Kerim Çoban
E.Gümrük ve Ticaret Başmüfettişi
Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim Danışmanlık ve
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.
k.coban0306@gmail.com

Ürün Güvenliği Denetimi Tebliği ve DK1 Tespit Raporu Düzenleme Şartları

I- İLGİLİ MEVZUAT HÜKÜMLERİ

2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği: a) Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi, Dâhilde İşleme Rejimi, Hariçte İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi ve Geçici İthalat Rejimine tâbi  tutulmak istenen Ek-1/A, Ek-1/B, Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5, Ek-6 ve Ek-7’de belirtilen ürünler ile 5 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen şartları sağlayan ürünleri,

b) Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi, Dâhilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi, Geçici İthalat Rejimi, Transit Rejimi ve Antrepo Rejimine tabi tutulan Ek-12’de belirtilen orman yetiştirme materyallerini kapsamaktadır.

Ön Bildirim: 2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği eki listelerden; a) Ek-1/A ve Ek-1/B’de belirtilen ürünler için, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hayvan ve Ürünlerin Ülkeye Girişinde Ön Bildirim ve Veteriner Kontrollerine Dair Yönetmelik,

b) Ek-2’de belirtilen ürünler için, 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitkisel Gıda ve Yem İthalatının Resmi Kontrollerine Dair Yönetmelik,

c) Ek-6’da belirtilen ürünler için, 14/12/2018 tarihli ve 30625 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Bitki Koruma Ürünleri ile Bitki Koruma Ürünü Hammaddelerin İthalatı Hakkında Yönetmelik,

Hükümlerine uygun olarak ön bildirim yapılması gerekir.

Uygunluk Yazısı: 1) 2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği eki Ek-1/A, Ek-1/B, Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5, Ek-6 ve Ek-7’de belirtilen ürünlerin ithalatında Tarım ve Orman Bakanlığınca Ek-9’da yer alan Uygunluk Yazısı düzenlenir.

2) Uygunluk Yazısı; Ticaret Bakanlığınca yürütülen Tek Pencere Sistemi üzerinde e-belge olarak da düzenlenebilir.

3) Ek-5’te yer almayan ancak veteriner tıbbi ürün olan veya veteriner tıbbi ürün yapımında kullanılan hammadde ve yardımcı maddeler ile Ek-2’de yer almayan ancak gıda veya yem sanayiinde kullanılacak  olan ürünlerin ithalatında, ithalatçının talep etmesi ve ürünün mevzuatına uygun olması halinde Ek-9’da yer alan Uygunluk Yazısı ithalatçıya iletilir.

4) Uygunluk Yazısı başvurusunda istenen bilgi ve belgelerin Tarım ve Orman Bakanlığına ibrazı gerekir.

5) Uygunluk Yazısı; a) Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ürünler için ithalatın yapılacağı gümrük idaresine,

b) Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5, Ek-6, Ek-7 ve Ek-12’de yer alan ürünler için ithalatçıya,

iletilir.

6) Bu Tebliğ kapsamında ithal edilmek istenen bir ürünün birden fazla listede yer alması durumunda, her ithalat işlemi için ilgili tüm mevzuata uygun olacak şekilde yalnızca bir Uygunluk Yazısı düzenlenir. Ancak, birden fazla listede yer almakla birlikte, sadece bir liste için 10.madde kapsamında muafiyet tanınan bir ürüne diğer liste için Uygunluk Yazısı düzenlenir. Bir ürüne 10.madde kapsamında birden fazla liste için muafiyet tanınması halinde ise her bir liste için ayrı muafiyet referans numarası beyan edilir.

7) Ek-6 kapsamında bulunan madde ve ürünlerin Uygunluk Yazısının geçerlilik süresi altı aydır.

Uygunsuzluk Yazısı: Ürünün ilgili mevzuata uygun olmadığının tespiti halinde, gerekçeli olarak Ek-10’da yer alan Uygunsuzluk Yazısı düzenlenir veya Ticaret Bakanlığınca yürütülen Tek Pencere Sistemi üzerinden uygun değildir bilgisi iletilir.

Veteriner Giriş Belgesi: 1) Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ürünler için, Hayvan ve Ürünlerin Ülkeye Girişinde Ön Bildirim ve Veteriner Kontrollerine Dair Yönetmelik ekinde yer alan ve Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen Veteriner Giriş Belgesinin orijinali gümrük idarelerine bildirilir ve belgede  belirtilen ilk varış yerine kadar sevkiyata eşlik eder.

2) Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ve 21/12/2011 tarihli ve 28149 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Olan Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin; petrol sanayii, beşeri ilaç sanayii, sabun sanayii, kozmetik sanayii ve benzeri Tarım ve Orman Bakanlığınca denetime tâbi olmayan sanayilerde kullanılmak üzere ithal edilmesi ve Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan kontrollerde uygun bulunması durumunda, Hayvan ve Ürünlerin Ülkeye Girişinde Ön Bildirim ve Veteriner Kontrollerine Dair Yönetmelik ekinde yer alan ve Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen  Veteriner Giriş Belgesinin orijinali gümrük idarelerince aranır ve belgede belirtilen ilk varış yerine kadar sevkiyata eşlik eder.

