Dr. Koray Ateş
korayates@muhasebetr.com

4. Dönem Geçici Vergide Yapılması Gerekenler

Değerli okurlar, 4. Dönem geçici vergi yıl sonu hesaplarının kapatıldığı, kesin kayıtların oluşturulduğu ve kurumlar vergisi beyannamesine esas teşkil eden geçici vergi dönemidir. Bu dönemde yapılması gereken önemli işlemlerin neler olduğunu hatırlatmak istiyorum;

1) İmalatçı Şirketler Miktar ve Tutar Dengesine Esas Teşkil Eden Bir Envanter Tablosu Hazırlamalılar

Vergi incelemelerinde istenen bilgilerin başında hiç kuşkusuz envanter dengesi gelmektedir. Yıl sonuna ilişkin dönem başı mal mevcudu, dönem içi alış, alıştan iadeler, satıştan iadeler, dönem içi üretime gönderilen ürünlerin miktar ve tutar dengesi hazırlanmalıdır.

2) Döviz kredileriyle alınan gayrimenkullerde dikkat edilmesi gerekenler

Dövizli alınan kredilerde değerleme işlemleri yapılırken yapılan denetimlerde bazı işletmelerin şirket yıl içinde satın aldıkları gayrimenkullerden doğan kur farklarını doğrudan gider yazdıkları tespit edilmiştir.  Oysa 163 seri nolu VUK Genel Tebliğine göre,  döviz kredisi kullanılarak yurt dışından sabit kıymet ithal edilmesi sırasında veya sonradan bu kıymetlere ilişkin borç taksitlerinin değerlemesi dolayısıyla ortaya çıkan kur farklarından, sabit kıymetin iktisap edildiği dönem sonuna kadar olanların, kıymetin maliyetine eklenmesi zorunlu bulunmaktadır.

---------------------------------------------------/--------------------------------------

253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR       1.000

300 BANKA KREDİLERİ                       1.000

Döviz kredisi değerlemesi

------------------------------------------------------------------------------------------

 

3) Amortismanlarda Dikkat Edilmesi Gerekenler

4. dönem amortismanlarında özellikle leasing ile alınan kıymetlere standart 5 yıl amortisman ayrıldığı görülmektedir. Oysa leasing ile alınan kıymetlere amortisman ayırırken satın alınan ürünün amortisman listesindeki faydalı ömrü dikkate alınmalıdır.

Bununla beraber 264 Özel maliyetler hesabında amortisman ayrılırken kira sözleşmesindeki sürenin baz alınması gerekmektedir. Örneğin 3 yıllığına kiralanan bir yer için yapılan özel maliyet haracamalarına 1/3 = 0,3333 oranı üzerinden amortisman ayrılmalıdır.

Eskidikçe değeri artan demirbaşlar için amortisman ayrılmamalıdır. Örneğin tablolar gibi.

Binek araçlara muhakkak kıst dönem amortisman ayrılmalıdır. Bunu yapmayı unutan işletmeler amortisman listesini tekrar revize etmeliler.

 

4) Bankada Fon Hesabı Bulunan Şirketlerin Bilmesi Gerekenler

Bankada fon hesabı bulunan şirketler bankalarıyla irtibata geçerek 31.12. tarihi itibariyle söz konusu fona ait birim fiyat ve adet sayısını öğrenmelidirler. Adet ile fiyatı çarpıp çıkan rakamı mizandaki rakamla karşılaştırmalıdırlar. Aradaki farkı FON GELİRİ hesabına almalılar.

 

5) Bankalardan stopaj yazısı isteyin

4. Dönem geçici vergiyi yaparken bankalardan stopaj yazısı istenmelidir. Söz konusu stopaj yazısındaki tutar 193 hesapta takip edilen tutarlarla karşılaştırılmalıdır. Arada fark varsa kayıtların düzeltilmesi gerekmektedir.

