Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

ATA Karnesi Soru – Cevap

SORULAR:

1) ATA karnesi ile Geçici ithalat birbirinden farklı uygulamalar mıdır?

2) ATA karnesi sadece fuar, sergi vb. faaliyetlere katılım için tanınmış kolaylaştırıcı bir geçici ithalat yöntemi midir?  İhracatta kullanılan plastik kutu ve paletlerin ithalatında kullanılabilir mi?

Kısacası ATA karnesi ile Geçici ithalatın birbirinden farklılıkları nelerdir?

CEVAPLAR:

1- ATA karnesi ile geçici ithalat rejimi birbirinden farklı uygulamalardır. Geçici ithalat izni, eşyayı kullanan veya kullandıran kişinin/firmanın talebi üzerine gümrük idarelerince verilir.

ATA Karnesi; Taşıma araçları hariç olmak üzere eşyanın geçici ithali için kullanılan, ayniyet tespitine yarayan ve ithalat vergileri ile ithalatta alınan diğer vergilerin uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren, gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, uluslararası bir gümrük belgesidir.

- Geçici İthalat Rejimi (Geçici İthalat): Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın ithalat vergilerinden tamamen ya da kısmen muaf olarak ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılması ve bu kullanım sırasındaki olağan yıpranma dışında, herhangi bir değişikliğe uğramaksızın yeniden ihracına imkân sağlayan hükümlerin uygulandığı rejimdir. Bununda iki şekli/kolu vardır.

Birincisi: Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın ithalat vergilerinden tamamen muaf olarak/tam muafiyet kapsamında ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılması ve bu kullanım sırasındaki olağan yıpranma dışında, herhangi bir değişikliğe uğramaksızın yeniden ihracına imkân sağlayan hükümlerin uygulandığı yöntemdir. Örneğin: Firmaların bedelli veya bedelsiz olarak yurt dışından getirdiği ve ihracat sırasında kullandığı/ihracat eşyalarının konulduğu ambalaj malzemeleri, çeşitli kaplar, konteynerler, sandıklar, paletler, kasalar, vb. eşyalardır. Bu eşyalar Türkiye’ye ithal edilirken herhangi bir vergi ve resim alınmaz, normal bir ithalatta istenilen bilgi ve belgeler istenilmez/ticaret politikaları önlemleri uygulanmaz, sadece ithalat vergileri teminata bağlanır.

Eşyanın rejim altında kalma süresi, verilecek ek sürelerle birlikte, azami yirmidört (24) aydır. Söz konusu eşyalar içindeki ihraç eşyasıyla birlikte yurt dışı/ihraç edilirler.

İkincisi: Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın ithalat vergilerinden kısmi muafiyet kapsamında ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılması ve bu kullanım sırasındaki olağan yıpranma dışında, herhangi bir değişikliğe uğramaksızın yeniden ihracına imkân sağlayan hükümlerin uygulandığı yöntemdir. Bu ikinci yöntemde söz konusu eşyaya tekabül eden toplam gümrük/ithalat vergilerinin % 3’ü, her ay vergi olarak tahsil edilir. Söz konusu vergiler eşyanın bu rejimden yararlandığı her ay için alınır ve bir aydan daha az süreler tam ay olarak değerlendirilir.

Örneğin: Geçici ithal edilen sandıkların ithalat vergileri toplamı 200-TL ise her ay % 3 (6-TL) vergi alınır, eşyanın Türkiye’de 185 gün kalacaksa 7 ay üzerinden toplam 42-TL vergi pesin olarak alınır, geriye kalan 158-TL içinde/içinse teminat alınır. Eşya yurt dışı edilince alınan teminat iade edilir.

- Türkiye'ye ithali yasak olan eşya, tüketilebilir nitelikteki eşya, ayniyet tespitinin yapılması mümkün olmayan eşya ile ülke ekonomisine zarar verebileceği Bakanlıkça belirlenecek eşya, ithalat vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejiminden yararlandırılmaz.

- Geçici ithalat izni, eşyayı kullanan veya kullandıran kişinin/firmanın talebi üzerine izin başvurusunun yapıldığı gümrük idareleri tarafından verilir.

- İthal vergilerinden tam muafiyet suretiyle geçici ithalat rejiminin uygulanabileceği durumlar ve özel şartlar Cumhurbaşkanınca belirlenir.

- Geçici ithalat rejimi kapsamındaki eşya kiralanamaz, ödünç verilemez, bir başkasının kullanımına bırakılamaz ve satılamaz.

