Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

Genel Antrepo Nedir? Açılış Şartları Nelerdir?

Sorular:

1- Genel Antrepo Nedir?

2- Nasıl Açılır? Şartları Nelerdir?

3- Başvuru İçin Aranan Belgeler Nelerdir?

Cevaplar:

Cevap 1: Genel Antrepo/Genel Antrepolar: Eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen, belirli bir ücret karşılığı herkesin eşyasını koyabildiği antrepolardır.

- Antrepo İşleticisi: Gümrük antreposu işletmesine izin verilen kişidir.

- Kullanıcı: Eşyanın antrepo rejimi beyanında bulunan kişi veya bu kişinin hak ve yükümlülüklerinin devredildiği kişidir.

- Gümrük Antreposu: Gümrük gözetimi altında bulunan eşyanın konulması amacıyla kurulan ve kuruluşunda aranılacak koşulları ve nitelikleri yönetmelikle belirlenen yerdir.

- Gümrük Yönetmeliği’nin 329.maddesine göre: 1) Gümrük antrepoları, genel ve özel antrepo olmak üzere ikiye ayrılır. Uygulamadaki özellikleri sebebiyle, genel antrepoların, A, B ve F tipleri; özel antrepoların, C, D ve E tipleri bulunur.

a) A tipi antrepo, işleticisinin, stok kayıtlarını tuttuğu ve antrepoya konulan eşyada her hangi bir noksanlık olması halinde gümrük vergilerini ödemekten sorumlu olduğu genel antrepo tipidir.

b) B tipi antrepo, antrepoya konulan eşyadan, Kanunun 97 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen kullanıcının sorumlu olduğu, antrepo beyannamesini kullanıcının verdiği genel antrepo tipidir. Antrepo işleticisinin sorumluluğu sınırlıdır. Antrepo işleticisi sadece antrepoyu kiralar. Antrepo stok kayıtları tutulmadığından, beyanname ve belgeler gümrük kontrolüne esas teşkil eder.

c) F tipi antrepo, gümrük idarelerince işletilen genel antrepo tipidir.

2) Serbest dolaşımda olmayan eşyanın sergilendiği fuar ve sergiler de antrepo sayılır.

3) Posta idaresinin sorumluluğu ve gümrüğün denetlemesi altında yabancı menşeli kolilerin konulması için ayrılmış kapalı yerler de genel antrepo sayılır.

4) Geçici depolama yerleri, aynı zamanda A, B tipi antrepo olarak Bakanlıkça onaylanabilir veya buralar F tipi antrepo olarak işletilebilir.

5) Gümrük idaresi, verilen izinde A, B tipi gümrük antreposu olarak onaylanan bina, eklentileri veya diğer her türlü yeri tanımlar. Aynı yer birden fazla gümrük antreposu olarak tanımlanamaz.

6) A tipi gümrük antrepoları, tarım ürünleri lisanslı depoları olarak onaylanabilir.

Cevap 2: Gümrük antreposu işletmek isteyen kişiler, izin verilmesi için gerekli bilgileri ihtiva eden ve özellikle antrepoculuğa ekonomik yönden ihtiyaç bulunduğunu belirten yazılı bir talepte bulunmak zorundadır. Gümrük antreposunun işletilmesine ilişkin şartlar verilen izinde gösterilir. İzin, yalnızca Türkiye'de yerleşik kişilere verilir.

- Antrepo işleticisinin hak ve yükümlülükleri, Ticaret Bakanlığının izni ile başka bir kişiye devredilebilir.

- Yeni kurulacak, yeni açılacak Genel Antrepolar için ilk önce bağlı bulunacakları Gümrük İdaresine başvurularak yatırım izni alınması gerekir.

Yatırım izni:

1) Antrepo açma ve işletme izni almak üzere başvuracak gerçek ve tüzel kişiler, yatırım yapmadan önce, antreponun bağlı bulunacağı gümrük müdürlüğüne dilekçe ile başvurur. Akaryakıt antrepoları hariç olmak üzere, özel antrepolar için yatırım izni aranmaz. (Gecici Madde 11 de atıf yapılmıştır).

