Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

KDV Beyannamesi Düzenlerken Dikkat Edilecekler

1- İhraç Kayıtlı Teslimlerde İmalatçı Aleyhine Oluşan Kur Farklarında Dikkat !

15.02.2017 tarihli ve 29980 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 11 seri no.lu KDV Genel Uygulama Tebliği ile bazı değişikliklere gidilmiştir. Bunlardan en önemlilerinden biri aşağıdaki gibidir;

İmalatçılara ihraç kayıtlı teslim nedeniyle iade edilecek KDV hesabında, imalatçı aleyhine ortaya çıkan kur farklarından doğanlar da dahil olmak üzere, imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ilişkin verginin (imalatçı aleyhine matrahta meydana gelen değişikliğe ihraç kayıtlı teslim edilen malın tabi olduğu oran uygulanmak suretiyle bulunan tutar) ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden hesaplanan vergiden düşüleceği tabiidir.

Örnekverecek olursak imalatçı A şirketi B şirketine 100.000 TL bedelle ihraç kayıtlı satış yapsın. Bu satışa ilişkin olarak B şirketi de A şirketine  10.000 TL kur farkı faturası düzenlesin. Bu takdirde ihraç kayıtlı KDV iadesi alan imalatçı A şirketinin alacağı KDV iadesi tutarı (100.000 x 0,18=)18.000 TL’den kur farkına ilişkin (10.000 x 0,18 =) 1800 TL düşülerek (18.000 – 1800=) 16.200 TL olacaktır.

Ancak şuan ki KDV beyannamesinde aradaki 180 TL kur farkının gösterileceği bir satır olmadığından KDV Beyannamesinde 18.000 TL KDV iadesi istenmesine rağmen vergi dairesine verilecek bir dilekçe ile durum izah edilip 16.200 TL KDV iadesi istenmesi gerekmektedir. (Tarafımızca Gelir İdaresi Başkanlığında görevli yetkili kişilerle yapılan görüşmelerde KDV beyannamesinde ilgili satırın yani imalatçı aleyhine ortaya çıkan kur fatkı satırının olmadığı hatırlatılmıştır. Bize verilen cevap ise bir dilekçe ile durumun izah edilip vergi dairesine verilebileceği belirtilmiştir)

 

2- İhracatın Gerçekleştiği Dönemde İade Edilecek Yüklenilen Vergi Farkı

KDV beyannamesinde bu satırın bazı firmalarca yanlış kullanıldığı görülmektedir. Bu satır  İndirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı tesliminde yüklenilen KDV farkı iadesini ifade etmektedir.Buna şöyle bir örnek verelim;

A şirketi aylık olarak KDV iadesi alsın. Ancak firma hem ihraç kayıtlı teslimden KDV iadesi almakta hem de indirimli oranlı teslimlerden almakta. Yani şirket indirimli orana tabi malların ihraç kayıtlı teslimini yapmakta.

Örneğin Mayıs ayında şirket 1.000.000 TL ihraç kayıtlı teslimde bulunsun. Burada İhraç kayıtlı teslimden dolayı yüklendiği ve iadesini istediği KDV 80.000 TL’yi beyannamenin ihraç kayıtlı teslimlerden yüklenilen KDV satırınmda beyan edecektir. Ancak şirketin yüklendiği KDV 80.000 TL değildir. Çünkü şirket bu malı üretirken yüzde 18 lik KDV yüklenimi de vardır. Söz konusu yüklendiği KDV nin yüzde 8’ini ihraç kayıtlı teslimden zaten iade istemektedir. Aradaki 8-18’lik kısma isabet eden yüklenilen KDV yi ise İhracatın Gerçekleştiği Dönemde İade Edilecek Yüklenilen Vergi Farkı satırında beyan ederek isteyecektir.

Sonuç olarak şirket 1.000.000 TL lik ihraç kayıtlı teslimden dolayı toplamda örneğin 150.000 TL KDV yüklenmişse bunun yüzde 8’ine isabet eden 80.000 TL’sini KDV beyannamesinde ihraç kayıtlı teslimlerden kaynaklanan yüklenilen KDV satırında beyan edecek ve kalan 70.000 TL’yi ise İhracatın Gerçekleştiği Dönemde İade Edilecek Yüklenilen Vergi Farkı satırında beyan ederek isteyecektir.

3- DİİB Kapsamında KDV Ödemeksizin Alınan Malların İhraç Kayıtlı Tesliminde Sıklıkla Hata Yapılıyor

15.02.2017 tarihli ve 29980 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 11 seri no.lu KDV Genel Uygulama Tebliği ile getirilen değişikliklerden birisi de DİİB Sahibi mükelleflerin ihraç kaydıyla tesliminde iade alınacak kdv tutarının tespitine yöneliktir.

