Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

Gümrükteki Muafiyet ve İstisnalar (1)

ÖZET

1) Cumhurbaşkanının zat ve ikametgahı için gelen eşya, 2) Mütekabiliyet esasına göre ithal edilen diplomatik eşya, 3) Gerçek kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulacak şahsi eşyadan; a) Yerleşim yerlerini Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden gerçek kişilere ait, alındığı tarihte üç yaşından büyük olmayan kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtaları, b) Yerleşim yerlerini Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden gerçek kişilere ait her türlü kullanılmış ev eşyası, c) Yerleşim yeri Türkiye’de olan bir Türk ile evlenerek veya evlenmek üzere Türkiye’ye gelen kişilere ait çeyiz eşyası, d) Miras yoluyla intikal eden kişisel eşya, e) Türkiye’ye öğrenim görmek amacıyla gelen öğrencilere ilişkin eğitimle ilgili malzemeler ve eğitimle ilgili diğer ev eşyası, f) Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak çıkan gerçek kişilerin geri getirdiği kullanılmış ev eşyası, g) Yerleşim yeri Türkiye dışında olan gerçek kişilerin Türkiye’de satın aldıkları veya kiraladıkları konutlarında kullanılmak üzere geçici veya kesin olarak getirdikleri ev eşyası, h) Yolcuların kendi kullanımlarına mahsus ticari mahiyette olmayan kişisel eşya, 4) a) Ticari mahiyet arz etmeyen numuneler, i- Önemli değeri olmayan numunelik eşya ve modeller,  ii- Basılı reklamcılık dökümanları ve reklamcılık amacına yönelik malzemeler, iii- Bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette kullanılan veya tüketilen ürünler,

5) İnceleme, analiz veya test amaçlı olarak ithal edilen eşya, …

Gümrük vergilerinden (Gümrük Vergisi, İlave Gümrük Vergisi, KDV ve ÖTV’den) muaftır.

Anahtar Kelimeler: Muafiyet, İstisna, Gümrük Vergisi, Katma Değer Vergisi, …

GİRİŞ

Gümrük Mevzuatındaki muafiyet ve istisnalar ana hatlarıyla 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 167.maddesi, 4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında 2009/15481 sayılı Karar ile     2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliğinde belirtilmiştir.

Vergi Muafiyeti: Vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken kişi ya da kişi gruplarının, aynı veya başka kanunlarla vergi dışında bırakılmasıdır.

Daha Geniş Anlamda Vergi Muafiyeti; Standart vergi yapısında esas itibarıyla kendileri için vergi borcu doğması öngörülmüş olduğu halde, kanunen veya kanunun verdiği yetki kapsamında belirli gerçek ve/veya tüzel kişilerin, mükellef ve/veya meslek gruplarının kısmen ya da tamamen, devamlı ya da geçici bir şekilde vergisel sorumluluk dışında tutulmasıdır.

Vergi İstisnası: Vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi gereken vergi konularının aynı veya başka kanunlarla kısmen ya da tamamen vergi dışı bırakılmasıdır.

Daha Geniş Anlamda Vergi İstisnası; Standart vergi yapısında esas itibarıyla vergilendirilmesi öngörülen bir konunun, gelirin, servetin, mal teslimi ve/veya hizmet ifasının, kıymetin, evrakın ve/veya işlemin kısmen ya da tamamen, devamlı ya da geçici olarak vergi dışında tutulmasıdır.

Vergi Muafiyeti ile Vergi İstisnası Arasındaki Fark: Vergi istisnasında vergilemeye objektif (verginin konusu) bir sınırlama getirilmektedir. Muafiyette ise subjektif (mükellef) açısından sınırlama söz konusudur. Bu kapsamda, objektif vergi mükellefiyetinin sınırlandırılmasına istisna, sübjektif vergi mükellefiyetinin sınırlandırılmasına ise muafiyet denir. Başka bir deyişle, vergi yasalarında ilke olarak vergilendirilmesi öngörülen bir konunun vergi dışında tutulmasına istisna denir. Buna karşılık, yine kural gereği mükellef olması gereken kişi ya da grupların vergi yükümlülüğü dışında kalmalarına muafiyet denir.

- İstisnaya örnek olarak; Telif kazançları istisnası, Gümrük Antrepo Rejimi, Dahilde İşleme Rejimi,

-Muafiyetlere örnek olarak ise; Gelir Vergisi Kanununda düzenlenen “Esnaf muaflığı”, “Diplomat/Diplomatik muaflığı” ve “Zati Eşya Muaflığı”

Gösterilebilir.

Aşağıdaki makalemizde, Muafiyet ve İstisnalara ilişkin mevzuat hükümleri ile konuya ilişkin kişisel görüşlerimize yer verilecektir.

I- 4458 SAYILI GÜMRÜK KANUNU’NUN 167’İNCİ MADDESİNDE SAYILAN İŞLEMLER

Aşağıda sayılan hallerde, serbest dolaşıma sokulacak eşya gümrük vergilerinden muaftır (Yani; Gümrük Vergisi, İlave Gümrük Vergisi ve Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi alınmaz).