2) Yatırım izni yalnızca kamu kuruluşları ve belediyeler ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, asgari iki yıldır faaliyette bulunan ve ödenmiş sermayesi;

a) Gelişmiş yöre kapsamındakiler için 2.500.000 TL,

b) Normal yöre kapsamındaki iller için 1.000.000 TL,

c) Kalkınmada öncelikli yöre kapsamındaki iller için 500.000 TL,

Olan anonim ve limited şirketlere verilebilir. Asgari iki yıldır faaliyette bulunma ve ödenmiş sermaye miktarının tespitinde, anonim ve limited şirketlerde unvan değişikliği veya şirket birleşmeleri göz önünde bulundurulur.

3) Antrepo açma izni almak üzere başvuracak gerçek kişilerin ve tüzel kişilerin yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile şirket sermayesinin % 10 veya daha fazlasına sahip gerçek kişilerin, affa uğramış olsalar dahi, mülga 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamı; devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, kamu güvenine karşı suçlar, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, rüşvet, zimmet, irtikâp, denetim görevinin ihmali, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, dolandırıcılık, inancı kötüye kullanma, hileli iflas, yalan tanıklık, yalan yere yemin, suç uydurma ve iftira, ihaleye fesat karıştırma, suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme, edimin ifasına fesat karıştırma, muhafaza görevini kötüye kullanma suçlarından; 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamı suçlardan, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçlarına ilişkin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesine (01/01/1999 tarihinden önceki dönem için aynı Kanunun 344.maddesinin l-6 numaralı bentlerinde), 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa, (mülga 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna, mülga 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa), 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanuna, 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanununun mülga ek 5.maddesine, 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanunun mülga 8.maddesinin dördüncü fıkrasına, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanuna ve 2313 sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanuna, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama suçlarından 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine, 2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakebesi Hakkında Kanunda, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda ve 178 Sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa, 3298 sayılı Uyuşturucu Maddelerle İlgili Kanuna muhalefetten haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunmaması şarttır.

4) Limited şirketlerde ortaklar ile şirket müdürünün üçüncü fıkrada belirtilen suçlardan haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı bulunmaması şarttır.

5) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda sayılan kişiler arasında yurt dışında ikamet eden yabancı şahısların üçüncü fıkrada sayılan suçları işlememiş olduklarına dair yazılı beyanlarına itibar edilir.

6) Antrepo işleticileri hakkında, üçüncü fıkrada belirtilen suçlardan kesinleşmiş mahkumiyet kararı verilmesi halinde antrepo işletme izinleri iptal edilir.

8) Gümrük müdürlüğü başvuruya ilişkin görüşünü başvuru dilekçesi, ilgili Ticaret Sicili Gazetesi (…) örneği ve üçüncü fıkrada sayılan kişilere ait adli sicil belgeleri ile birlikte İlgili Gümrük Ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne iletir. Bölge müdürlüğü, gümrük gözetimi ve denetimini olumsuz etkileyecek bir durumun olup olmadığı, antrepo açılmasına ekonomik yönden ihtiyaç bulunup bulunmadığı ve yatırım yapılacak yere eşya sevkiyatının gümrük denetimi altında güvenli bir şekilde yapılıp yapılamayacağı hususlarına ilişkin görüşleri ile birlikte talebi Bakanlığa intikal ettirir. Ekonomik yönden ihtiyaç bulunup bulunmadığına dair değerlendirme; antrepo açılacak yerdeki diğer antrepo ve geçici depolama yerlerinin fiziki kapasiteleri, dönemsel doluluk oranları, başvurunun yapıldığı gümrük müdürlüğünün işlem hacmi, gümrük müdürlüğünün idari kapasitesi ve antrepo açılmasının öngörüldüğü yerdeki ticari ve sınai yatırımları da dikkate alacak şekilde yapılır. Yatırım izni talepleri Bakanlıkça sonuçlandırılır.

9) Yatırım izni verilen başvuru sahiplerine yapılacak bildirim tarihinden itibaren altı ay içerisinde antrepo olarak açılmak istenen tesisin/yerin hazır hale getirilerek ilgili gümrük müdürlüğüne başvurulması gerekir. Bu süre içerisinde açılıp işletilmek istenen tesisin/yerin hazırlanamaması veya gerekli belgelerin sunulamaması halinde söz konusu süre içerisinde ilgili gümrük müdürlüğü ve bölge müdürlüğü aracılığıyla Bakanlıktan ek süre talebinde bulunulması gerekir. İlgililerce süresi içerisinde başvuru yapılmaması veya ek süre talebinde bulunulmaması halinde verilen yatırım izni iptal edilmiş sayılır.