Buna göre DİİB sahibi mükellefin iadesini talep edeceği KDV tutarı, ihraç kaydıyla teslim bedeli ile bu malların üretimi için yurtiçi ve yurtdışından KDV ödemeksizin temin ettiği malların bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak tutarı aşamaz.

Örneğin DİİB sahibi mükellef Mart 2017 tarihinde 1.000.000 TL’lik ihraç kayıtlı teslimde bulunmuştur. Ancak şirket bu malı imal etmek için yurt içi ve yurt dışından KDV ödemeksizin aldığı malların toplamı 800.000 TL’dir.

DİİB sahibi mükellefin iade talep edeceği maksimum tutar şu şekilde hesaplanır;

1.000.000 – 800.000 =                    200.000  TL

200.000 x ,18  =                                36.000 TL

Ancak burada yapılan bir hataya değinmek istiyorum. Şirket Mart ayında 1.000.000 TL ihraç kayıtlı teslimde bulunmuşsa bazı firmalar Mart ayında KDV ödenmeksizin yurt içi ve yurt dışından alınan tutara bakıyorlar. Eğer mart ayında böyle bir alım yoksa ilgili satıra sıfır yazdıkları görülmüştür. Bu yanlıştır! Burada şirketin Mart ayında değil toplamda ne kadar DİİB kapsamında KDV ödemeksizin mal aldığına bakılmalıdır.

Örneğin şirket DİİB kapsamında yurt dışından KDV ödemeksizin Ocak 2017 de 100.000 metre ve Şubat 2017 de 50.000 metre kumaş alımı yapsın. Mart 2017’de de bunun 70.000 metresini satsın. Yani toplamda DİİB  kapsamında 150.000 metre kumaş almış ve bunun sadece 70.000 metresini satmış olsun.

150.000  bin metre kumaşa ise 1.000.000 TL ödemiş olsun. Yani kumaş’ın birim metre fiyatı

1.000.000 / 150.000 = 6.67 TL olsun.

Mart 2017 de 70.000 metre kumaş satmıştı. Beyannamede KDV ödemeksizin satın aldığı mal bedeli kısmına aşağıdaki tutar yazılacaktır.

70.000 x 6,67 = 466.900 TL.

Bazı işletmelerce Mart 2017 döneminde DİİB kapsmında alım yapılmadığından bu satıra sıfır yazdıkları görülmüştür. Konuyu bu yönüyle hatırlatıp hesaplamaların yukarıdaki gibi yapılması gerektiğini önemle belirtirim.

 

4- Noter Satış Senediyle Alınan Araçlara İlişkin Önemli Hatırlatma

Yapmış olduğumuz kontrollerde bazı işletmelerce noter satış senedine istinaden satın alınan ikinci el araçlara iç yüzde ile yüzde 1 KDV hesaplanıp bunun da KDV beyannamesinde indirim konusu yapıldığı tespit edilmiştir. Bilindiği üzere KDV indiriminin şartı KDV Kanunu madde 34’te belirtilmiş ve bu indirimin en önemli şartının da KDV nin fatura üzerinde gösterilmesi gerektiğidir. Noter satış sözleşmesi bir fatura değildir. Dolayısıyla bu tür senetlere iç yüzde ile KDV hesaplanması mümkün değildir. Ayrıca, ikinci el binek otomobile ait KDV faturada yüzde 1 olarak gösterilse dahi KDV Kanunu 30. Maddenin b fıkrası gereği indirim konusu yapılamaz. 

5- Konut Teslimlerinde KDV Oranı Beyannameye Yanlış Yansıyabiliyor !

Son dönemlerde ekonomik canlılığı artırmak amacıyla konut teslimlerine ilişkin KDV oranlarında farklılaşmaya gidilmiştir. Ancak, bazı müteahhit firmalarca konutun teslim edildiği tarih ile faturanın düzenlendiği tarih arasında belli bir zaman vardır ve bu zaman farkında ise KDV oranları değişebilmektedir. İşte bu durumda 11 seri nolu KDV tebliği kapsamında fatura ne zaman düzenlendiyse o anki geçerli oran KDV oranı uygulanmalıdır. Örneğin Şubat 2017 de faturanın düzenlendiğini ve bu esnada KDV oranının yüzde 18 olduğunu düşünelim. Konutun teslim edildiği tarihte KDV oranı yüzde 8’e düşmüşse geçerli olan KDV oranı faturanın düzenlendiği tarihteki oran olan yüzde 18 olacaktır.

09.05.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.