3) Veteriner Giriş Belgesi, elektronik kayıt sistemlerinden de sağlanabilir.

Kontrol Belgesi: 1- Ek-1/A, Ek-3 ve Ek-12’de yer alan ürünlerin ithalatında Uygunluk Yazısı düzenlenmesi için ithalattan önce Tarım ve Orman Bakanlığınca onaylanan Kontrol Belgesi aranır.

2- Kontrol Belgesi alınmasını teminen; Ek-1/A ve Ek-3’te yer alan ürünler için Ek-8’de yer alan Kontrol Belgesi formu ile ürünün özelliğine göre Kontrol Belgesi formunda belirtilen ilgili mevzuat uyarınca istenen diğer belgelerle birlikte ithalattan önce Tarım ve Orman Bakanlığına başvurulur.

3- Ek-12’de yer alan ürünler için ithalatçı veya temsilcisi tarafından Ek-13’te yer alan Kontrol Belgesi formu doldurularak proforma fatura veya fatura ile birlikte Tarım ve Orman Bakanlığına (Orman Genel Müdürlüğüne) başvurulur.

4- Kontrol Belgesi, e-belge sistemi veya ilgili kayıt sistemleri üzerinde e-belge olarak da düzenlenebilir.

Muafiyetler Ve Kapsam Dışı: 1- Tarım ve Orman Bakanlığının iznine tâbi olması ve Uygunluk Yazısı düzenlenmesi kaydıyla, Ek-1/A’da yer alan yarış ve gösteri amacıyla belirli bir süre kalmak üzere getirilen, üst düzey mülkî ve askeri erkâna hediye edilen, özel ve resmî hayvanat bahçelerinde sergilenmek amacıyla getirilen ve ülkemize bağış niteliğinde gelen hayvanlar ile üniversitelerin, bilimsel ve diğer araştırma  kurumlarının bilimsel araştırmalarda kullanacağı hayvanlar için Kontrol Belgesi düzenlenmez.

2- Tarım ve Orman Bakanlığının iznine tâbi olması ve Uygunluk Yazısı düzenlenmesi kaydıyla, Ek-1/A’da yer alan ve 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda ve Yemin Resmî Kontrollerine Dair Yönetmeliğin 27.maddesi kapsamındaki ürünler için Kontrol Belgesi düzenlenmez.

3- Tarım ve Orman Bakanlığının iznine tâbi olması kaydıyla, Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ve Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Olan Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik kapsamındaki ürünlerin petrol sanayii, beşeri ilaç sanayii, sabun sanayii, kozmetik sanayii ve benzeri Tarım ve Orman Bakanlığınca denetime tâbi olmayan sanayilerde kullanılmak üzere ithal edilmesi durumunda Uygunluk Yazısı ve/veya  Kontrol Belgesi düzenlenmez. Bu ürünler için Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 15442489916128745008274 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir.

4- Eklerdeki diğer listeler kapsamında denetime tâbi olmaması kaydıyla, ithal edilmek istenen; a) Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ürünlerin Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Olan Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik ile belirlenen hayvan ve ürünler kapsamı dışında olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44  nolu hanesine 11794819983716856553986 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

b) Ek-2’de yer alan ürünlerin gıda ile temas etmeyecek, gıda ve yem sanayii dışında ve/veya karşılarında belirtilen amaçlar dışında kullanılacak olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 10617541565699503532523 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

c) Ek-4’te yer alan ürünlerin hayvan sağlığı amacı dışında kullanılacak olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 10746679379456304570062 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

ç) Ek-5’te yer alan ürünlerin veteriner tıbbi ürün ve veteriner tıbbi ürün imalinde kullanılan hammadde sanayiine verilmeyecek olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 10655019861881571511690 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

d) Ek-6’da yer alan hammaddelerin bitki koruma ürünü sanayiine verilmeyecek olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 11190652683877198781391 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

e) Ek-2, Ek-5 ve Ek-6’da yer alan ürünlerin laboratuvar analizinde kullanılacak olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 13977662350291883035269 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

f) Ek-7’de yer alan 84.32, 84.33, 84.36 ve 87.01 tarife pozisyonundaki ürünlerin kullanılmamış ürün olması veya tarım ve ormancılıkta kullanılmayacak olması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 20141526384562143265110 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

g) Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edilmiş olan diğer ürünlerden elde edilen ikincil işlem görmüş ürünlerin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tâbi tutulması halinde Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 16918166167401431106286 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

ğ) Dâhilde İşleme Rejimi kapsamında ithal edildikten sonra herhangi bir işleme faaliyetinden geçmeksizin Serbest Dolaşıma Giriş Rejimine tabi tutulmak istenen ürünler için Gümrük Beyannamesinin 44 nolu hanesine 21243081100000000000002 referans numarası ithalatçı tarafından kaydedilir,

ve bu durumlarda ön bildirim, Kontrol Belgesi ve/veya Uygunluk Yazısı düzenlenmez.