Bu İşlemler:

1. Cumhurbaşkanının zat ve ikametgahı için gelen eşya,

2. Mütekabiliyet esasına göre ithal edilen diplomatik eşya,

3. Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün münhasıran asli görevleri ve Ticaret Bakanlığı’nın kaçakçılıkla mücadele görevi ile ilgili olarak ithal edecekleri her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesi,

4. Değeri 150-EURO’yu  geçmeyen  eşya,

5. Gerçek kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulacak şahsi eşyadan; a) Yerleşim yerlerini Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden gerçek kişilere ait, alındığı tarihte üç yaşından büyük olmayan kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtaları, b) Yerleşim yerlerini Türkiye Gümrük Bölgesine nakleden gerçek kişilere ait her türlü kullanılmış ev eşyası, c) Yerleşim yeri Türkiye’de olan bir Türk ile evlenerek veya evlenmek üzere Türkiye’ye gelen kişilere ait çeyiz eşyası, d) Miras yoluyla intikal eden kişisel eşya, e) Türkiye’ye öğrenim görmek amacıyla gelen öğrencilere ilişkin eğitimle ilgili malzemeler ve eğitimle ilgili diğer ev eşyası, f) Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak çıkan gerçek kişilerin geri getirdiği kullanılmış ev eşyası, g) Yerleşim yeri Türkiye dışında olan gerçek kişilerin Türkiye’de satın aldıkları veya kiraladıkları konutlarında kullanılmak üzere geçici veya kesin olarak getirdikleri ev eşyası, h) Yolcuların kendi kullanımlarına mahsus ticari mahiyette olmayan kişisel eşya,

6. Gerçek kişilerce serbest dolaşıma sokulacak diğer eşyadan; a) Değeri 430-EURO’yu geçmemek üzere yolcuların beraberindeki hediyelik eşya, b) Şeref nişanları veya ödülleri, c) Uluslararası ilişkiler çerçevesinde alınan hediyeler, 7. Cumhurbaşkanınca belirlenecek kişi, kurum ve kuruluşlar tarafından ticari gaye güdülmemek ve amacı doğrultusunda kullanılmak üzere ithal edilen eşyadan; a) Eğitim, bilim ve kültürel amaçlı eşya ile bilimsel alet ve cihazlar, b) Tıbbi teşhis, tedavi ve araştırma yapılmasına mahsus alet ve cihazlar, c) Bilimsel araştırma amacına yönelik hayvanlar ile biyolojik veya kimyasal maddeler,     d) İnsan kaynaklı tedavi edici maddeler ile kan gruplama ve doku tipi ayırma belirteçleri, e) İlaç özelliği olan ürünlerin kalite kontrolüne yönelik maddeler, f) Ulusal araştırma geliştirme kurumları tarafından yürütülen veya desteklenen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen eşya,

8. Bir ticari faaliyetin yürütülmesi ile bağlantılı ithalat; a) İşyeri nakli suretiyle ithal edilen sermaye malları ve diğer malzemeler, b) Türkiye Gümrük Bölgesinde faaliyette bulunan çiftçilerin, komşu ülkedeki mülklerinden elde ettikleri ürünler, c) Komşu ülkelerdeki çiftçiler tarafından Türkiye Gümrük Bölgesindeki mülklerinde kullanılmak üzere getirilen, toprak ve ekinlerin işlenmesi amacına yönelik tohum, gübre ve diğer ürünler,

d) Ticari mahiyet arz etmeyen numuneler,

i- Önemli değeri olmayan numunelik eşya ve modeller,

ii- Basılı reklamcılık dökümanları ve reklamcılık amacına yönelik malzemeler,

iii- Bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette kullanılan veya tüketilen ürünler,

e) İnceleme, analiz veya test amaçlı olarak ithal edilen eşya,

9. Ulaştırmacılıkta kullanılan eşya; a) Taşıma sırasında eşyanın istifi ve korunması için yardımcı maddeler, b) Canlı hayvanların nakli sırasında kullanılan kuru ot, yem ve yiyecek maddeleri ile ilaçları, c) Ulaşım araçları ile özel konteynerlerde mevcut bulunan akaryakıt ve madeni yağları, d) Deniz ve hava ulaşım araçlarına ait donatım ve işletme malzemesi, e) Yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetlerinde bulunan hava yolu şirketlerinin bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen hava taşıtları, motorları ve bunların aksam ve parçaları,

10. Bilgi materyali ithalatı; a) Yayın hakları veya endüstriyel ve ticari patent haklarını koruyan örgütlere gönderilen eşya, b) Turistik reklamcılık malzemeleri, c) Ticari değeri olmayan çeşitli belge ve eşya,  

11. Cenaze ve cenaze ile ilgili eşyanın ithali; a) Savaş kurbanları anıtları ile mezarlıkların yapımı, bakımı ve süslenmesi amacına yönelik eşya, b) Tabutlar, cenaze kül kapları ve süsleme niteliği olan cenaze levazımatı,

12. Diğer eşya; a) Malül ve engellilerin kullanımına mahsus eşya, b) Tabiî  afetler, tehlikeli ve salgın hastalıklar, büyük yangınlar, radyasyon ve hava kirliliği gibi önemli nitelikteki kimyasal ve teknolojik olaylar ile büyük nüfus hareketleri gibi kriz hallerinden zarar görenlere gönderilen eşya, c) Türkiye'de düzenlenen uluslararası spor müsabakalarında kullanılmak üzere getirilen eczacılık ürünleri,

Birinci fıkranın (3) ila (12) numaralı bentlerinde yer alan eşyayı geliş süreleri dâhil tanımlamaya, bunların cins, nevi ve miktarlarını belirlemeye, muafiyet ve istisna uygulanacak tutarları sıfıra kadar indirmeye veya iki katına kadar çıkartmaya ve bu muafiyet ve istisnayı farklı eşya itibarıyla birlikte veya ayrı ayrı uygulamaya ve ticari mahiyette bulunmayan vergiye tabi eşyadan alınacak gümrük vergilerini göstermek üzere ilgili kanunlarda belirtilen hadleri geçmemek şartıyla tek ve maktu bir tarife uygulamaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.  

II- 2009/15481 SAYILI KARAR VE 2 SAYILI GÜMRÜK MUAFİYETİ TEBLİĞİNE GÖRE TÜRKİYE’YE İTHALİ VEYA GEÇİCİ İTHALİ MUAF OLAN EŞYALAR

Söz konusu eşyaların ithali sırasında; Kısmi veya tam muafiyet uygulanır. Tam muafiyet uygulandığı durumlarda Gümrük Vergisi, İlave Gümrük Vergisi ve Katma Değer Vergisi alınmaz. Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ise; 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 5, 6, 7 ve 7/A.maddelerinde sayılan eşyaların ithalinden alınmaz. Diğerlerinden ÖTV alınır. Kısmi muafiyet uygulanması durumunda ise; İthalata konu eşyanın gümrük vergileri toplamının % 3, aylık vergi olarak (her ay) tahsil edilir.

