Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

Son Günlerdeki Kur Hareketleri Muhasebe ve Vergi Boyutu

Değerli okurlar, son günlerde kurlarda ciddi bir artış meydana gelmiş ve bu durum da birçok firmanın finansman dengesini bozduğu gibi bilanço yapısına da etkilemeye başlamıştır. 2. Dönem geçici vergi beyanlarının yapıldığı şu günlerde değil de özellikle 3. Dönem geçici vergi döneminde vergi matrahları bu durumda bayağı etkileneceğe benziyor. İşte, tam da bu noktada, özellikli hususlarda kur artışı karşısında yapılması gereken muhasebe kayıtlarını bu hafta ele alacağız.

Örnek Olay (1)    (KLM) Ltd.Şti. 30.06.2018 tarihinde 1$=5 TL kur üzerinden banka kredisi kullanarak 1.000.000 $ karşılığı üretimde kullanacağı bir makine almıştır.

---------------------------------------------------30.06.2018-----------------------------------

253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR              5.000.000

191 İNDİRİLECEK KDV                                    900.000

                                                                        320 SATICILAR                  5.900.000

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

30.09.2018 Tarihinde kur 1$=6 TL olarak işlem gördüğü varsayıldığında şirketin 1.000.000 TL kur farkı zararı vardır.

Vergi mevzuatımız (163 No.lu VUK Genel Tebliği) gereği, yabancı kaynak ile finanse edilerek iktisap edilen sabit kıymetlerde, sabit kıymetin iktisap edildiği ilk hesap dönemine dair tüm finansman giderlerinin aktifleştirilmesi; finansman giderlerinde bir azalma (kur farkı geliri) olursa bu tutarın maliyet bedelinden düşürülmesi (334 No.lu VUK Genel Tebliği gereği) zorunludur. Buna göre yıl sonuna kadar oluşan kur farkı zararı için yapılması gereken kayıt aşağıdaki gibidir.

---------------------------------------------------30.09.2018-----------------------------------

253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR              1.000.000

                                                                        320 SATICILAR                  1.000.000

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Örnek Olay (2)    (X) A.Ş. dövizli olarak banka kredisi kullanmıştır. 1.000.000$ banka kredisini 1$=5 TL kur üzerinden kayıtlarına almıştır.

----------------------------------------------------15.07.2018------------------------------------

102 BANKALAR                 5.000.000

                                                                        300 BANKA KREDİSİ       5.000.000

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

3. geçici vergi döneminde 1$=6 TL olduğu varsayımında aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.

---------------------------------------------------30.09.2018-----------------------------------

780 FİNANSMAN GİDERLERİ      1.000.000

                                                                        300 BANKA KREDİLERİ   1.000.000

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Örnek Olay (3)  (ABC) Ltd.Şti. 331 Ortaklara Borçlar hesabını dövizli olarak takip edilmesine yönelik ortaklar kurulu kararı almış ve bu kararı noterden onaylatmak suretiyle müdürler kurulu defterine kaydetmiştir.

3. Geçici vergi döneminde 331 Hesabın mizan bakiyesi 1.000.000 TL alacak bakiyesi vermektedir. Döviz bakiyesi ise 200.000 $’dır.

3. geçici vergi döneminde 1$=6 TL olduğu varsayımında aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.

---------------------------------------------------30.09.2018-----------------------------------

656 KAMBİYO ZARARLARI           200.000

                                                                        331 ORTAKLARA BORÇLAR          200.000

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Örnek Olay (4)  (L) A.Ş., 10.07.2018 tarihinde 1$=5 TL kur üzerinden 1.000.000 $ yurtdışındaki bir şirkete ticari avans vermiştir.

-----------------------------------------------------30.06.2018-------------------------------------

159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI            5.000.000

                                                                        102 BANKALAR                5.000.000

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3. geçici vergi döneminde 1$=6 TL olduğu varsayımında aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.

-----------------------------------------------------30.09.2018-------------------------------------

159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI            1.000.000

                                                                        646 KAMBİYO KARLARI                1.000.000

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

ÖNEMLİ HATIRLATMA: Yukarıdaki örneklerin tamamı özellikli birkaç konuda sadece değerleme ile ilgili konulardır. Oysa kur farkı faturalarıyla ilgili bir örnek yapmadık. Çok yakın bir zamanda Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulu, 13 Aralık 2017 tarih ve E:2017/548, K:2017/606 sayılı kararı ile kur farklarının KDV’ye tabi olmadığı yönünde karar vermiştir. İşte bu karardan sonra kur farkları faturalarında KDV hesaplanması mümkün görünmüyor.

14.08.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.