5- Üçüncü fıkra ile dördüncü fıkranın (b), (c), (ç), (d) ve (e) bentleri kapsamında sabit referans numarası beyan edilerek ithal edilen ve 500.000-TL toplam fatura tutarını aşan ürünlerin, yapılan beyana uygun kullanımının veya tesliminin gerçekleştirildiğinin tespiti Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Raporu ile yapılır. Bu fıkra kapsamında yapılacak iş ve işlemlere ilişkin usul ve esaslar Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir. 

6- İthalatçı, üçüncü ve dördüncü fıkralar kapsamında sabit referans numarası beyan ederek ithal ettiği ve serbest dolaşıma giriş sonrası devrettiği ürünlerin alıcısı tarafından uygun kullanıma sevk edilmesinden sorumludur.

7- Bu maddede özel olarak düzenlenen haller dışında, bu Tebliğin eklerinde Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu itibarıyla yer almakla birlikte parantez içi ifadeler ile denetim kapsamı dışında bırakılan ürünlerin veya Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan mevzuat uyarınca bu Tebliğ kapsamında denetime tabi tutulmasına ihtiyaç duyulmayan ürünlerin ithalatında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından  Ek-14’te yer alan Kapsam Dışı Yazısı düzenlenir. Kapsam Dışı Yazısı Ticaret Bakanlığınca yürütülen Tek Pencere Sistemi üzerinde e-belge olarak da düzenlenebilir.

Gümrük İşlemleri: 1) Eklerdeki listelerde yer alan ürünlerin ithalatında, Tarım ve Orman Bakanlığınca düzenlenen Uygunluk Yazısı gümrük idarelerince aranır.

2) 10 uncu maddenin dördüncü fıkrasında yer alan muafiyetler kapsamında olduğu beyan edilen ürünlerin ithalatına gümrük idarelerince doğrudan izin verilir. İzin verilen eşyaya ilişkin veriler elektronik ortamda Tarım ve Orman Bakanlığı ile paylaşılır.

3) Bir ürünün ilgili mevzuata uygun olmadığının tespiti ve bu hususun gerekçeli Uygunsuzluk Yazısı ile ilgili gümrük idaresine bildirilmesi halinde, ürünün ithaline gümrük idarelerince izin verilmez ve Uygunsuzluk Yazısı özet beyana ve taşıma belgesine iliştirilir veya kaydedilir.

4) Uygunsuz çıkan Ek-1/A, Ek-1/B, Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-5, Ek-6 veya Ek-7’de belirtilen ürün; mahrecine iade edilir veya masrafları ürünün sahibine ait olmak üzere imhâ suretiyle tasfiye edilmek üzere gümrüğe  terk edilir ya da ilgili mevzuat çerçevesinde Tarım ve Orman Bakanlığının uygun göreceği tedbirler alınır.

5) Uygunsuz bulunan Ek-12’de yer alan ürün, on gün içinde ithalatçı veya temsilcisi tarafından mahrecine iade edilir veya masrafları ithalatçı veya temsilcisi tarafından karşılanmak üzere imha suretiyle tasfiye edilir.

II- DİĞER KURUMLARCA YAPILACAK KONTROLLERE İLİŞKİN ÖZEL HÜKÜMLER (DK1 TESPİT RAPORU)

DK1 Tespit Raporu; Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kontrolüne tabi, Serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamı ve sabit referans numarası ile beyan edilen eşyanın ithalatında, beyan edilen ürünlerin; beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilip edilmediğinin tespiti ve denetlenmesini kapsamaktadır.

1) Yürürlükteki mevzuat hükümleri uyarınca ilgili gümrük rejimleri kapsamında Türkiye’ye ithali öngörülen her türlü izin veya uygunluk belgesine veya bu belgeler yerine geçen bilgiye tabi eşyaya ilişkin yetkili kurumlarca yapılacak kontrollere dair kendi mevzuatlarında düzenlenmesi şartıyla, eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrası beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilip edilmediğinin tespiti  yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporu (DK1 Tespit Raporu) ile yapılır.

2) Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporu, beyannamenin tescil tarihinden itibaren altı ay içinde düzenlenir. Eşyanın teslim, kullanım veya işleme konu edilmediğinin ispatı ve süresi içinde başvurulması kaydıyla bu süre üçer aylık dönemler halinde uzatılabilir ancak ek süreler dahil yirmi dört ayı geçemez.