Bu Eşyalar:

1- Nihai Kullanım: Gümrük Kanunu’nun 16.maddesi hükmü çerçevesinde, nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranı uygulamasına tabi eşyanın, öngörülen amaçlarla kullanılması halinde gümrük vergisi alınmaz veya normalde uygulanan gümrük vergisi oranından daha düşük vergi oranı uygulanır (2009/15481 sayılı Kararın 4.maddesi).

Not: Nihai Kullanım Hakkında Daha Geniş Bilgi Edinmek İsteyenler, İleride yayınlanacak “Gümrük Mevzuatında Nihai Kullanım” Başlıklı Makalemize Müracaat Edebilirler.

2- Kişilere Ait (Kişisel Kullanıma Mahsus) Ve Belirli Şartları Taşıyan Araçlara/Taşıtlara İthal Vergilerinden Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalat Rejimi Uygulanır (İthalat Sırasında Gümrük Vergisi, Katma Değer Vergisi Ve Varsa İlave Gümrük Vergisi ve ÖTV Alınmaz, Vergiler Teminata Bağlanır). Bu Şartlar: 1-a) Bu taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişi adına ve bu bölge dışında tescil edilmiş olması ya da Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olduğunun belgelendirilmesi, b) Taşıtların, 17, 18 ve 19.madde hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiler tarafından kullanılması,                       c) Demiryolu taşıtları dışında ticari kullanıma mahsus taşıtların, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında başlayan veya sona eren taşıma işlerinde kullanılması, gerekir.

2) Onaltıncı maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerindeki koşulları taşıyan ve geçici ithalat izni verilen taşıtın, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiler tarafından; a) Bölge dışında bir demiryolu ulaşım ağına bağlı demiryolu taşıtının bir anlaşma çerçevesinde müştereken, b) Bir römorkun veya yarı römorkun, Türkiye Gümrük Bölgesinde tescilli bir motorlu taşıt ile birlikte, c) Kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarının acil bir durum nedeniyle ve bu durum süresince araç sahibi de araçta bulunmak şartı ile, kullanılması mümkündür.

3) 16.maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulu taşıyan kişisel kullanıma mahsus taşıt, izin hak sahibinin izni ve 19.maddenin üçüncü fıkrası çerçevesinde, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek bir kişi tarafından süreklilik arz etmemek koşuluyla kullanılabilir. Ancak, bu kullanım sırasında izin hak sahibinin Türkiye Gümrük Bölgesinde bulunması şarttır.

4) (1) Türkiye Gümrük Bölgesindeki yerleşim yerini bölge dışına nakletmek isteyen gerçek kişinin kişisel kullanım amacıyla getireceği 2009/15481 sayılı Kararın 16.maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulu taşıyan taşıta, geçici ithalat izni verilir. Bu taşıtın geçici olarak Türkiye Gümrük Bölgesine getirildiği tarihten itibaren en fazla üç ay içinde yeniden ihraç edilmesi zorunludur. (2) Belirli bir süre ile çalışmak veya öğrenim görmek amacıyla gelen Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ülkelerinde adlarına kayıtlı olan kişisel kullanıma mahsus kara taşıtına geçici bir süreyle Türkiye Gümrük Bölgesinde trafiğe tescil edilmek üzere geçici ithalat izni verilir. Bu taşıtlar çalışma veya öğrenim süresi içerisinde Türkiye Gümrük Bölgesine getirilebilir. (3) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişi tarafından kişisel veya ticari amaçla kullanmak üzere getirilen ve 16.maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerindeki koşulları taşıyan taşıtın, süreklilik bulunmaması/süreklilik arz etmemesi şartıyla ve kişisel kullanım konusunun hizmet sözleşmesinde belirtilmesi şartıyla, izin hak sahibi tarafından istihdam edilen veya usulüne uygun olarak yetkili kılınan Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik gerçek kişi tarafından kullanılmasına izin verilir. Ancak, kişisel amaçla kullanılacak taşıtlar için 16.maddenin birinci fıkrasının (c) bendindeki koşul aranmaz. (4) Kamu kuruluşları, belediyeler ve sermayesinin tamamı devlete ait olan kamu iktisadi kuruluşları ile yapılan sözleşmeye istinaden ticari amaçla kullanılmak üzere getirilen ve 16.maddenin birinci fıkrasının (a) bendindeki koşulları taşıyan ambulans hava taşıtları, yangın söndürme hava taşıtları, zirai ilaçlama hava taşıtları ve sıhhi ilaçlama hava taşıtlarına yirmidört ayı aşmamak üzere geçici ithalat izni verilir. Bu sürenin uzatılması hususunda Bakanlık yetkilidir. (5) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerden Türkiye Gümrük Bölgesi dışından emekli olanlar ile Türkiye’de oturma iznine sahip Türkiye Gümrük Bölgesi dışından emekli yabancıların bu durumlarını belgelendirmeleri halinde, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında adlarına kayıtlı kişisel kullanıma mahsus kara taşıtlarına geçici ithal izni verilir. Bu kişilerden emeklilik tarihinden sonra Türkiye Gümrük Bölgesine ilk defa getirecekleri kişisel kullanıma mahsus kara taşıtları için Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunması koşulu aranmaz. Ayrıca, 20.maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (3) ve (4) numaralı alt bentlerindeki geçici ithalat izin sürelerinin tamamını kullanmadan taşıtıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkan emeklilerin, izin süresi içinde olmak koşuluyla, izinden kalan sürelerini kullanmak üzere taşıtıyla yeniden Türkiye Gümrük Bölgesine girişlerinde Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunma koşulu aranmaz. (6) Ticari kullanıma mahsus deniz, hava ve demiryolu taşıtlarına, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu uyarınca finansal kiralama sözleşmesi süresine bağlı olarak geçici ithalat izni verilir. (7) Geçici ithalat izni verilen hak sahibi, kişisel kullanıma mahsus kara taşıtını geçici ithalat izin süresince Türkiye Gümrük Bölgesinde kullanabilir (2009/15481 sayılı Kararın 16, 17, 18 ve 19.maddesi).

