Kadir Öztamur
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
kadir.oztamur@gmail.com

İhracat ve Üretim Kazançlarında İndirim Uygulaması

Ülkemizin, yeterli enerji kaynakların olmaması ve önemli sanayi girdilerini ithal etmesi cari açık vermesinde önemli bir parametredir. 2021 yılından itibaren de enflasyon şartlarını taşımış olup, uygulaması 2023 yılı sonuna ertelenmiştir.

Cari açığın turizm dışında azaltmanın yollarından biri de katma değerli ürün üretebilmek ve küresel çapta rekabet edebilecek boyut kazandırabilmektir. Devlet buna dönük destekleri ve teşvikleri genelde vergi yolu ile karşılama yoluna gitmektedir. Ancak her nedense tam ve yeteri kadar uygulama alanı bulduğunu ve ölçülebildiğini söyleyemeyiz.  

Bilindiği üzere, 5520 Sayılı Kanunun 32. Maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

-

“(7351 sayılı kanunun 15 inci maddesiyle eklenen bent; Yürürlük: 1/1/2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 22.01.2022)

(7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı (7456 sayılı kanunun 21 inci maddesiyle değişen ibare; Yürürlük: 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15.07.2023) 5 puan (*****)indirimli uygulanır.

 (8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre 

(7456 sayılı kanunun 21 inci maddesiyle eklenen ibare; Yürürlük: 1/10/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere; kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15.07.2023) indirimden faydalananlara bu fıkra kapsamında ayrıca indirim uygulanmaz.

(9) Yedinci ve sekizinci fıkralardaki indirimli oranlar, bu madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır”

- ------

Öncelikli olarak ülkemizde daha çok üretim olmasını ve kalkınmasında desteklerin önemi büyük olduğu için, üretimde %5, ihracatta %1 indirim olması ya da eşit oran olması beklenirdi.

Oranlar farklı olanca da hesaplamaya dönük ayrıntılar da önem kazanmıştır.

32/8. fıkradaki “…. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre indirimden faydalananlara… “

 ifadesi ile üretim kaynaklı olan kazancın ihracata isabet eden kısmi için 32/7 fıkra hükmüne göre ihracat sayılıp, %5 indirimden yararlanabileceği anlamı çıkmaktadır.

İhracat yönetmeliğine göre İhracat ise; Bir malın, yürürlükteki ihracat mevzuatı ile gümrük mevzuatına uygun şekilde Türkiye gümrük bölgesi dışına veya serbest bölgelere çıkarılmasını veyahut Müsteşarlıkça ihracat olarak kabul edilecek sair çıkış ve işlemleri olarak tanımlamaktadır.

Ancak, Kurumlar Vergisi 20 Seri No.lu tebliğin 32.1.2.7’deki örnekleri incelediğimizde ise üretim faaliyetinden elde edilen yurt içi ve yurt dışı (ihracat) kazançlarını birlikte toplayarak üretim kazancı olarak değerlendirilerek matrah buna göre bulunmuş olup, yukarıda bahsedilen 8.fıkranın aksi yönde hesaplanmasına yol açabilecektir.

Bu şekilde Kanundan farklı olarak daha da kısıtlamaya gidilmesi, ülkemizin en çok ihtiyacı olan üretim ve yerlilik oranını artırmaya dönük destek niteliği taşımasına engel anlamına gelebilecektir. Geçici vergi beyan dönemi şu zamanlar, belirsiz ikilemler nedeni ile ayrıca zaman kaybına da neden olabilmektedir. Bu hesaplama farkının en kısa zamanda giderilip netleşmesini ve daha sade uygulanabilir yöntemler geliştirilmesini ümit ediyoruz.

16.11.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.