- Eşyanın ithalatçı firmanın stok kayıtlarında mevcut olduğuna ilişkin firma yetkililerince imzalı belgenin (yazı veya stok kayıtlarına ilişkin dokümanın imzalanması yeterli) ispat aracı olarak gümrük idarelerine sunulması yeterlidir. (Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 05.12.2024 tarih ve E-20117910-111.01-00103616950 sayılı yazısı).

- Tespit raporu, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Tebliğinin 17.maddesinin 2.fıkrasında belirtilen sürede [DK1 tespit raporları, tespitin yapıldığı ayı takip eden ayın yedinci iş gününün bitimine kadar sunulur.] ilgili gümrük idaresine ibraz edilir.

3) Tespit raporunun ikinci fıkra kapsamında belirlenen süre içinde ibraz edilmemesi halinde, ibraz süresinin bitiminden itibaren başlamak üzere raporun ibraz edildiği güne kadar geçen her gün için yükümlüye Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır. Usulsüzlük cezası en fazla iki aylık süre için uygulanır ve bu sürenin sonunda Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır. İkinci fıkrada belirlenen süre geçirilerek ibraz edilen tespit raporları ancak süre bitiminden itibaren iki ay içinde ibraz edilmiş olması ve bu fıkra uyarınca düzenlenen cezaların tahsili şartıyla kabul edilir.

4) Eşyanın beyana uygun olmayan kullanım, teslim veya işleme konu edildiğinin tespit edilmesi halinde, Gümrük Yönetmeliğinin 181.maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi [Denetime ilişkin belgeler veya bu belgeler yerine geçen bilgilerin beyannamede yer almadığının, beyannamenin kapatılmasından veya eşyanın tesliminden sonra yapılan kontroller neticesinde anlaşılması durumunda ilgili kurum  bilgilendirilir.] uyarınca işlem tesis edilir.

5) Bu madde hükümleri serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulan eşyaya uygulanır.

6) Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, tespit tarihi itibarıyla son iki yıl içinde, bizzat kendilerince veya ortağı oldukları gümrük müşavirliği firmalarınca dolaylı temsil suretiyle işleri takip edilen yükümlüler ile çalışanı veya ortağı oldukları yükümlüler adına ya da hesabına tescil edilen beyannameler kapsamı eşya için bu madde kapsamında tespit raporu düzenleyemezler. Aksi durumun tespiti halinde, Gümrük Yönetmeliğinin 578.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca [Yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olabilme şartlarından birinin kaybedilmesi, tespit işlemleri ile ilgili olarak Bakanlıkça belirlenen asgari ücret tarifesinin altında hizmet verilmesi, mesleği icabı elde ettiği bilgi ve belgelerin yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği dışındaki amaçlar için kullanılması, tespit sözleşmesi kapsamında bizzat yapacağı işleri başkasına yaptırdığının tespit edilmesi, görevin bağımsızlık, tarafsızlık ve dürüstlükle yapılmaması veya kusurlu olarak yapılması ya da Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunulması veya dolaylı temsil suretiyle faaliyet gösteren gümrük müşavirleriyle ya da tespit işlemini yaptıran yükümlü ile doğrudan veya dolaylı iş ilişkisi içinde olduğunun tespit edilmesi durumlarında  yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin yetki belgeleri geri alınır. Bu şekilde yetki belgeleri geri alınan gümrük müşavirlerine tekrar yetki belgesi verilmez.] işlem yapılır.

- 01.01.2024 ile 31.10.2024 arasında tescil edilen beyannameler kapsamında yapılacak tespitlere ilişkin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri raporlarının, süre uzatımına ilişkin hususlar saklı kalmak kaydıyla 30.04.2025 (dahil) tarihine kadar düzenlenmesi gerekmektedir. Yani, 01.11.2024 tarihinden başlamak üzere diğer beyannameler için 6-aylık süre zarfında YGM raporlarının yazılması gerekmektedir.

- Tebliğin 10/5 inci maddesi kapsamında sabit referans numarası beyan edilerek serbest dolaşıma giren eşyanın ithalatçısı tarafından herhangi bir kullanım veya işleme konu edilmeden satılması halinde, ekte yer verilen yazı örneğine uygun şekilde alıcının mukim bulunduğu ilin Tarım ve Orman Müdürlüğüne YGM  tarafından bildirimde bulunulması ve söz konusu bildirimin YGM raporunda belirtilerek raporun sonlandırılması gerekir.

- Yurt Dışından eşya alıp, işleme tabi tutmaksızın başka bir firmaya satan firmalarla ilgili olarak (Al-Sat Yapan firmalar) YGM, ithalatçı nezdinde tespitlerini yaptıktan sonra ürünün satıldığı firma listesini tebliğ ekinde yer alan yazı örneğiyle alıcının mukim bulunduğu ilin Tarım ve Orman Müdürlüğüne bildirmek suretiyle raporunu “OLUMLU” olarak sonuçlandırır. Yapılan bildirime mukabil Tarım İl Müdürlüğünün iç piyasa denetimlerinde tespit edeceği uygunsuzluk durumları ilgili gümrük idaresine bildirilerek ve cezai işlem tesis edilir.