Not: Konuya İlişkin Daha Fazla Bilgi Edinmek İsteyenler, 6-7/04/2020 Tarihinde “Muhasebetr.Com” Sitesinde Yayınlanan “Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük İşlemleri (1) ve (2)” Başlıklı Makalemize Müracaat Edebilirler.

3- Paletler: 3.maddenin birinci fıkrasının (r) bendinde tanımlanan paletler için geçici ithalat izni verilir.

Aynı tür ve aynı kıymette olan paletin ihraç veya yeniden ihraç edilmesi durumunda, daha önce geçici ithaline izin verilen palet ile ilgili geçici ithalat rejimi sona erdirilir (2009/15481 sayılı Kararın 22.maddesi).

4- Konteyner: (1) a) Sahibinin veya işletmecisinin kimliği, b) Sahibi veya işletmecisi tarafından verilen ayırt edici işaret ve rakamlar, sabitleştirilmiş teçhizatı dahil dara ağırlığı, c) Hava taşımacılığında kullanılan konteyner hariç, konteynerin ait olduğu ülke, bilgilerinin görülebilen uygun bir yerine, çıkarılmayacak şekilde işaretlendiği anlaşılan konteynere geçici ithalat izni verilir. (2) Ancak, kombine demiryolu taşımacılığında takas edilerek kullanılan konteyner için birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen bilgilerin yer alıp almadığı hususu aranmaz. (3) Konteynerin yeniden ihraç edilmeden önce dahili trafikte bir defa kullanılmasına izin verilir (2009/15481 sayılı Kararın 23.maddesi).

Not: Geçici İthalat/Geçici İthalat Rejimi İle İlgili Geniş Açıklamaları, ileride yayınlanacak  “Geçici İthalat İşlemlerine Kısa Bir Bakış (1) Ve (2)” İsimli Makalemizde Bulabilirler.

5- Yolcular tarafından ithal edilen kişisel ve sportif amaçlı eşya: Türkiye Gümrük Bölgesinde ikamet etmediği halde, bu bölgeye geçici olarak gelen yolcuların seyahatleri sırasında kişisel ve sportif amaçlarla kullanacağı Ek-1’deki listede yer alan makul miktardaki eşyaya, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 24.maddesi). 

6- Gemi adamlarının ihtiyaç malzemesi: 1) Gemi adamlarının ihtiyacına yönelik olarak; a) Uluslararası deniz trafiğine kayıtlı bir gemide, b) Mürettebat tarafından geçici olarak gemiden kıyıya indirilmesi durumunda kıyıda, c) Kültürel, sosyal veya dini amaçlarla düzenli hizmet veren ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından bu kuruluşlarda, kullanılmak amacıyla getirilen Ek-2’deki listede yer alan ihtiyaç malzemesine, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 25.maddesi).

7- Kriz Hali İçin Gönderilen Yardım Malzemesi: Türkiye Gümrük Bölgesindeki kriz hali nedeniyle bir kamu kuruluşuna veya kamu kuruluşları tarafından yetkili kılınan kuruluşlar adına gönderilen yardım malzemesine, geçici ithalat izni verilir  (2009/15481 sayılı Kararın 26.maddesi).

Örneğin: Deprem sonrası yurt dışından gönderilen kurtarma ve çeşitli yardım malzemeleri gibi.

8- Tıbbi Ve Cerrahi Teçhizat İle Laboratuvar Teçhizatı: Türkiye Gümrük Bölgesinden temin edilememesi nedeniyle hastane ya da başka bir tıbbi kuruluşun acil ihtiyacını karşılamaya yönelik olarak, bu kuruluşlara teşhis veya tedavi amacıyla bedelsiz gönderilen ve Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiye ait tıbbi ve cerrahi teçhizat ile laboratuvar teçhizatına, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 27.maddesi).

Örneğin: Yurt dışından yardım amaçlı gönderilen pandemi malzemeleri.

9- Canlı Hayvanlar ve Bunlara Ait Teçhizat İle Sınır Bölgelerinde Kullanılan Teçhizat: 1) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait ve Ek-3’teki listede sayılan amaçlar için getirilen hayvanlara, geçici ithalat izni verilir. 2) Geçici ithal edilen hayvanlardan doğan ve ticari değeri bulunan hayvanlar da bu rejime tabi tutulmuş sayılır. 3) a) Türkiye Gümrük Bölgesine komşu bir sınır bölgesinde yerleşik bir kişiye ait olan ve bu komşu sınır bölgesinde yerleşik bulunan bir kişi tarafından, b) Sınır bölgesinin genel altyapı inşası, bakımı ve tamiri için gerekli olan ve kamu kuruluşlarının sorumluluğu altında, sınır bölgesinde kullanılmak amacıyla getirilen eşyaya, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 28.maddesi).

10- Ses, Görüntü Veya Veri Taşıyan Eşya: 1) Aşağıda yer alan ses, görüntü veya veri taşıyan eşyaya geçici ithalat izni verilir: a) Ticari kullanımdan önce görülmek üzere gönderilen sinema filmlerinin pozitifleri, basılı ve işleme tabi tutulmuş ve diğer kayıtlı görüntü taşıyan eşya. b) Ses, dublaj veya çoğaltma amacıyla gönderilen filmler, manyetik bantlar ve teller ile diğer ses veya görüntü taşıyan eşya. c) Ücrete tabi olarak toplu gösterime sunulmadığı sürece, yabancı ürünlerin işlevini veya mahiyetini tanıtan filmler. ç) Otomatik veri işlemede kullanılmak üzere ücretsiz olarak gönderilen veri taşıyan eşya (2009/15481 sayılı Kararın 29.maddesi).

