenlere katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezası,
Plastik poşetleri ücretsiz verdiği, promosyona ve/veya kampanyaya tabi tuttuğu tespit edilenlere 2872 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (z) bendinin (bb) alt bendi uyarınca depo alanı hariç kapalı satış alanının her metrekaresi için 10.-TL idari para cezası,

uygulanır.

Öte yandan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bilgi Sistemine bildirim ve beyanlarda yanlış ve yanıltıcı beyanda bulunanlar hakkında 2872 sayılı Kanunun 26 nci maddesi uyarınca 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmak üzere Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunacaktır.

Yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında ayrıca 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümleri uygulanmak üzere Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunacaktır.

11- Poşet Maliyetinin, Satış bedelinin ve Geri Kazanım Katılma Payına İlişkin Muhasebe Kayıtları:

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 40/1 inci maddesinde ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca Hazineye ödenen gelir tutarı kurum kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

Muhasebe kayıtları aşağıdaki gibi olacaktır.

a-Poşetlerin Satın Alınması

Satın alınan poşetlerin ticari mallar hesabında takip edilmesi gerekmektedir.

----------------------------14.01.2019---------------------------

153-Ticari Mallar Hesabı xxx

153.09-Plastik Poşetler xxx

191-İnd. KDV xxx

320 Satıcılar xxx

---------------------------------------------------------------------

Poşet alım-satımı şirketin asıl faaliyeti olmadığından 157-Diğer Stoklar Hesabında takip edilmesi gerektiğini savunanlar da vardır

b-Poşetin Satışı

Müşterilere poşet satışı kredili olarak gerçekleştiğinde

----------------------------…/.../2019----------------------------

120- Alıcılar xxx

600-Yurtiçi Satışlar xxx

600.09-Plastik Poşet Satışları xxx

391 Hesaplanan KDV xxx

369-Ödenecek Diğer Yükümlülükler xxx

369.09-Geri Kazanım Katılım Payı xxx

----------------------------------------------------------------------

Poşet alım-satımı şirketin asıl faaliyeti olmadığından 602-Diğer Gelirler Hesabında takip edilmesi gerektiğini savunanlar da vardır. Ayrıca geri kazanım katılım payının beyan aşamasında tahakkuk ettirilmesi de mümkündür.

c-Poşetin Maliyet Kaydı

Satışa konu edilen plastik poşetlerin maliyet kaydının aylık dönemler itibarıyla yapılması gerekmektedir.

----------------------------31/01/2019-----------------------------

621- Satılan Ticari Mallar Maliyeti xxx

621.09- Plastik Poşetler

153-Ticari Mallar Hesabı xxx

153.09-Plastik Poşetler xxx

-----------------------------------------------------------------------

d- Ocak/2019 Ayında Plastik Poşet Satışından Hesaplanan Geri Kazanım Katılım Payının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü Banka Hesabına Ödenmesi

----------------------------…/…/2019------------------------------

369-Ödenecek Diğer Yükümlülükler xxx

369.09-Geri Kazanım Katılım Payı xxx

102 Bankalar xxx

-----------------------------------------------------------------------

e-Ocak/2019 Ayında Poşet Satışından Oluşan Kazancın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü Banka Hesabına ödenmesi

Poşet satışından oluşan kazancın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü Banka Hesabına ödenmesi durumunda aşağıdaki kayıt yapılacaktır.

----------------------------…/.../2019----------------------------

770- Genel Yönetim Gideri xxx

369-Ödenecek Diğer Yükümlülükler xxx

369.10-Poşet Satışından Oluşan Kazanç xxx

----------------------------------------------------------------------

25.01.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)