- Bununla birlikte, 2024/5 sayılı Tebliğin 10/6.maddesine göre eşyanın serbest dolaşıma girişi sonrası beyana uygun kullanım, teslim veya işleme konu edilmesinden ithalatçı sorumlu olduğundan, Tarım ve Orman Bakanlığı yetkili birimlerince yapılan iç piyasa denetimleri sonucunda, eşyanın yapılan beyanın aksine bir kullanım, teslim veya işleme konu edildiğinin tespit edilerek gümrük idaresine bildirilmesi  halinde, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 235/1(c) maddesi kapsamında işlem yapılması gerekir.

III- HANGİ DURUMLARDA YGM (DK1) RAPORU DÜZENLENMESİ GEREKİR?

1- Tespit sözleşmeleri ve raporlar gümrük idaresi bazında düzenlenecek olup, Fatura tutarının 500.000-TL’nin üzerinde olması, 500.000.TL sınırı için düşümlü ve parçalı ithalatların değil; sevkiyat bazlı tutarın dikkate alınması, 2024/5 sayılı Tebliğinin 10/5 inci maddesinde belirtilen eşyanın yapılacak tespit işleminde bir özet beyan veya TIR Karnesi ya da transit beyannamesi kapsamında anılan madde çerçevesinde sabit referans numarası beyan edilerek ithal edilen ve 500.000 TL toplam fatura tutarını aşan ürünlerin esas alınması, 500.000-TL.'nin altında parça parça düşümlü ithalatlarda da YGM Raporu düzenlenmesi, Deniz yoluyla gelen eşya için bu uygulamanın bir konşimento kapsamında yapılması, 

2- Tarım ve Orman Bakanlığının iznine tâbi olması kaydıyla, 2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliğinin Ek-1/A ve Ek-1/B’de yer alan ve Ülkeye Girişte Veteriner Kontrollerine Tabi Olan Hayvan ve Ürünlere Dair Yönetmelik kapsamı dışında olması veya  kapsam içerisinde olmakla beraber bu ürünlerin: a) Petrol sanayii, b) Beşerî ilaç sanayii, c) Sabun sanayii, d) Kozmetik sanayii ve benzeri, Tarım ve Orman  Bakanlığınca denetime tâbi olmayan sanayilerde kullanılmak üzere ithal edilmesi,

3- Tebliğin Ek-2’sinde yer alan ürünlerin gıda ile temas etmeyecek, gıda ve yem sanayii dışında ve/veya karşılarında belirtilen amaçlar dışında kullanılacak olması,

4- Tebliğin Ek-4’ünde yer alan ürünlerin hayvan sağlığı amacı dışında kullanılacak olması,

5- Tebliğin Ek-5’inde yer alan ürünlerin veteriner tıbbi ürün ve veteriner tıbbi ürün imalinde kullanılan hammadde sanayiine verilmeyecek olması,

6- Tebliğin Ek-6’sında yer alan hammaddelerin bitki koruma ürünü sanayiine verilmeyecek olması,

7- Tebliğin Ek-2, Ek-5 ve Ek-6’sında yer alan ürünlerin laboratuvar analizinde kullanılacak olması,

Hallerinde ön bildirim, Kontrol Belgesi ve/veya Uygunluk Yazısı düzenlenmeyecek olup, bu durumlarda yapılan beyana uygun kullanımının veya tesliminin gerçekleştirilip, gerçekleştirilmediğinin tespiti Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Raporu (DK1 Raporu) ile tevsik edilecektir.

Diğer taraftan, 3 sayılı Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği kapsamında ibraz edilen Üretici Belgesi ve analiz sertifikası bir uygunluk belgesi olmadığından, kapsam dışı beyanlarında YGM raporu ibrazına ilişkin sorumluluklarda bir istisna sağlamamakta olup, YGM raporu ibrazı gerekecektir. (2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği’nin 10.maddesi, 18 Seri Nolu Serbest Dolaşıma Girişle İlgili Gümrük Genel Tebliğinin 3.maddesi, Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 05.12.2024 tarih ve 103616950 sayılı yazısı).

İlgili İthalatçı Firmalar ve/veya Gümrük Müşavirleri, geriye dönük beyanname taramalarını yaparlarken; Fatura tutarının 500.000-TL’nin üzerinde olması, 500.000.TL sınırı için düşümlü ve parçalı ithalatların değil, sevkiyat bazlı tutarın dikkate alınması, 2024/5 sayılı Tebliğinin 10/5 inci maddesinde belirtilen eşyanın yapılacak tespit işleminde bir özet beyan veya TIR Karnesi ya da transit beyannamesi kapsamında anılan madde çerçevesinde sabit referans numarası beyan edilerek ithal edilen ve 500.000 TL toplam fatura tutarını aşan ürünlerin esas alınması, 500.000-TL.'nin altında parça parça düşümlü ithalatlarda da YGM Raporu düzenlenmesinin gerektiğinin dikkate alınması, Deniz yoluyla gelen eşya için bu uygulamanın bir konşimento kapsamında yapılıp yapılmadığı ile aşağıdaki referans numaralarının beyan edilip edilmediğine bakarak kendilerinden YGM raporu istenip, istenilmeyeceğine karar vermeleri gerekir.