Not: Konu hakkında ayrıntılı bilgi edinmek isteyenler 07.04.2020 Tarihinde, İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği “info@igmd.org.tr” Sitesinde Yayınlanan “Veri ve Komutların Dış Ticaret Yönü” İsimli Makalemize müracaat edebilirler.

11- Turistik Reklam Malzemesi: Turistik tanıtıma yönelik Ek-4’teki listede yer alan reklam malzemesine, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 30.maddesi).

12- Mesleki Teçhizat:  1) Ek-5’teki listede yer alan; a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişiye ait olan, b) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi veya bu kişi tarafından Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik olup olmadığına bakılmaksızın istihdam edilen kişi tarafından getirilen, c) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi tarafından ya da onun denetimi altında kullanılan, mesleki teçhizata, geçici ithalat izni verilir.

2) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişi ile yapılan ortak yapım sözleşmesi kapsamında televizyon programı, görsel-işitsel eser yapımında kullanılmak amacıyla, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişiye gönderilen sinematografik teçhizatın geçici ithaline birinci fıkranın (c) bendindeki koşul aranmaksızın izin verilir.

3) Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik kişinin taraf olduğu radyo ve televizyon programlarının ortak yapımında, mesleki teçhizat kiralamaya konu olabilir.

4) El aletleri hariç olmak üzere, sınai üretim ve ambalajlama işlerinde, doğal kaynakların işlenmesinde, binaların inşasında, tamir veya bakımında ya da toprak hafriyatı gibi işlerde kullanılacak teçhizat bu maddenin uygulanmasında mesleki teçhizat olarak değerlendirilemez (2009/15481 sayılı Kararın 31.maddesi).

13- Pedagojik Materyal ve Bilimsel Malzeme: 1) Ek-6’daki listede yer alan; a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan, b) Ticari amaç gütmemek üzere öğretim, bilimsel araştırma veya mesleki eğitim amacıyla kurulan özel veya kamu kurumları tarafından kuruluş amaçları doğrultusunda kendi sorumlulukları altında kullanılmak için getirilen, c) Getiriliş amacına uygun miktarda olan, ç) Ticari amaç dışında kullanılmak üzere getirilen, pedagojik materyal ile Ek-7’deki listede yer alan eğitim, bilimsel veya kültürel faaliyetlerle bağlantılı olarak gönderilen diğer eşyaya geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 32.maddesi).

14- Ambalajlar: 1) Dolu olarak getirildikleri takdirde boş veya dolu olarak ya da boş olarak getirildikleri takdirde dolu olarak yeniden ihraç edilmek istenen ambalajlara geçici ithalat izni verilir.

2) Bu kapsamda geçici ithaline izin verilen ambalajlar, ihraç veya yeniden ihraç eşyasının dışındaki bir eşyanın ambalajı olarak kullanılamaz.

3) Tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi kapsamında boş olarak geçici ithal edilmesine karşılık, dolu olarak yeniden ihraç edilmediği tespit edilen ambalajlar için Gümrük Kanunu’nun 184.maddesi uyarınca gümrük yükümlülüğü doğar. Bu eşyaya, gümrük yükümlülüğünün doğmasından itibaren kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi uygulanır. (2009/15481 sayılı Kararın 33.maddesi).

15- Özel Nitelikte Eşya: 1) Aşağıda yer alan özel nitelikteki eşya için geçici ithalat izni verilir: a) Mülkiyeti Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan ve kullanımı sonucunda elde edilen ürünün en az % 75'inin Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilmesi koşuluyla, bu bölgede yerleşik kişiye imalat işlerinde kullanılmak üzere gönderilen ölçme, kontrol, test araçları ve benzeri diğer araçlar ile kalıp, çizim, taslak ve benzeri diğer araçlar. b) Mülkiyeti Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik bir kişiye ait olan ve bu kişi tarafından Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik bir kişiye tamamı ihraç edilecek ürünün imalatında kullanılmak üzere, bedelsiz gönderilecek özel alet ve araçlar. c) Test, deneme veya tanıtıma tabi tutulmak amacıyla gönderilen eşya, ç) Test, deneme veya tanıtımın gerçekleştirilebilmesi için kullanılması gereken eşya, d) Niteliği gereği eşyanın reklamının yapılması veya eşyanın belirgin özelliğinin tanıtılması amacıyla gönderilen eşya, e) Test veya denemeye tabi tutulmayı içeren satış sözleşmesine konu eşya, f) (c), (ç), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen eşya, anılan bentlerde belirtilen getiriliş amacı dışında başka bir amaçla kazanç elde etmek için kullanılamaz (2009/15481 sayılı Kararın 34.maddesi).

Not: Konu Hakkında Ayrıntılı Bilgi Edinmek İsteyenler, Gümrük Ve Ticaret Müfettişleri Dayaanışma Derneği Yanın Organı Olan “Gümrük ve Ticaret Dünyası” İsimli Derginin 104’üncü Sayısında Yayınlanan “Kalıp ve Modifikasyon İthalaının Ayrıntılı İncelenmesi” İsimli Makalemize Müracaat Edebilirler.

16- Numuneler: Üretilmiş belli bir mal grubunu temsil edecek ya da üretilmesi planlanan eşyanın örnekleri niteliğinde olan numunelere geçici ithalat izni verilir. Ancak, tek bir şahıs tarafından getirilen aynı cinsten fazla miktarda eşya ile tek bir şahsa gönderilen çok sayıda eşya numune olarak değerlendirilmez. (3) Numuneler, Türkiye Gümrük Bölgesinde iken gösteri amacı dışında herhangi bir şekilde kullanılamaz (2009/15481 sayılı Kararın 35.maddesi).