{Geçici İthalata Rejimine/Geçici İthalata İlişkin ayrıntı bilgi için İleride Bu Konuda Yayınlanacak Makaleye müracaat edilebilir.}

ATA Karnesi: Taşıma araçları hariç olmak üzere eşyanın geçici ithali için kullanılan, ayniyet tespitine yarayan ve ithalat vergileri ile ithalatta alınan diğer vergilerin uluslararası alanda geçerli şekilde teminata bağlandığını gösteren, gümrük beyannamesi olarak kabul edilen, uluslararası bir gümrük belgesidir. ATA Karneleri aynen TIR Karnesinde olduğu gibi kendisi ilgili (üzerinde ve/veya ekinde kayıtlı) eşyanın ithalat ve ihracat vergilerinin teminatı hükmündedir. Herhangi bir sorun çıktığında gümrük vergileri Kefil kuruluştan (TOBB’den veya Yabancı kefil kuruluştan) tahsil edilir. ATA Karneleri Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve/veya Ticaret Odaları/Ticaret ve Sanayi Odalarından temin edilir.

- ATA Karnesi ibrazı suretiyle Türkiye’ye geçici ithali yapılacak eşyaya ilişkin olarak; ATA Karnesi, beyanname yerine geçen bir belge olduğundan, ayrıca geçici ithalat beyannamesi düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır. ATA Karnesinin kabul edilmesi için eşyayı beraberinde getiren kişi tarafından ibraz edilen ATA Karnesinin, Geçici İthalat Sözleşmesi eki Ek A uyarınca düzenlenmiş olması, Türkiye Gümrük Bölgesinde geçerli olması, eşyanın bu Tebliğin 1 Nolu ekinde yer alan ülkemizin taraf olduğu Geçici İthalat Sözleşmesi ekleri kapsamında getirilebilecek eşya listesinde bulunması ve söz konusu ekteki şartları taşıması gerekir.

- ATA karneleri, Geçici ithalatta/Geçici ithalat rejiminde kullanılan yol, yöntem veya araçlardan/belgelerden sadece bir tanesidir.

- ATA karnelerinin normal süresi 6 aydır. Gerektiğinde ilgili gümrük idaresince eşyaların yurtta kalma süresi uzatılabilir.

Uluslararası Geçici İthalat Sözleşmesi ve Kabul Ettiğimiz Ekleri: Türkiye, 31.03.2004 tarihli ve 5108 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan Geçici İthalat Sözleşmesi’ni ve tüm eklerini 21.10.2004 tarih ve 25620 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 23.09.2004 tarihli, 2004/7904 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile çekincelerle birlikte onaylamıştır.

ATA Karneleri, yukarıda zikredilen Uluslararası Sözleşme Gereği Aşağıda Ek (10 adet Ek) olarak sayılan işlemler için kullanılır. Her ne kadar beyanname yerine geçse de her hangi bir ihracat veya ithalat (serbest dolaşıma giriş beyannamesi) değildir.

Bu İşlemler (Bu ekler):

1) Ek B1 “Sergi, Fuar, Toplantı ve Benzeri Etkinliklerde Teşhir Edilecek veya Kullanılacak Eşyaya İlişkin

    Ek”,

2) Ek B2  “Mesleki Malzemeye İlişkin Ek”,

3) Ek B3 “Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen

    Diğer Eşyaya İlişkin Ek”,            

4) Ek B4 “İmalat Amacıyla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek”,

5) Ek B5 “Eğitsel, Bilimsel veya Kültürel Amaçlarla İthal Edilen Eşya İle İlgili Ek”,

6) Ek B6  “Yolcu Zati Eşyası ve Sportif Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek”,

7) Ek B7 “Turistik Tanıtım Malzemelerine İlişkin Ek”,

8) Ek B8 “Sınır Ticareti Kapsamında İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek”,

9) Ek B9 – İnsani Amaçlarla İthal Edilen Eşyaya İlişkin Ek”,

10) Ek D “Hayvanlara İlişkin Ek”,

Olarak sayılmıştır.

ATA Karneleri, yukarıda zikredilen (10 adet Ek) Eklerde belirtilen işlem ve eşyalar için kullanılır. İlave olarak beyanname istenilmez. İhracat ve ithalat beyannamesi yerine geçer. Ayrıca içerdiği/düzenlendiği ihracat ve ithalat eşyasının vergilerinin teminatı hükmünde olup, ayrı (ikinci) bir teminat aranmaz/istenilmez.

2- ATA Karneleri, ambalaj malzemeleri, çeşitli kaplar, konteynerler, paletler, sandıklar, kasalar, vb. eşyaların ithalatında kullanılabilir {Ek B3 “Konteynerler, Paletler, Ambalajlar, Numuneler ve Ticari Bir İşlemle İlgili Olarak İthal Edilen Diğer Eşyaya İlişkin Ek”}. Mevzuat olarak bir engel bulunmamakla beraber, uygulamada söz konusu eşyaların Türkiye’ye ithali “Tam muafiyet kapsamında geçici ithalat” şeklinde ve Serbest dolaşıma giriş beyannamesi ile gerçekleştirilmektedir.

13.05.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.