2024/5 Sayılı Tebliğ Kapsamında Muafiyetler Ve Kapsam Dışı Liste Numaraları	Kapsam Dışı Gerekçesi	Beyannamede Beyan Edilmesi Ön görülen Kapsam Dışına Beyanına İlişkin Sabit Referans Numaraları
Ek-1/A Ek-1/B’de	Petrol sanayii, beşeri ilaç sanayii, sabun sanayii, kozmetik sanayii ve benzeri Tarım ve Orman Bakanlığınca denetime tâbi olmayan sanayilerde kullanılması	15442489916128745008274
Ek-2	Gıda ile temas etmeyecek, gıda ve yem sanayii dışında ve/veya karşılarında belirtilen amaçlar dışında kullanılması	10617541565699503532523
Ek-4	Hayvan sağlığı amacı dışında kullanılacak olması	10746679379456304570062
Ek-5	Veteriner tıbbi ürün ve veteriner tıbbi ürün imalinde kullanılan hammadde sanayiine verilmeyecek olması	10655019861881571511690
EK-6	Bitki koruma ürünü sanayiine verilmeyecek olması	11190652683877198781391
Ek-2, Ek-5 ve Ek-6	Laboratuvar analizinde kullanılacak olması	13977662350291883035269

[ • DEMİRTAŞ Haki, “Kapsam Dışı Ürün Grupları ve YGM Raporları (DK1 Tespit Raporu)”, Linkedin Platformu, 24.10.2024. -  (2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği’nin 10.maddesi)].

- 2024/8 sayılı Genelge eki Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Rehberinin 27.1 maddesinde sözleşme konusu alanına, sözleşmenin geçerli olduğu tarih aralığı ile tespit işlemine mesnet teşkil eden ilgili mevzuatın resmi gazete tarih ve sayısı, mevzuat adı ve tespite konu eşya GTİP’lerinin yazılması gerekir. DK1 tespit türüne ilişkin yapılan sözleşmelerde sözleşmenin geçerli olduğu süreye ilişkin bir kısıtlama bulunmayıp, söz konusu sözleşmeler taraflar arasında mutabık kalınan dönem için geçerlidir. Bu çerçevede, 2024/5 sayılı Tebliğin 2025 yılında revize edilerek yeniden yayımlanması halinde yeni bir sözleşme yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Eşya listelerinin kapsamlı olması,   ...    nedeniyle YGMS Programında sözleşme konusu alanına “Muhtelif” ibaresinin yazılması yeterlidir.  

- YGM raporları, YGMS Programı üzerinden elektronik olarak ibraz edildiğinden, söz konusu raporların ve eklerinin ayrıca kâğıt ortamında ilgili gümrük idaresine ibrazına gerek bulunmamaktadır. Söz konusu rapor ve ekli belgeler Gümrük Kanunun 13.maddesinde belirtilen belge saklama süresi boyunca muhafaza edilmesi gerekir.

- 2024/5 sayılı Tebliğin 10/5 inci maddesi, tebliğin yürürlüğe giriş tarihi olan 1 Ocak 2024 tarihi itibariyle tescil edilmiş olan tüm serbest dolaşıma giriş beyannameleri için geçerli olup, gerekli şartları taşıyan tüm ithalatlar için YGM raporu düzenlenmesi gerekir.

1) DK1 Tespit Raporunun Geç Düzenlenmesi:

Tespit raporunun, normal 6 aylık süre ve/veya talep edilen ek sürelerin sonunda düzenlenmemiş olması durumunda, raporun ibraz edildiği güne kadar geçen her gün için yükümlüye Gümrük Kanunu’nun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır. Gün başına hesaplanacak olan 2024 yılı güncel rakam= 828,00 TL, 2025 yılı için ise= 1.191-TL’dir. Usulsüzlük cezası en fazla iki aylık süre için uygulanır.

2) DK1 Tespit Raporunun Düzenlenmemesi:

Tespit raporunun, normal 6 aylık süre ve/veya talep edilen ek sürelerin sonunda düzenlenmemiş olması durumunda; ibraz süresinin bitiminden itibaren başlamak üzere raporun ibraz edildiği güne kadar geçen her gün için yükümlüye Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca usulsüzlük cezası uygulanır. Usulsüzlük cezası en fazla iki aylık süre için uygulanır ve bu sürenin sonunda Gümrük Yönetmeliğinin 181 inci maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendinde belirtilen şekilde işlem yapılır. İkinci fıkrada belirlenen süre geçirilerek ibraz edilen tespit raporları ancak süre bitiminden itibaren iki ay içinde ibraz edilmiş olması ve bu fıkra uyarınca düzenlenen cezaların tahsili şartıyla kabul edilir.