 

6) Karşılık Giderleri İçin  Dava Dosyasını İsteyiniz

Karşılık gideri ayıran firmalar söz konusu karşılığa dayanak olan ve 2016 yılında açılmış olan dava veya icra dosyasını muhakkak avukatlardan istemelidirler. Dosya firmada muhafaza edilmelidir ve ayrılan karşılık tutarıyla dava dosyasındaki tutarın birebir örtüşmesi gerekmektedir.

 

7) İnşaat yaptıtan Firmaların Dikkat Etmesi Gereken Hususlar

İnşaat yaptıtan firmalar, söz konusu inşaatı veya yapım işini taahüt karşılığında bir başka firmaya yaptırıyorlarsa bu firmalarla yapılan sözleşmelerin tamamı dosyadan çıkarılıp işin bitim tarihinin 2017 ye sarkıp sarkmadığı kontrol edilmelidir. Zira işin bitim tarihinin 2017 yılına sarkması durumunda bu firmalara yapılan ödemeler için yüzde 3 stopaj hesaplamaları gerekmektedir.

 

8) Geçmiş Yıl Zararlarının Olması Durumunda

Bazı durumlarda geçmiş yıllardaki mali zarar değil ticari zararın sonraki yılllarda indirim konusu yapıldığı görülmektedir. Oysa beyannamede Gelecek Yıla Devreden Cari yıl Zararları dikkate alınmak suretiyle indirim konusu yapılmalıdır.

 

9) 340 Nolu Hesabın Bakiyesinin Yüksek Olmaması Lazım

Bilindiği üzere 340 nolu hesap alınan bir avansa karşılık kısa bir süre sonra faturanın kesilmesi gereken durumlarda takip edilmektedir. Söz konusu hesabın bakiyesi yüksek ve geçmiş aylardan geliyorsa muhakkak fatura kesilmeli ve sonraki yıla devir etmemelidir. İstisnai durumlar olması durumunda ise yani fatura kesilmemesini gerektiren durumlar olması durumunda ise durumu açıklayan bir bilginin dosyaya intikali sağlanmalıdır.

 

10) Yıl İçinde Satılan Tüm Gayrimenkullerin Muhasebe Fişlerini Çıkarın

Yıl içinde satılan tüm gayrimenkullere ilişkin muhasebe fişlerinin çıktısı alınıp veya ekrana getirilip tek düzene uygun olan kayıtlarla uyumlu olup olmadığı kontrol edilmelidir. Söz konusu satılan gayrimenkullerin amortismanlarının amortisman tablosundan silinip silinmediği kontrol edilmelidir.

 

Örneğin aktife 100.000 TL kayıtlı olan binek aracının 50.000 TL ye satıldığını varsayalım

-----------------------------------------------/-----------------------------------------------------

257 Birikmiş Amort.                 30.000

689 Diğ.Ol.Dış.Gid. Zar.         70.500

254 Taşıtlar                           100.000

391 Hesaplanan KDV                   500

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

 

11) Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlerde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kanunen kabul edilmeyen giderlerin dökümleri alındığında Özel iletişim vergisi ve binek araçlara ait motorlu taşıt vergilerinin kanunen kabul edilmeyen gider olarak kayıtlara intikal ettirilip ettirilmediği kontrol edilmelidir. Gayrimenkul satışına ilişkin %75’lik kurumlar vergisi istisnasından yararlanılması halinde ise satış esnasında tapu masrafının yüzde 75’inin kanunen kabul edilmeyen gider olarak kayıtlarda yer almasına dikkat edilmesi gerekmektedir.

 

12) Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnasından Yararlanılması Halinde

Gayrimenkul satış kazancı istisnasından hem KDV hem de Kurumlar Vergisi açısından yararlanılması halinde söz konusu satışa konu olan gayrimenkule ait hem alım hem de satışa ilişkin tapu fotokopilerinin dosya ekinde saklanması gerekmektedir.

07.02.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.