Kadir Gülerce
Sosyal Güvenlik Denetmeni
kgulercee@gmail.com

3 Soru - 3 Cevap

Soru:

Adım Ferhat ÖZX, ben ve eşim SSK (4/a) kapsamında emekliyiz. Geçenlerde eşim vefat etti. Vefat eden eşimden dolayı;

1. Tarafıma emekli maaşı bağlanır mı?
2. Bağlanırsa; eşime ödenen maaşın ne kadarlık kısmı bana bağlanır?
3. Bağlanırsa; 2 tane bayram ikramiyesi alır mıyım?

Cevap:

1. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 54. Maddesinde aynen;

Bu Kanuna göre bağlanacak aylık ve gelirlerin birleşmesi durumunda;

a) Uzun vadeli sigorta kollarından;

Malûllük veya yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı bağlanır.

Kanun metninden anlaşılacağı üzere eşi vefat eden kişiye iki maaşta bağlanacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken bir hususta; vefat eden eş kadında olsa erkeğe maaş bağlanacaktır. Toplumda vefat eden kadından dolayı eşine maaş bağlanamayacağına dair bir yargı olduğundan bu hususu da belirtmekte fayda olacaktır.

2. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 34. Maddesinde aynen;

Ölen sigortalının 33 üncü madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının;

a) Dul eşine %50'si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde %75'i oranında aylık bağlanır.

Kendi emekli maaşı olmayan ve sigortalı bir işte çalışmayan eşe ölen eşe bağlanan aylığın %75 inin bağlanacağı, emekli maaşı olan veya sigortalı bir işte çalışan eşe ise ölen eşe bağlanan aylığın %50 sinin bağlanacağı kanunda düzenlenmiştir.

Ferhat ÖZX isimli kişinin kendi emekli maaşı olduğu dikkate alınacak ve vefat eden eşine bağlanan aylığın %50 si bağlanacaktır.

Örnek: Ferhat ÖZX 10,000TL emekli maaşı almaktadır. Vefat eden eşi de 8000TL emekli maaşı almaktadır.

Bu durumda Ferhat ÖZX 10,000TL kendi emekli maaşı ve 4,000TL (8,000X%50=4,000TL) vefat eden eşinin maaşını alacaktır. Bu kişi yeni durumda toplamda 14,000TL emekli maaşı alacaktır.

3. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun Ek 18. Maddesinde aynen;

Kurumca bu Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, bayramın içinde bulunduğu ayda gelir ve aylık alma şartıyla, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı’nda 2.000’er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir.

Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara en fazla ödemeye imkân veren bir dosya üzerinden ödeme yapılır.

Kanun maddesinden anlaşılacağı üzere kurumdan maaş alanlara yılda 2 defa bayram ikramiyesi adı altında ödeme yapılmaktadır. Ödenecek tutar kişilerin hisse oranları dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Kendi emekli maaşı alan kişilerin hisse oranları %100 olarak dikkate alınacağından bayram ikramiyesi tutarının tamamı ödenecektir. Vefat eden eşten maaş alan kişilere ise %50-75 oranları dikkate alınarak bayram ikramiyesi ödenecektir.

Yazımıza konu Ferhat ÖZX isimli kişi kendi maaşı olduğu için 2,000TL kendisinden dolayı bayram ikramiyesi hesaplanacaktır. Vefat eden eşinden dolayı ise 1,000TL (%50 hisse olduğu için) hesaplanacaktır.

Kişiye en yüksek olan bir maaş ödeneceğinden 2,000TL bayram ikramiyesi alacaktır. Eşinden dolayı bu kişiye bayram ikramiyesi ödenmeyecektir.

Saygılarımla.

21.09.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.