- Eşyanın beyana uygun olmayan kullanım, teslim veya işleme konu edildiğinin tespit edilmesi halinde veya 2 ay boyunca gün başına uygulanacak usulsüzlük cezası sonunda rapor hala düzenlenmemişse Gümrük Yönetmeliğinin 181.maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendinde belirtilen şekilde [Denetime ilişkin belgeler veya bu belgeler yerine geçen bilgilerin beyannamede yer almadığının, beyannamenin kapatılmasından veya eşyanın tesliminden sonra yapılan kontroller neticesinde anlaşılması durumunda  ilgili kurum bilgilendirilir.] işlem yapılır.

- 2016/9 Sayılı genelgeye göre eşyanın tesliminden sonra yapılan kontrollerde beyannamede ilgili iznin mevcut olmaması veya denetimin yapılmış olduğunu gösteren bilgi/belgenin bulunmaması durumunda, eşyanın kontrol edilmesi adına ilgili kurum bilgilendirilir.

- Gümrük Yönetmeliğinin 181.mad. uyarınca yapılacak olan denetimin süre uzatımı ile birlikte verilen süre içinde olumlu sonuçlanamaması durumunda, Gümrük Kanunu’nun 235-1/c maddesi uyarınca vergi farkı ile birlikte gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir.    ...

4. Cezai hükümler saklı kalmak üzere; a) Gümrük Kanununun 235.maddenin Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen eşya, yükümlü talebi doğrultusunda otuz gün içinde mahrecine iade ya da ilgili kurum ya da kuruluşun uygun görüşü ile doğrudan üçüncü ülkeye transit edilir. Bu süre içerisinde mahrecine iade veya üçüncü ülkeye transit edilmeyen eşya, ihraç kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha suretiyle tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk edilir.

b) Birinci fıkranın (c) bendinde belirtilen eşya, yükümlü talebi doğrultusunda mahrecine iade, ilgili kurum ya da kuruluşun uygun görüşü ile doğrudan ya da serbest bölge üzerinden üçüncü ülkeye transit veya ihraç kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha suretiyle tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk edilir.

c) Teslimden sonra kontrol sonucunda uygunsuzluğu tespit edilen ancak bulunamayan eşyanın gümrüklenmiş değerinin kamuya geçirilmesine karar verilir.

IV- YGM RAPORU İSTENMEYEN HALLER

- Nihai Kullanım kapsamında NK1 Tespit Raporu düzenlenen eşya için ayrıca bir YGM raporu düzenlenmesine gerek yoktur.

- Gümrük Kanunu 167’nci maddeye göre gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilen eşya için YGM raporu düzenlenmesine gerek yoktur.

- 2024/5 sayılı Tebliğin Ek-2 listesinde yer alan ve gıda ile temas etmesi ihtimali bulunan, gıda ve yem sanayinde ve/veya karşılarında belirtilen amaçlar için kullanılabilecek eşya için ithalat öncesinde  Uygunluk Yazısı almak üzere Tarım ve Orman Bakanlığına başvurulması mümkün olup, Uygunluk Yazısı beyan edilen eşya için ayrıca YGM Raporu düzenlenmesine gerek bulunmamaktadır.

5 sayılı Tebliğin 10/5 inci maddesi çerçevesinde bir sabit referans numarası bulunan eşya için; aynı Tebliğin diğer listeleri kapsamında veya başka bir ürün güvenliği ve denetimi ya da ithalat tebliği hükümleri uyarınca bir uygunluk belgesinin mevcut olması halinde ya da aynı eşya/ ürün için bazı kurum ve kuruluşlardan [Örneğin: Ürün Güvenliği Denetimi (ÜGD) Tebliği ile İthalat Tebliğleri kapsamında  veya Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu kapsamında] uygunluk belgesi & uygunluk yazısı alınmış olması halinde, kapsam dışı beyan yapılmış olması gerekçesiyle ayrıca YGM raporu düzenlenmeyecektir.

Bu kapsamda;

a) 24/4/2013 tarihli ve 28627 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Akaryakıt Haricinde Kalan Petrol Ürünlerinin Yurt İçi ve Yurt Dışı Kaynaklardan Teminine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ uyarınca Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun uygunluk yazısı ile,

b) 2024/10 sayılı Banknot ve Benzeri Kıymetli Evraka Mahsus Kâğıtların İthaline İlişkin Tebliğin 4/2 nci maddesi kapsamında,

c) 2024/16 sayılı Gübre İthaline İlişkin Tebliğin 3/2 nci maddesi [ 2- Ek-2’de yer alan, Avrupa Birliğinde serbest dolaşım statüsü kazanmış eşyanın ithalatı ] kapsamında,

d) 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşları tarafından,

İthal edilen eşya için de YGM Raporunun aranmasına gerek bulunmamaktadır.