17- Üretim Araçları ve Parçaları: 1) Tamir veya siparişe konu üretim araçları veya bunların parçalarına, tamir veya teslim süresi boyunca kullanılmak ve tamirci veya tedarikçi tarafından bedelsiz olarak gönderilmek kaydıyla tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimi uygulanır. 2) Birinci fıkrada belirtilen eşyanın geçici ithalat rejimi altında kalabileceği süre altı aydır (2009/15481 sayılı Kararın 36.maddesi).

18- Sergilenmek Veya Satılmak Amacıyla Getirilen Eşya: 1) Sergi, fuar, toplantı ve benzeri etkinliklerde gösterime ya da kullanıma sunulan eşya için geçici ithalat izni verilir. Bu kapsamdaki eşyanın, işyerinde veya mağazalarda düzenlenen satış veya özel amaçlı sergiler dışındaki genel bir sergi, fuar, toplantı ve benzeri etkinliklerde gösterim ve kullanım amacıyla geçici ithal edilmesi ve bu amaç doğrultusunda geçici ithal edileceğinin ilgili sergi veya fuar organizasyonundan alınacak belge ile kanıtlanması gerekir. Bu tür etkinliklerde gösterime ya da kullanıma sunulan eşyadan etkinlik süresince elde edilen eşya da bu rejime tabi tutulmuş sayılır. 2) Alıcının yapacağı inceleme sonucuna bağlı olarak satın alımına karar verilecek, numune olarak nitelendirilemeyecek eşyaya iki ay süre ile geçici ithalat izni verilir. 3) Aşağıda yer alan ve sergilenmek veya satılmak amacıyla getirilen eşyaya geçici ithalat izni verilir: a) Satılmak amacıyla müzayedeye getirilen eski eşya, b) Olası bir satış amacıyla, sergilenmek üzere getirilen Ek-8’deki listede yer alan sanat eserleri, koleksiyon parçaları ve antikalar (2009/15481 sayılı Kararın 37.maddesi).

19- Yedek Parça, Aksesuar Ve Ekipman: İthalat vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithaline izin verilen eşyanın yenilenmesi, ayarı ve muhafazasına yönelik tamir ve bakım için gerekli olan yedek parça, aksesuar ve ekipmanlara, geçici ithalat izni verilir (2009/15481 sayılı Kararın 38.maddesi).

20- Etkisi Olmayan Özel Bir Durumda Getirilen Eşya: 1) Bu Kısım kapsamında tam muafiyetten yararlanamayan ve önemli ekonomik etkisi olmayan eşyaya bir defaya mahsus olmak üzere tam muafiyet suretiyle geçici ithalat izni verilir. Bu eşyaya verilecek süre hiçbir koşulda üç ayı geçemez ve bu eşyaya ilişkin süre uzatım talepleri karşılanmaz. 2) Genelkurmay Başkanlığı koordinesinde icra edilecek eğitimlere katılacak NATO üyesi olmayan ülkelere ait eşyaya Genelkurmay Başkanlığınca talep edilen süre kadar geçici ithalat izni verilir. Eğitimlerde kullanılan ve sarf edilen eşyanın ayniyeti aranmaz (2009/15481 sayılı Kararın 39.maddesi).

21- Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalatta Teminat:  1) Tam muafiyet suretiyle geçici ithal edilecek eşyadan ithalat vergilerini karşılayacak tutarda teminat aranır.

2) Ancak, Kanunun 202.maddesi hükmü uyarınca; a) Sözlü beyana konu olan eşya, b) Yazılı beyana konu olan; 1- Türkiye Gümrük Bölgesinde meydana gelen kriz hali nedeniyle bir kamu kuruluşu adına veya kamu kuruluşları tarafından yetkili kılınan kuruluşlar adına gönderilen yardım malzemeleri, 2-Hava, deniz veya demiryolu şirketlerine veya posta idarelerine ait olan ve bunlar tarafından uluslararası trafikte kullanılmak üzere üzerleri ayırt edici biçimde işaretlenmiş malzeme, için teminat aranmaz (2009/15481 sayılı Kararın 41.maddesi).

22- Kısmi Muafiyet Suretiyle Geçici İthalatta Teminat: Kanunun 133.maddesi hükümleri çerçevesinde kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşya için her ay itibarıyla alınacak ithalat vergileri tutarının % 3’ü dışında kalan tutar için teminat aranır (2009/15481 sayılı Kararın 42.maddesi).

23- Posta Veya Hızlı Kargo Yoluyla Gelen Eşya: 1) Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir kişiye posta ya da hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen 150-Avro’yu geçmeyen kişisel kullanıma mahsus kitap veya benzeri basılı yayına muafiyet tanınır.  2) Muafiyetin aynı kişi tarafından kullanılmasının süreklilik arz ettiğinin tespiti halinde muafiyetin kullanımına sınırlama getirilebilir. 3) Birinci fıkra kapsamındaki eşyanın cins, nevi, nitelik, miktar ve kıymetine ilişkin düzenleme yapmaya Bakanlık yetkilidir. (2009/15481 sayılı Kararın 45.maddesi).

24- Yerleşim Yerini Türkiye Gümrük Bölgesine Nakleden Gerçek Kişilere Ait Kullanılmış Motorlu Veya Motorsuz Özel Nakil Vasıtaları: 1) Aşağıda belirtilen kişilerin kullanılmış motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokmalarına izin verilir: a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmidört (24) ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler. b) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri. c) Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden kişiler. ç) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.

2) Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişiler için, motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının, kişilerin Türkiye'ye son giriş tarihinden en az altı ay öncesinde yurt dışında bulundukları ülkede adlarına kayıtlı olması, adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması şarttır.

3) Motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtası muafiyeti, aile ünitesine tanınır.

4) Muafiyet sadece, yerleşim yeri naklinde kişinin yerleşim yerini nakletmek amacıyla Türkiye'ye son giriş tarihinden, kamu görevlileri için ise görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye giriş tarihinden itibaren altı ay içerisinde getirip serbest dolaşıma giriş beyanında bulunduğu eşya için tanınır.

5) Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının 46.madde kapsamında muafen serbest dolaşıma girişine izin verilmez.

6) Bu Ayırım kapsamında belirtilen şartlar sağlanmış ve yabancı bir ülkede yeniden ikamet tesis edilmiş olsa dahi, serbest dolaşıma giriş tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe, aynı kişilerin motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının muafen serbest dolaşıma girişine ilişkin talepleri kabul edilmez.                  (ç) bendinde belirtilen yurt dışında yerleşik murisin Türkiye Gümrük Bölgesinde geriye doğru bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye Gümrük Bölgesinde bir takvim yılında kırk beş güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz. 7) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yirmi dört ayı aşmayan süreyle geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.

8) Evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar.

9) Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının bu bölüm/madde kapsamında muafen serbest dolaşıma girişine izin verilmez.        

10) Türk vatandaşlığından çıkma izni almak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanan kişiler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar (2009/15481 sayılı Kararın 46.maddesi, 2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 4, 5, 6, 7.maddesi).

Müracaat Süreleri; 1) Mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla, araç sahiplerinin kendisi, eşi veya 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225.maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler (Gümrük Müşavirleri) tarafından aşağıda belirtilen süreler içerisinde gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir: a) Yurt dışında yirmi dört ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren altı ay, b) Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitimini müteakip Türkiye’ye ilk giriş tarihinden itibaren altı ay, c) Türk vatandaşlığına geçenlerin; vatandaşlığa geçiş kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren altı ay, ç) Miras yoluyla serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak olan varislerin; veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay. 2) Kamu görevlilerinin atama kararından önce Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak dönmesi halinde birinci fıkranın (b) bendinde belirtilen süre, kişinin Türkiye Gümrük Bölgesine son giriş tarihinden itibaren hesaplanır (2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 7.maddesi)

Belgeler: Araç sahiplerinin kendisi, eşi veya 4458 sayılı Gümrük Kanununun 225.maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler (Gümrük Müşavirleri) tarafından, aşağıdaki belgelerle birlikte, 38.maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen {Araçlar için, Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü, Gebze Gümrük Müdürlüğü, İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü ve Ankara Gar Gümrük Müdürlüğü yetkilidir.} yetkili gümrük idaresine başvurulur.

1) Araca ilişkin teslim-tesellüm belgesi,

2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği,

3) Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,

4) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgesinin aslı; yurt dışında bulunduğu ülke makamlarınca bu belgenin aslının alıkonulması sonucu ibraz edilememesi halinde, belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği,

5) Atama kararı veya görevin sona erdiğini gösteren, kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek belge.

6) Yerleşim yerinin nakledildiği ülkede bulunan dış temsilciliğimiz tarafından motorlu veya motorsuz özel nakil vasıtalarının serbest dolaşıma girişi için düzenlenmiş ikamet nakil belgesi,

7) Veraset ilamı,

8) Birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi” olmak üzere, duruma göre bu belgelerden gerekli olanlar ilgili müracaatlar sırasında istenir        (2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 8.maddesi)

Serbest Dolaşıma Giriş İşlemleri: 1) İlgili kişilerin/araç sahiplerinin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında ve/veya Türkiye’de kalış sürelerini gösteren yurda giriş-çıkış kayıtları elektronik sistemler üzerinden tespit edilir. 2) Serbest dolaşıma giriş işlemleri tamamlanan ve bu bölümde belirtilen vasıtalar için Tebliğin 38.maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen yetkili gümrük idareleri {Yeşilköy Gümrük Müdürlüğü, Gebze Gümrük Müdürlüğü, İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü ve Ankara Gar Gümrük Müdürlüğü} tarafından düzenlenecek belgeye/yazıya Ek-1’de yer alan şerh konularak;

a) Özel kara nakil vasıtaları için düzenlenecek trafik şahadetnamesi ilgili trafik tescil idaresine,

b) Özel hava nakil vasıtaları için yazılacak yazı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne,

c) Özel deniz nakil vasıtası için yazılacak yazı vasıtanın kayıtlı olduğu Liman Başkanlığına,

Gönderilir (2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 9.maddesi)

25- Yerleşim Yerini Türkiye Gümrük Bölgesine Nakleden Gerçek Kişilere Ait Kullanılmış Ev Eşyası: 1) Aşağıda belirtilen kişilerin kendilerine ait kullanılmış ev eşyasını gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma sokmalarına izin verilir: a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında devamlı olarak en az yirmidört (24) ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler. b) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri. c) Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden kişiler. ç) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin ölümü ile Türkiye’de yerleşik gerçek kişi mirasçıları.

2) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen kişiler için, Türkiye Gümrük Bölgesinde bir yıl içinde altı aydan az süre ile geçici olarak bulunmak devamlılık halini bozmaz. Ancak, bu süreler Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki yerleşim yerinde aranan yirmidört (24) ay kalma süresine dahil edilmez.

3) Birinci fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişiler için, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az yirmidört (24) ay ikamet etme şartı aranmaz.

4) Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanan memurların, yeni tayin edildikleri ülkenin özelliği veya uzaklığı sebebiyle eşyasını beraberlerinde götürmelerinin külfetli ve masraflı bulunması veya Türkiye Gümrük Bölgesine getirmelerinde veya göndermelerinde zorunluluk bulunması hallerinde, durumlarının tevsik edilmesi kaydıyla, yurt dışındaki ev eşyası için muafiyet uygulanır (2009/15481 sayılı Kararın 48.maddesi, 2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 10.maddesi).