10) Özellikli eşyanın depolanacağı antrepolar ile lojistik faaliyetlerin yürütüldüğü deniz limanı, havalimanı, gümrüklü sahalar ve Bakanlıkça belirlenen lojistik merkezler içerisinde açılacak antrepolarda beşinci fıkrada yer alan ekonomik yönden ihtiyaç bulunup bulunmadığına dair değerlendirme ölçütlerine bağlı kalınmaksızın idarenin genel değerlendirmesi ile yatırım izni talepleri sonuçlandırılabilir.

Yatırım iznine tabi antrepolar için antrepo açma ve işletme izinleri:

1) Açma ve işletme izni, izin belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren beş yıl geçerli olacak şekilde verilir. Süre sonunda faaliyetine devam etmek isteyen antrepo işleticileri açma ve işletme iznine ilişkin yürürlükte olan mevzuata uygun şartların sağlandığını gösteren belgeleri bağlı oldukları gümrük müdürlüğüne ibraz ederek açma ve işletme izninin geçerlilik süresinin uzatılmasını talep ederler. Söz konusu talep, iznin sona erdiği tarihten en erken dört ay, en geç bir ay önce yapılır. Bir aydan sonra yapılan başvurularda gecikme süresi kadar antrepoya eşya girişi durdurulur. Talep gümrük ve bölge müdürlüğünün görüşü ile birlikte Bakanlığa aktarılarak nihai değerlendirme Bakanlıkça yapılır. Talebin uygun bulunması halinde izin belgesinin geçerlilik süresi beş yıl uzatılır. Süre sonunda yürürlükte olan mevzuata uygun şartları yerine getirmeyen genel antrepoların açma ve işletme izinleri iptal edilir. Yatırım iznine tabi olmayan antrepolar için antrepo açma ve işletme izinleri, süresiz olarak verilir.

2) Genel antrepo olarak açılıp işletilmesi istenen yerlerin mutat yolların izlenmesi kaydıyla gümrük müdürlüğüne en fazla 50 km. mesafede olması gereklidir.

3) Genel antrepo olarak açılıp işletilmesi istenen yerlerin açık ve/veya kapalı alanları toplamı büyükşehir belediyesi sınırları içerisinde 5.000 m²’den, diğer yerlerde ise 3.000 m²’den küçük olamaz. Soğuk hava tertibatı ya da yanıcı, parlayıcı, patlayıcı nitelikteki eşya için özel tertibat gerektiren veya kıymetli maden ve kıymetli taşların konulduğu antrepolar, antrepo alanının en az yarısı bu nitelikte eşyanın depolanacağı bölümlerden oluşan antrepolar ile havalimanı, demiryolu istasyonu/aktarma tesisi ve deniz limanı sahasında bulunan, havayolu ile kargo taşımacılığında kullanılan antrepolar bu şarta tabi değildir.

Cevap 3:

Antrepo açma ve işletme izni almak isteyen kişilerin Ek-80’in “I. BAŞVURU İÇİN ARANACAK BİLGİ VE BELGELER” bölümünde belirtilen belgeler ve Ek-81’de yer alan taahhütname ile antreponun bağlı bulunacağı gümrük müdürlüğüne başvuruda bulunmaları gerekir.

Başvurunun incelenmesi:

1) İlgili gümrük müdürlüğü, söz konusu talebi antreponun Ek-80’in II. ANTREPOLARDA ARANACAK ŞART VE NİTELİKLER bölümünde sayılan nitelikleri taşıyıp taşımadığı ve eşyanın güvenli bir şekilde muhafazasını sağlayacak durumda olup olmadığı ile mesafesinin genel antrepo olarak açılmak istenilen yerlere münhasır olmak üzere, mutat yolların izlenmesi kaydıyla gümrük müdürlüğüne en fazla 50 km. mesafede olması şartının sağlanıp sağlanmadığı hususlarındaki tespitlerini müteakip görüşleri ile birlikte bağlı olduğu bölge müdürlüğüne gönderir. Antrepo olarak açılmak istenen yerin, ilgili gümrük müdürlüğünün bağlı bulunduğu bölge müdürlüğünün görev ve sorumluluk alanı içerisinde bulunması esastır. Açılmak istenen genel antreponun adresi itibarıyla 50 km. mesafe içerisinde ilgili bölge müdürlüğünün görev ve sorumluluk alanında birden fazla yetkili gümrük müdürlüğü bulunması halinde, işletici bu gümrük müdürlüklerinden birini tercih edebilir. Bakanlıkça belirlenecek hallerde veya ilgili gümrük müdürlüğünün ihtisas gümrüğü uygulamasına tabi eşyanın serbest dolaşıma girişinde yetkili gümrük idaresi olması ve antrepoya sadece bu kapsamdaki eşyanın alınması, açılmak istenen antreponun ilgili gümrük müdürlüğüne en fazla 50 km. mesafede olması ve gümrük gözetim ve denetimini olumsuz etkileyecek bir durumun olmaması şartlarının bir arada sağlanması durumunda, bölge müdürlüğünün görev ve sorumluluk alanı dışında antrepo açılmasına ve bir gümrük müdürlüğü denetimindeki antreponun başka bir bölge müdürlüğü bağlantısı gümrük müdürlüğüne bağlanmasına izin verilebilir.

2) Başvurunun incelenmesi esnasında ilgili gümrük müdürlüğü tarafından antrepo olarak açılmak ve işletilmek üzere hazırlanan yer için görgü raporu düzenlenir. Görgü raporu; söz konusu yerin ek-80’in II. ANTREPOLARDA ARANACAK ŞART VE NİTELİKLER bölümünde belirtilen şart ve nitelikleri taşıyıp taşımadığının ve eşyanın güvenli bir şekilde muhafazasını sağlayacak durumda olup olmadığının yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından yapılan tespitine ilişkin tüm bilgileri, antreponun özelliğine göre bulunması öngörülen koşulları, antrepo alanının tam adresini ve özellik arz eden eşyanın depolandığı antrepolarda Ek-80’in II. Bölümü’nün B kısmında belirtilen şart ve nitelikleri taşıyıp taşımadığı hususlarını kapsar.

3) Antrepo açılış taleplerine ilişkin başvurular, yerinde incelemeler de yaptırılmak suretiyle ilgili antreponun fiziki yapısının bu Yönetmelikte belirtilen vasıf ve şartları haiz olup olmadığı hususu ile birlikte 518.maddenin sekizinci fıkrasında belirtilen hususlar ve dış ticaret politikaları göz önünde bulundurularak gümrük müdürlüğünce incelenir ve görüş de belirtilmek suretiyle talep bölge müdürlüğüne intikal ettirilir. Antrepo açılış talepleri, bölge müdürlüğünün görüşü ile birlikte Bakanlığa aktarılır ve Bakanlıkça sonuçlandırılır.

4) Gümrük antreposunun işletilmesine ilişkin şartlar verilen izinde gösterilir. Antrepo açma ve işletme izin belgesinde antreponun tipi ve kodu yazılır.

5) 330.maddesinin altıncı fıkrası uyarınca, aynı antrepo açma ve işletme izni kapsamında bir antreponun belirli bir bölümünde parlayıcı, patlayıcı, yanıcı ve yanmayı artırıcı eşyanın depolanmasının istenmesi durumunda, ayrıca buna uygun itfaiye raporu, taahhütname ve ilgili diğer belgelerin de gümrük idaresine sunulması gerekir.

6) Antrepo açma ve işletme yeri izni almak üzere başvuracak limited veya anonim şirketlerin, gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu ile vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması şarttır.

Not: Bu konuda daha fazla ayrıntılı bilgiyi, gerekli hukuki,  mevzuat, raporlama, başvuru, izin, YGB hizmetleri vb. desteğini, sonradan kontrol/ firma incelemesi yaptırılması, …   konularında yardım, destek ve benzeri hizmetleri -isterseniz- Firmamız “Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim, Danışmanlık ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.”den alabilirsiniz. 

KAYNAKÇA:

• 4458 sayılı Gümrük Kanunu. 
• Gümrük Yönetmeliği.

10.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.