Not : Bu konu başta olmak üzere, YYS Yıllık Faaliyet Raporu Hazırlanması, YYS Yıllık Zorunlu Eğitimlerinin Verilmesi, YYS Revizyonları, Ön İzleme, Yeni YYS Belgesi Hazırlıkları ve YYS Belgesi Alım Süreci, YYS Başvuru Formlarının Doldurulması, YYS Danışmanlığı, vb. Tüm YYS Süreçleri hakkında daha fazla ayrıntılı bilgiyi, Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatı konularında gerekli Hukuki ve Mevzuat Desteğini, İdari ve Adli İtiraz Süreçleri, Dava Açılması, Dava Aşamalarının Takibi, İlgili Mevzuat Ve Hukuki Açılardan Gerekli İtiraz Ve Savunmaların Yapılarak Dava Sonucunun Olumlu Sonuçlandırılması, Sonradan Kontrol/ Firma İncelemesi Yaptırılması, Antrepo Açma, Antrepo Genişletme, AN6, AN7, AN8 Raporlarının düzenlenmesi, … vb, işlemleri, Sürekli/ Düzenli, Aylık, Yıllık Gümrük ve Dış Ticaret Danışmanlığı, Olay (Konu) Başı Gümrük ve Dış Ticaret Danışmanlığı, Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatı Eğitimleri, … vb. konularında yardım, destek, danışmanlık ve benzeri hizmetleri -İsterseniz- Firmalarımız “Çoban Gümrük Dış Ticaret Denetim, Danışmanlık ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği A. Ş.”den veya “Çözüm Denetim Gümrük Dış Ticaret Ve Danışmanlık A. Ş.”den alabilirsiniz.

V- TESPİT RAPORLARINA İLİŞKİN GÜMRÜK İDARESİNCE YAPILACAK İŞLEMLER

18 Seri Nolu Serbest Dolaşıma Girişle İlgili Gümrük Genel Tebliği kapsamında düzenlenen tespit raporları hakkında Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Tebliğinin 18 inci maddesi çerçevesinde [...  (2) Tespit raporları ve günlük rapor ile ilgili sayım tutanaklarında yer alan bilgiler arasında uyumsuzluk veya hata olması durumunda rapor, gerekçesi belirtilmek suretiyle yetkilendirilmiş gümrük müşavirine iade edilir. Bu raporlar, hata veya uyumsuzluğun düzeltilmesi amacıyla en fazla iki defa iade edilebilir. Raporlardaki hata veya uyumsuzluğun iadeye rağmen düzeltilmemesi halinde 22 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendi hükmü çerçevesinde değerlendirme yapılarak cari işlemlerin devamlılığı sağlanır.] işlem yapılır.  

VI- UYGULANACAK YAPTIRIMLAR

2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliğine aykırı hareket edenler, yanlış veya yanıltıcı beyanda bulunanlar ile sahte belge kullananlar, ibraz edenler veya belgede tahrifat yapanlar hakkında;

a) 5/3/2020 tarihli ve 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu,

b) 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu (235.madde),

c) Teknik Düzenlemeler Rejimi Kararının ilgili hükümleri ve ilgili diğer mevzuat,

hükümleri uygulanır.

KAYNAKÇA:

• 4458 sayılı Gümrük Kanunu. 
• Gümrük Yönetmeliği.
• Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Tebliği.
• 2024/5 Sayılı Ürün Güvenliği Ve Denetimi Tebliği.
• 18 Seri Nolu Serbest Dolaşıma Girişle İlgili Gümrük Genel Tebliği.
• Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2016/9 Sayılı Genelgesi.
• Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2024/8 Sayılı Genelgesi (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Rehberi ve Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri Çalışma Bölgesi).
• DEMİRTAŞ Haki, “Kapsam Dışı Ürün Grupları ve YGM Raporları (DK1 Tespit Raporu)”, Linkedin Platformu, 24.10.2024.
• DURMUŞ Can, “Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi Ürünlerin İthalat Denetiminin Nasıl Yapılacağına Dair Usul Ve Esaslar”, Linkedin Platformu, 10.10.2024.
• YG Denetim, “YGM Raporu Düzenlenecek Ürünlere İlişkin Uygulama Detayları”, Linkedin Platformu, 15.10.2024.
• DEMİRTAŞ Haki, “Gümrükler Genel Müdürlüğünün 103616950/05.12.2024 sayı ve tarihli Yazısı Konusuna İlişkin Mevzuat Yorumu”, Linkedin Platformu, 06.12.2024.
• Gümrükler Genel Müdürlüğünün 11.10.2024/101740600, 05.12.2024/103616950 tarih ve sayılı yazıları.  

18.12.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.