26- Muafiyet Koşulları: 1) Kullanılmış ev eşyası muafiyeti, aile ünitesine tanınır. 2) İlgilinin bu tür eşyayı Türkiye Gümrük Bölgesindeki yerleşim yerinde de aynı amaçla kullanması şarttır. 3) Ev eşyasının kişilerin beraberinde veya gelişlerinden önce veya altı ay sonraki süre içerisinde getirilip serbest dolaşıma giriş beyanında bulunulması gerekir. 4) Taşınabilir alet ve cihazlar hariç olmak üzere, bir ticaret veya meslek icabı kullanılacak malzemelerin bu Ayırımdaki hükümler kapsamında muaf olarak serbest dolaşıma girişine izin verilmez. (ç) bendinde belirtilen ölen kişinin yurtta bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye’de bir takvim yılında kırk beş güne kadar kalışlar yurt dışındaki ikamet süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerlerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.

- Bu bölüm kapsamında kullanılmış ev eşyası muafiyetinden faydalanmış olan, Karar’ın 48.maddesinin 1.fıkrasının a bendinde (Tebliğin 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde) yer alan kişilerin tekrar aynı muafiyetten yararlanabilmeleri için, yurt dışında en az yirmi dört ay yeniden ikamet tesis etmiş olmaları gerekir.

– Ancak; 1) Yirmi dört ayı aşmayan süreyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışında geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri için bu bölüm hükümleri uygulanmaz.

2) Türk vatandaşlığından çıkma izni almak suretiyle, yabancı bir ülke vatandaşlığını kazanan kişiler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanamazlar. Ancak, çift uyruklu kişiler bu bölümde yer alan muafiyetten faydalanırlar. (2009/15481 sayılı Kararın 49.maddesi, 2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 11 ve 12.maddesi).

Eşyanın getirilme süresi ve Gerekli Belgeler: 1) Kullanılmış ev eşyasının serbest dolaşıma giriş beyanı, mücbir sebep veya beklenmeyen haller saklı kalmak kaydıyla; a) 10.maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen kişiler tarafından gelişlerinden önce veya beraberlerinde ya da gelişlerinden sonraki altı ay, b) 10.maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan kişiler, veraset ilamı tarihinden itibaren yirmi dört ay, içerisinde yapılır.

2) 10.maddede belirtilen kişilerin kendisi, eşi veya Gümrük Kanununun 225.maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından aşağıdaki belgelerle birlikte yetkili gümrük idaresine başvurulur. a) 10 uncu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kişiler için; 1) İkamet nakil belgesi, 2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, 3) Sözlü beyan formuna eklenecek eşya listesi.

b) 10.maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen kişiler için; 1) Atama kararı veya kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek görevin sona erdiğini gösteren belge. (Kamu görevlilerinin görevlerinin bitiminden önce, eşi veya Gümrük Kanununun 225.maddesi çerçevesinde temsil yetkisini haiz kişiler tarafından gerçekleştirilen serbest dolaşıma giriş işlemlerinde, kamu görevlilerinin yurt dışında görevli olduklarına ve görev sürelerinin sona ermediğine dair bağlı bulundukları kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilen belgenin ibrazı halinde, ayrıca bu kişilerin eşlerinden ikamet nakil belgesinin ibrazı istenmez.) 2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, 3) Sözlü beyan formuna eklenecek eşya listesi.

c) 10.maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kişiler için; 1) İkamet nakil belgesi, 2) Türk vatandaşlığına geçişi gösteren belge, 3) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, 4) Sözlü beyan formuna eklenecek eşya listesi.

ç) 10.maddenin birinci fıkrasının (ç) bendinde belirtilen kişiler için; 1) Veraset ilamı, 2) Vukuatlı nüfus kayıt örneği, 3) Birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi”, 4) Sözlü beyan formuna eklenecek eşya listesi (2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 13 ve 14.maddesi).

Sürekli Görevle Yabancı Bir Ülkede Bulunmakta İken, Sürekli Görevle Başka Bir Ülkeye Atanan Kamu Görevlilerinin Kullanılmış Ev Eşyasına İlişkin Gümrük İşlemleri: 1) Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanan kamu görevlilerinin yeni tayin edildikleri ülkenin özelliği veya uzaklığı sebebiyle beraberlerinde götüremeyecekleri ev eşyası için bu bölüm hükümleri uygulanır.

2) Birinci fıkrada belirtilen kamu görevlilerine ait kullanılmış ev eşyasına ilişkin gümrük işlemleri aşağıda belirtildiği şekilde gerçekleştirilir: a) Söz konusu kişiler serbest dolaşıma giriş talebinde bulundukları eşyanın cins ve miktarını ayrıntılı olarak gösteren, dört nüsha eşya listesi ekli ve eşyanın serbest dolaşıma giriş işleminin yapılacağı gümrük idaresinin de belirtildiği bir dilekçe ile durumlarını bağlı bulundukları kamu kurum veya kuruluşuna bildirirler. b) Atamayı yapan kamu kurum veya kuruluşunca durum uygun görülürse, eşya listesinin üç nüshasının eklenmesi suretiyle talep, eşyanın serbest dolaşıma giriş işleminin yapılacağı gümrük idaresine bildirilir. c) Gümrük idaresince eşyanın kullanılmış ev eşyası niteliğinde olup olmadığı ve bu eşyanın yurda getirilmesi veya gönderilmesinin zorunlu olup olmadığı hususları incelenir ve uygun görülmesi halinde işlemler tamamlanır. Ayrıca, ilgili kamu kurum veya kuruluşuna da bilgi verilir. ç) Gümrük idaresi, serbest dolaşıma giren eşyanın cins ve miktarını gösteren listeyi onaylayarak bir örneğini ilgili kişiye verir.

- Ev eşyasına ilişkin gümrük işlemlerinde, kişinin kendisi ve aile ünitesindeki diğer kişiler tarafından bu hakkın mükerrer olarak kullanılıp kullanılmadığı elektronik sistemler üzerinden tespit edilir. Belirtilen süreler içerisinde eşyanın partiler halinde getirilmesi, hakkın mükerrer kullanımı olarak değerlendirilmez (2 sayılı Gümrük Muafiyeti Tebliği’nin 15 ve 16.maddesi).

…

Devam Edecek.

01.06.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.